3x Zwolle

Gister bezocht ik samen met Biblioteekje en Essen2punt0 drie bibliotheken in Zwolle. Van de meer traditionele bibliotheek in het centrum, gingen wij naar de nieuwste vorm van bibliotheekinrichting (het retailconcept) in Zwolle Zuid en daarna naar een voorloper daarvan in de wijk Stadshagen.

De bibliotheek in het centrum is gevestigd in een oud pand dat is en wordt gerenoveerd. Bij binnenkomst viel mij meteen al iets op, de huisregels.

Je mag dus veel maar niet alles en als je je niet weet te gedragen kan de politie worden ingeschakeld. Oeps! Ander storend gedrag…. wat is dat dan? Hard praten, schreeuwen, rondrennen, wie bepaald wat storend is? Nu zijn de huisregels altijd onderdeel van discussie. Maar dit is wel het eerste dat een bezoeker ziet. De volgende afbeelding hangt naast de poster.

Van deze drie pictogrammen zijn de bovenste twee overbodig want die staan al in de huisregels. De laatste vind ik wel weer netjes, je mag wel bellen maar liever niet.

En ik vraag me dan af, waarom twee vormen van communicatie (een poster met tekst en pictogrammen)? Wordt er van uitgegaan dat gebruikers de poster niet lezen en zijn dan de drie pictogrammen het belangrijkste, zijn dat de regels die iedereen echt moet weten? Is dit de manier waarop je je gebruikers welkom wilt heten?

Als je vervolgens toch naar binnen durft kom je in een ruime hal met de informatiebalie. Hier staat groot Welkom, dus eigenlijk is dit de eerste kennismaking met de bibliotheek. Vervolgens kun je rechtdoor lopen naar de jongerenafdeling, via daar naar beneden of boven. En voor de balie kun je nog naar rechts naar de muziekafdeling.

Op de jongerenafdeling was het niet heel druk. Er zaten wat kids te computeren (de pc is alleen te gebruiken om te zoeken in de catalogus en het meisje erachter is lekker Habbohotel aan het spelen, blijkbaar kun je de pc voor meerdere doeleinden gebruiken – oeps again). Een moeder liep met haar dochtertje langs de kasten en het Makkelijk Lezen Plein was leeg. Nu heb ik nooit begrepen waarom je een kast een plein noemt maar dat terzijde. Ook vraag ik mij af hoe het zit met stigmatisering van de groep die niet heel sterk is in lezen. Komen ze eindelijk in de bibliotheek, verplicht je ze tot een kast boeken waar heel groot boven hangt “jij kan eigenlijk niet lezen dus wij gaan je daarbij helpen“. Ik zou het wel weten als ik jong was, echt niet dat ik daarbij wil horen, bij die groep die naar het MLP gaat.

Laat ik nog even zeggen dat wij niemand hebben gesproken in de bibliotheken die wij bezochten (nouja Essen2punt0 moest wel even uitleggen waarom wij zoveel foto’s aan het maken waren). Het zijn dus (kritische) observaties die ik heb gedaan, observaties als een klant die nog niet eerder in die bibliotheek is geweest.

Zwolle Zuid

Na het centrum werden wij – door auto met chauffeur – naar Zwolle Zuid gebracht. En wat een verschil met de eerste bibliotheek! Ik werd gewoon helemaal blij. De ruimte, het licht, het feit dat ik de hele bibliotheek in een oogopslag kan overzien. Het gevoel dat ik niet in een bibliotheek was. Het was druk, overal gebeurde iets. Het feit dat de bibliotheek in een winkelcentrum ligt zal vast bijdragen aan het gebruik, maar ik zou het wel weten als ik in Zwolle Zuid woonde, ik zou elke dag wel even gaan kijken wat ze nu weer voor mij uitgestald hadden. Hier voor binnenkomst geen borden met huisregels maar gewoon een welkom, wat fijn dat je bij ons binnen komt vandaag.

De lage kasten met boeken die je ziet als je binnenkomt nodigen uit tot kijken en kiezen. Dit is verleiden! Weinig lege plekken op die kast en als zij er al zijn dan worden ze snel weer opgevuld. Niet de laatst verschenen boeken en dat is ook helemaal niet nodig, ook de wat oudere boeken zijn zeker interessant om ook te lezen.

Boven de kasten duidelijke bewegwijzering, op thema en kleur. Je ziet dus direct waar je heen moet. Voor jongeren het bord VOOR JOU boven de kast.

En geen grote informatiebalie maar twee servicedesks. Geen medewerker die hier altijd achter zit, zij lopen namelijk rond en zijn zonder bedrijfskleding duidelijk te herkennen aan de manier hoe ze lopen, maar gewoon een bel. Heb je me nodig, maak dan even geluid, dan kom ik je helpen.

Het enige dat ik nog miste was een coffeecorner. Maar dat is een detail. Deze bibliotheek staat voor mij zeker in de top 3 van fijnste (verblijf) bibliotheken in Nederland.

Stadshagen

Op naar Stadshagen, om de voorloper van Zwolle Zuid te zien. In het gebouw van de bibliotheek zit onder andere een kinderdagverblijf en een muziekschool. De sfeer in deze bibliotheek is heel anders dan in de vorige twee, maar is zeker fijn te noemen. De gebruikers voelen zich genoeg op hun gemak om de jas op de bank te leggen (vanwege de schoenen) en te gaan zitten lezen.

Voor de bezoekers in deze bibliotheek gratis koffie en thee aan de bar waar je lekker je krantje kan lezen. Stopcontacten in de tafels zodat je met je laptop kan studeren en knusse hoekjes met gekleurde banken en een soort gordijnen om de afscheiding aan te geven.

Zwolle treft het maar met deze laatste twee bibliotheken. Het is duidelijk dat hier wordt geëxperimenteerd en geïnnoveerd. En dan niet op ICT- of gadgetgebied maar gewoon in de fysieke opstelling van de boeken. Zwolle is zeker een plek waar andere bibliotheken van kunnen leren. Misschien over een paar jaar nog eens kijken om te zien of er veel veranderd is.

Meer foto’s van onze tour zijn te vinden bij Biblioteekje en bij mij (Flickr).