Op 10 maart schreef ik al over dit boek, ik had toen net de aankondiging gelezen in IP en kon bijna niet wachten om het boek in handen te krijgen. Via IBL verliep het echter niet zo vlot zodat ik tot afgelopen donderdag moest wachten om het boek ook echt te mogen lenen.
Weblogs en Libraries gaat – zoals de titel al doet vermoeden – over weblogs en bibliotheken. In het voorwoord legt Laurel A. Clyde uit hoe het fenomeen webloggen is ontstaan en hoe “men†er over denkt. Zijn de mensen die schrijven wannabee journalisten, zijn het nonsens die worden gepost of moeten we weblogs juist erg serieus nemen? In zijn ogen zijn weblogs juist voor bibliotheken erg interessant.
If weblogs can work in the business setting as a tool for communication among staff and with clients, then why not in Libraries?
Are weblogs and Libraries a natural combination? De auteur meent van wel en ziet weblogs als:
- A source of information,
- Repositories of ideas and
- Communities of experience
In de eerste drie hoofdstukken wordt de geschiedenis van het ontstaan van weblogs geschetst. Welke verschillende weblogs bestaan er, hoe je weblogs moet gebruiken als bron van informatie en hoe je weblogs zoekt wordt behandeld. Daarna gaat de auteur in op de weblogs die bibliotheken en informatiewetenschap als onderwerp hebben en weblogs die door bibliotheken worden onderhouden (hoofdstuk 4 en 5). Aansluitend komt in de laatste twee hoofdstukken de techniek aan de orde.
Soorten weblogs
Volgens Nigel Horrocks bestaan er vijf verschillende soorten weblogs:
- de dagboekvariant met dagelijkse gedachten van de schrijver
- weblogs met interessante dingen die online worden gevonden, vaak met links en commentaar
- weblogs met opinie en nieuws met als doel een reactie los te maken of dingen te veranderen
- familie blogs
- informatie blogs, een manier voor mensen of bedrijven om informatie te delen met een groot publiek.
Deze verschillende blogs kunnen openbaar zijn, semi-openbaar voor een bepaalde groep (afgelsoten met een wachtwoord) of geheel gesloten (bijvoorbeeld toegankelijk via een bedrijfsintranet).
Weblog als bron van informatie
De weblogs die het beste als bron van informatie gebruikt kunnen worden zijn die weblogs die door een autoriteit in het vakgebied of door een welbekende organisatie worden onderhouden. Als een weblog zijn bronnen door middel van links aangeeft kan er een goed bruikbare bron ontstaan die in een bibliotheek gebruikt kan worden aan de informatiebalie, binnen de informatiedienstverlening of als bron van onderzoek en innovatie. Echter, het vinden van weblogs van een hoge kwaliteit is lastig. Vaak is het ingewikkeld om te achterhalen wie er achter een weblog zit of welke personen commentaar leveren. Daarnaast zal de kwaliteit van de content soms door tijdgebrek te wensen over laten. Momenteel bestaan er geen richtlijnen of procedures om de kwaliteit van een weblog en zijn content te bepalen. Het uitreiken van Weblog Awards (The Bloggies) kan hierbij een handje helpen. “Het beste†wordt bepaald door het pubiek. Voor individuelen zal het volgen van bekende blogs kwalitatief goed genoeg zijn, voor bibliotheekmensen is dit alleen maar een beginpunt. Zij moeten zelf de kwaliteit van een blog bepalen.
Laurel A. Clyde geeft een groot aantal criteria op gebieden als autoriteit, doel van de blog, scope, betrouwbaarheid, format, lay-out, navigatie, etc.
Waaronder:
- wie is verantwoordelijk voor de content van de blog
- welke kwalificaties of expertise heeft de blogger
- welke organisatie (indien aanwezig) zit achter de weblog
- is een “Over de auteur†aanwezig
- wat is het doel van de weblog
- hoe accuraat is de gegeven informatie
- kan de informatie geverifieerd worden door middel van andere bronnen
- hoe vaak wordt de weblog ververst
- zijn er foto’s aanwezig
- is de blog met betrekking tot lay-out helder en duidelijk
- hoe aantrekkelijk is de beginpagina, welke indruk krijgt de lezer van deze pagina
- zijn de gebruikte links relevant
- werkt de weblog in verschillende browser even goed
- hoe snel laden de pagina’s
- worden data bij de items genoemd
- welke interactieve elementen bevinden zich op de weblog
- is een archief aanwezig
- etc.
Hoe vind je weblogs?
Volgens de auteur is het vinden van kwalitatief goede blogs vaak een kwestie van toevallig geluk. Zoekmachines geven soms aan dat een gevonden item afkomstig is van een weblog, maar dit is zeker niet in alle gevallen correct. Er bestaan directories van alle weblogs en van weblogs over een specifiek onderwerp, als voorbeeld worden onder andere bligz.com, blogarama.com, blogstreet.com, javablogs.com, bloglines.com en weblogs.com gegeven. Daypop, Technorati en Waypath zoeken binnen weblogs maar dan alleen op itemniveau. Zij geven dus geen informatie over weblogs over een bepaald onderwerp. Sommige software leveranciers van weblogsoftware houden op de site bij welke blogs met de software is gemaakt, denk bijvoorbeeld aan Blogger en Movable Type. Het beste is om vanaf een gevonden weblog verder te klikken naar blogs die worden genoemd, blogrolling heet dit.
Bibliotheekblogs
Het fijne van weblogs van bibliotheken is dat er veel geschreven wordt over projecten, nieuwe diensten, opinie en innovatie. Het lezen van bibliotheekblogs is d? manier om up-to-date te blijven. Het leveren van commentaar op weblogs kan er zelfs voor zorgen dat je netwerk wordt uitgebreid met mensen in het veld waar je anders geen contact mee had gemaakt. Daarnaast kan het communiceren met anderen over een onderwerp zeer verhelderend werken.
Een opsomming van verschillende soorten bibliotheekblogs volgt. Overigens bestaan er volgens de auteur meer weblogs van mensen die bij een bibliotheek werken dan blogs van bibliotheken. En dat terwijl een bibliotheekblog uitermate geschikt is om in te zetten in de dienstverlening van een bibliotheek en voor de communicatie met gebruikers (nieuws, gewijzigde openingstijden, nieuwe aanwinsten, evenementen/tentoonstellingen, etc.).
Een onderzoek in 2003 naar bibliotheekblogs gaf een teleurstellend resultaat weer. Weinig bibliotheken maken gebruik van de mogelijkheden die een weblog biedt. Gebruikers/klanten reageren niet op items, waarom dit is blijft onduidelijk. Misschien zitten de gebruikers niet te wachten op een weblog van de bibliotheek. De auteur laat het in het midden omdat hij het antwoord ook niet weet.
Hierna volgen nog twee hoofdstuken over de techniek van het onderhouden van een weblog.
Tips
Voor hen die na het lezen van het boek graag een bibliotheekblog opzetten zijn er nog enkele tips:
- zorg voor genoeg menskracht/tijd om de blog in te richten en bij te houden
- zorg voor mensen die het leuk vinden om te schrijven over bibliotheekonderwerpen en wees er zeker van dat zij de kwaliteiten bezitten om te schrijven
- zorg voor een programmeur en een vormgever
- zorg voor PR om je weblog aan het grote publiek te presenteren
- zorg voor een doel/missie/visie voordat je met de weblog begint
- zorg ervoor dat je op de hoogte bent van wat er in bibliotheekblogland gebeurd – welke bibliotheek heeft een blog, hoe is deze ingericht, waar wordt over geschreven, etc.
- zorg voor een gebruikers/focusgroep die kritisch naar de weblog kijkt voordat deze online gaat
- zorg voor richtlijnen waaraan de content van de blog moet voldoen
- zorg voor afspraken over hoe om te gaan met berichten die gebruikers achter laten
- zorg voor budget (software/hardware, personeelskosten)
- zorg voor een evaluatie van het blogproject na een paar maanden en herhaal deze op verschillende momenten
Mogelijke content voor de bibliotheekblog:
- content vanuit de bibliotheek (nieuws, diensten, openingstijden)
- content vanuit de databases – zoals de catalogus
- content van internet (interessante/veelgebruikte links)
- content via RSS-feeds van andere sites
- content van lezer van de bibliotheekblog (boekverslagen/boekenclub, leuke feitjes, wensen van gebruikers)
Ook al had ik meer van het boek verwacht, toch was het prettig om te lezen. De opsommingen van weblogs zullen snel achterhaald zijn en dat is jammer. Toch zeker een aanrader voor iedereen die erover denkt om een bibliotheekblog te beginnen!
Weblogs and Libraries / Laurel A. Clyde, 2004
————————————–
PS. Een avondje links opzoeken die in het boek genoemd worden, levert mij veel foutmeldingen en vage sites op. Zo snel is de content dus al achterhaald…….