Sinds ik aan het Rondom Tien(ers) debat over gamen en laaggeletterdheid heb meegedaan vallen berichten over leesbevordering en lezen in het algemeen mij meer op. Zo ook deze met de titel Our children won’t succeed if they don’t read books dat onlangs verscheen in de Times Online. Het artikel begint met een anekdote van de auteur. Een van zijn dochters leest aan een jonger kind uit de familie een verhaal voor in de bibliotheek. Binnen korte tijd luisteren meer kinderen mee en ouders kijken stilzwijgend toe. Waarom iedereen zoveel aandacht voor het meisje had, omdat zij vol vuur en enthousiasme aan het voorlezen was. Niet omdat het moest (zoals vaak op school) maar omdat zij het leuk vond.
En dat voorlezen (of lezen) is volgens onderzoek ook nog ergens goed voor.
Unesco, the United Nations educational and cultural arm, has produced a report which shows that reading for pleasure is the single best indicator of social mobility.
De auteur vraagt zich dan ook terecht af waarom bibliotheken worden gesloten en budgetten op scholen om boeken aan te schaffen worden verkleind. De aankoop van boeken moet het vaak afleggen ten opzichte van de aanschaf van computers en de auteur begrijpt dat niet.
So why are we chucking so much at a system with such a short shelf-life (lees IT-middelen), when we could be buying the content in a form that ages well, never crashes and can be taken everywhere, for next to nothing?
Bijna alle jongeren hebben tenslotte een computer thuis, dus geef ze dan iets dat zij thuis niet hebben: BOEKEN.
Of lees voor. Zoals bijvoorbeeld Paul Vierboom die hiermee de Leesgoedprijs 2009 won. Over hoe hij leerlingen aan het lezen krijgt zegt hij het volgende:
Voorlezen, voorlezen en nog eens voorlezen. Veel vertellen over boeken en over schrijvers, schrijvers uitnodigen, dat helpt allemaal. We doen ons best om de frustratie die leerlingen oplopen bij het niveau-lezen en het begrijpend lezen te compenseren door veel aandacht te besteden aan de leuke kanten van lezen.
Volgens Vierboom moeten scholen boeken ademen, leerlingen moeten omringd zijn door boeken. En vooral, zonder voorlezen geen leesbevordering.
Gebruikt beeldmateriaal is afkomstig van Flickr – On the platform, reading van Moriza
Het is misschien “vloeken in de kerk”, maar ik geloof dat voorlezen en leesbevordering uiteindelijk maar een heel kleine bijdrage kunnen leveren aan het leesplezier of de interesse van kinderen voor boeken.
Ik wil mezelf niet als voorbeeld stellen, maar toch… Ik kom uit een gezin, een familie zelfs, waar lezen niet tot de dagelijkse bezigheden behoorde, waar niet werd voorgelezen. In de lagere school gingen we met de klas wel naar de openbare bibliotheek, maar boeken heb ik toch grotendeels op m’n eentje ontdekt. Net zo met muziek beluisteren. Ik had er een persoonlijke belangstelling voor, het is niet iets waarin ik werd aangemoedigd. Sport heb ik nooit gedaan, gewoon omdat ik daar geen belangstelling voor had.
Kinderen moeten vooral de vrijheid krijgen om met boeken, muziek, sport… bezig te zijn als ze dat zelf willen. Je mag hen die mogelijkheid niet ontnemen. Daarin bestaat volgens mij de rol van de leesbevordering: het bieden van mogelijkheden, maar niet het in een bepaalde richting dwingen. Dan werkt het volgens mij namelijk niet.
Ik bood en bied zelf mijn kinderen enige ‘boekenliefde’ aan, ook via voorlezen en merk toch dat ook mijn kinderen graag lezen. Maar of ze zonder mijn inspanningen even graag zouden lezen ? Misschien wel, misschien ook niet. Maar in elk geval genieten we der samen van.
Ik ben op woensdag vrijwilliger in de school van mijn kinderen en dan lezen we samen (niveaulezen) en als ik zie hoe enthousiast de kinderen zijn als ik af en toe zelf eens een stukje (vol passie) lees, dan weet ik het wel. Voorlezen vinden ze leuk. Maar of kinderen daarom meer gaan lezen ? Misschien maar sommigen.