Werkelijk? Ja, ik heb er gewoon geen andere woorden voor. En ja, ik ben heel erg boos!
Afgelopen maand verschijnt het nieuwe Archievenblad, het decembernummer dus, met een artikel Ondernemen met informatie op de Online Conferentie 2006 van Ivo Zandhuis. Zandhuis begint zijn verhaal leuk met een stukje over dat er bloggers aanwezig waren op de OCN (hij noemt Moqub, WoW!ter en Jan Klerk) en dat zij geschreven hebben en dat er ook binnen no time honderd foto’s op Flickr verschijnen.
Dat er zoveel foto’s online verschijnen wil overigens niet zeggen dat je deze zonder toestemming van de maker in het artikel mag plakken. En dat is dus gebeurd. Afgelopen vrijdag kreeg ik een email van Ronald van Dieën (dank daarvoor). Hij had het artikel gezien en was zich rot geschrokken. Twee foto’s van zijn hand leuken het artikel op. En een van mij. Hoe hij dit wist? Onder de foto staat (foto Moqub).
Geen toestemming is niet gebruiken, toch? Voor mij staat dit los van het wel of niet toevoegen van een CC-license op de Flickr site. Het is mijn foto, dus ik bepaal of deze wel of niet in een commercieel tijdschrift wordt afgedrukt. Moet ik dan mijn foto’s maar niet online plaatsen als ik niet wil dat deze gebruikt worden? Nee, ik ben voor het delen van content, voor social software en voor web 2.0. Ik ga uit van het moraal van anderen dat zij niet zomaar mijn spullen gebruiken, dat zij tenminste toestemming vragen of in het ergste geval achteraf een email sturen om mij te wijzen op het gebruik. En dat is niet gebeurd. En dat valt mij enorm tegen.
En dus ben ik boos, heel erg boos. Archievenblad, inmiddels hebben jullie een mail van mij. Ik hoop dat het antwoord bevredigend zal zijn.
Zo, dat is grof! Terecht dat je boos bent!
Is het niet afhankelijk van je CC-licentie? Als die licentie alleen “bronvermelding” impliceert, dan hebben ze niets fout gedaan. Als je een CC-licentie gebruikt die uitgaat van niet-commercieel gebruik en gelijk-delen (die licentie gebruik ik), dan zijn ze verkeerd bezig.
Moqub,
Ik zie nu op je Flickr site CC non-commercial staan. Gedaan na deze ervaring? Los daarvan, het is natuurlijk van de zotte dat ze zo met je foto’s zijn omgegaan. Eerst contact met je opnemen was wel zo fraai geweest. Goed van Ronald dat hij het gezien had.
Sowieso niet netjes. De opmerking van Wilred zet me wel aan het denken, toch binnenkort die licentie eens checken… Ben overigens zeer benieuwd naar de reactie op je mail. Wordt het hier welllicht ook nog met modder gooien 😉
@ Wilfred,
ik heb de licentie Attribution-NonCommercial-ShareAlike dus mogen mijn foto’s niet zo maar voor commerciele doeleinden gebruikt worden. Maar dan nog ben ik van mening dat vragen toch wel netjes is, ook voor mensen die niet zo’n cc licentie hebben geplaatst bij Flickr.
@ Danielle,
ik zou zeker die cc aanzetten, het is heel eenvoudig. Eerst dacht ik ook, het zal zo’n vaart niet lopen, maar toen ik steeds meer foto’s plaatste vond ik het wel zo duidelijk, niet alleen voor mij, maar ook voor anderen.
Met modder gooien doe ik niet, hooguit een beetje spetteren 🙂
M.
@ WoW!ter,
op de een of andere manier komen jouw oomments de hele tijd in mijn spam terecht…. Maar die cc staat al een poos aan. Als ik die vandaag pas had aangezet had ik niet echt recht van spreken.. of misschien toch wel?
M.
Misschien kun je als tegenzet het bewuste artikel inscannen en integraal op je weblog plaatsen. Lijkt me interessant om te zien wat er dan zou gebeuren.
Off-topic: Bij de comments in je nieuwe RSS-feed staan wel de reacties, maar niet de naam van de reageerder. Da’s een beetje lastig wel, als je niet weet wie wat zegt.
@ Gerard,
eerst de reactie maar afwachten 😉
En wat betreft die comments. Pierre vroeg niet – de comments met de naam erbij. En hij heeft nog niet geklaagd, dus als jij niets zegt… dan zeg ik ook niets… ssstttt.
M.
Gerard:
😉 Oké, ik zeg niets (maar geef wel een sneaky hint..)
Wat een enorme naaistreek. CC license of niet, bronvermelding of niet, het is gewoon ouderwets(ch) netjes(ch) om eerst even contact op te nemen met de maker danwel eigenaar van digitaal materiaal.
En wat betreft de namen bij de comments: versie 1.1 is onderweg. 🙂
Ik kan mezelf wel voorstellen dat je boos bent maar ik persoonlijk heb een bijzondere dubbele moraal wat dit betreft. Ik gebruik zelf ook heel veel afbeeldingen zonder vermelding of toestemming. Als iemand er bezwaar tegen heeft haal ik ‘m wel weer weg. Dat is eigenlijk nog nooit gebeurd.
Ik doe dat niet omdat ik erop uit ben te stelen maar omdat het allemaal zo binnen handbereik ligt inderdaad. Overal zie je dat ideeën worden overgenomen, ontwerpen worden gekopieerd en mensen worden geciteerd.
Als het echt nodig is komt de bron wel boven water.
Meer dan flinterdunne argumentatie, ik weet het, maar op het huidige web zijn miljarden foto’s te vinden, miljoenen sites, enz enz.Als er geld mee verdiend wordt vind ik het alweer een ander verhaal.
Maar waar ik benieuwd naar ben: houdt niemand zich bezig met het downloaden van muziek of films bijvoorbeeld? Gisteren was ik nog in het gezelschap van een groep lieden waarbij er nog precies eentje was die wel eens cd’s kocht. Dat is vast geen incident.
Ik ben er niet trots op…maar ik wil toch even een eerlijk tegengeluid laten horen…
Groetjes
Edwin
@Edwin: Een tegengeluid en iets om over na te denken… En eigenlijk moet ik je ook nog gelijk geven. Ik ben overigens een van de weinige mensen die inderdaad nog cd’s kopen. Niet alles maar het grootste gedeelte koop ik inderdaad nog. Ja, ze bestaan dus wel nog maar dat geeft mij niet het recht om foto’s van iemand te gebruiken.
@ Edwin,
ik begrijp je dilemma en ook ik gebruik voor voorbeelden voor de opleiding die ik volg plaatjes van internet (zoals van istockphoto.com – het logo laat ik er dan in staan). Deze opdrachtuitwerkingen zet ik niet online en plaats ik al helemaal niet in een tijdschrift dat ik vervolgens verkoop.
Cd’s koop ik ook nog gewoon (net als Danielle). Ik download geen muziek of films. Ik weet dat heel veel mensen dit wel doen maar ik doe hier gewoon niet aan mee. Dat is een keuze. Maar ik snap zeker wel wat je bedoelt.
M.
Eigenlijk zet je een CC op je werk, zodat mensen je juist niet hoeven te vragen om het te gebruiken. Da’s handig als ik naar een mening in jouw blog wil verwijzen, bijvoorbeeld. Als je wilt dat mensen contact met je opnemen om iets van je te lenen, dan gebruik je het “ouwe” copyright.
Als je copyright geschonden wordt, of in dit geval je CC (omdat Archievenblad geld vraagt voor de uitgave) dan klaag je officieel bij het blad. Een rectificatie is op z’n plaats, maar vooral een digitale opvoeding van de redacteur. En een vergoeding voor het gebruik van je foto, natuurlijk. Helaas valt betaling krijgen niet altijd mee.
Als je meer wilt weten over je digital rights, lees dan Lawrence Lessig. Je bent niet de eerste wiens rechten worden geschonden.
@ Gerard: Het plaatsen van het artikel op internet is oog om oog. Als mensen te hard door mijn straat rijden, ga ik niet hard door hún straat rijden, toch? Ik hou meer van een educatieve straf: excuses en betalen.
@ Elke,
gewoon gebruiken voor een blog of een presentatie is ook niet erg. Zoals je al zegt, voor een commercieel tijdschrift wel. Ik heb ze geschreven maar vooralsnog niets gehoord en ik moet zeggen dat dat mij heel erg tegenvalt. Opvoeden van de redacteur is het minste wat ik verwacht. Excuus en betalen is wat mij betreft prima… als ik dat al krijg….
M.
Twee leuke citaten over het wel of niet hebben van Auteursrecht:
“Om voor auteursrechtelijke bescherming in aanmerking te komen, moet een werk origineel zijn. Dit betekent dat de maker het werk onafhankelijk van andere werken moet hebben gemaakt, en dat er enige creativiteit nodig was voor de schepping. Een afgeleid werk is gedeeltelijk gebaseerd op een ander werk, maar komt wel zelfstandig voor auteursrecht in aanmerking.”
en:
“Artikel 5(2) van de Berner Conventie bepaalt expliciet dat het verkrijgen en uitoefenen van het auteursrecht niet onderworpen mag zijn aan enige formaliteit. De verlening van auteursrecht op een werk gebeurt dus automatisch zodra het werk wordt gemaakt.”
Link brontext (“Spoedcursus auteursrecht: Vereisten voor auteursrechtelijke bescherming”): http://www.iusmentis.com/auteursrecht/spoedcursus/vereisten/
@ Mark,
dank je wel voor de heldere uitleg en de link van de spoedcursus. Altijd handig als je eens iets meer wilt weten over iets moeilijks als auteursrecht.
M.
Inmiddels hebben we als Archievenblad excuses aangeboden en een schikking getroffen voor het auteursrecht. In het maartnummer zal een en ander gerectificeerd worden. Het is niet onze gebruikelijke gang van zaken om foto’s – ook niet de van internet gedownloade – ongevraagd te publiceren. In de haast van het samenstellen van het decembernummer is helaas dit betreurenswaardige gebeurd. We leren daaruit dat we ondanks de haast toch nog zorgvuldiger moeten werken.
Roelof Braad,
hoofdredacteur