Afgelopen woensdag stond er een artikel in het AD over gamen in de bibliotheek en de reactie van Leefbaar Rotterdam daarop. LR vindt het namelijk naïef om te denken dat door middel van games en makkelijk lezen boeken de drempel om te bibliotheek in te komen wordt verlaagd en dat de bibliotheek een eventuele taalachterstand bij jongeren hiermee helpt te voorkomen.
De medewerker van de bibliotheek Bloemhof zegt dat de bibliotheek dicht bij de belevingswereld van jongeren wil komen en dat zij dit doen door boeken en tijdschriften aan te bieden die deze groep aanspreekt. Deze boeken en tijdschriften zijn namelijk toegankelijk voor slechte lezers. Vervolgens zegt de medewerker dat de Wii en de Playstation worden gebruikt om jongeren naar binnen te lokken.
Een andere medewerker zegt vervolgens dit:
“Die jongens komen alleen om te spelen,’’ zegt medewerker Dolf Rijkeboer. „Ik raad ze wel eens aan om een boek te pakken als ze moeten wachten op de Playstation, maar dan krijg ik steevast te horen dat ze niet van lezen houden.”
Tsja en dan heeft Leefbaar Rotterdam kritiek op deze hangplekken in de bibliotheek en stelt daarover vragen aan de burgemeester en wethouders. Leefbaar Rotterdam noemt het initiatief naïef omdat zij menen dat als je ergens een computer neerzet jongeren echt niet meer in een boek duiken.
Op zich kan ik de reactie van Leefbaar Rotterdam nog begrijpen ook. Als je een Wii en een Playstation in de bibliotheek neerzet om jongeren te trekken en daaromheen boeken plaatst die een leesachterstand tegen gaan dan sla je wellicht de plank mis. Wat ik mij dan ook afvraag is of de medewerker van de bibliotheek niet aan de krant heeft verteld dat het spelen van een game vergelijkbaar is met het lezen van een boek. Een game is tenslotte ook een verhaal. Jongeren met een taalachterstand leren ook de taal door het spelen van games. Alleen misschien niet op een manier die wij gewend zijn. Daarnaast leren zij natuurlijk ook andere vaardigheden waar al veelvuldig over geschreven is. Het plaatsen van een 4YOUplein is natuurlijk niet voldoende als je er verder niets mee doet. Dus als je hier geen activiteiten omheen organiseert. Wellicht dat als Leefbaar Rotterdam beter geinformeerd zou zijn, zij niet zou zeggen dat het een naïef initiatief is. Want dit is weer net de publiciteit die je niet kunt gebruiken. En kunnen de burgemeester en wethouders het voldoende uitleggen aan Leefbaar Rotterdam waarom zij zoveel geld uitgeven aan dit initiatief? Ik hoop het maar. Anders is het initiatief nu al gedoemd te mislukken en dat zou jammer zijn.
Natuurlijk gebruik ik zelf ook wel eens het argument dat gamen in de bieb goed is, want dan komen de jongeren binnen en als zij eenmaal binnen zijn dan zien zij dat er nog voldoende andere leuke activiteiten te doen zijn in de bibliotheek. Maar dit argument wordt dan wel onderbouwd met andere argumenten, met name degene waarin wordt uitgelegd dat gamen goed is en dat je er veel van kan leren. Maar ook het argument dat een game een verhaal is. En om dat te ondersteunen is dit filmpje toch wel heel erg goed.
Gebruikt beeldmateriaal is afkomstig van Flickr – gaming @ your library van ALA staff
@Moqub,
Misschien moet je ze eens wijzen op het spel Taaltreffers: dat is een spel dat juist gemaakt is om jongeren met een taalachterstand te stimuleren: http://ict-en-onderwijs.blogspot.com/2008/04/taaltreffers.html. Misschien dat het een stimulans is om een soortgelijk spel te ontwikkelen voor de Rotterdamse situatie!
@ Margreet,
ik zal eens kijken of ik ze kan mailen. Misschien reageren zij daar dan wel op.
M.
4you! staat natuurlijk niet alleen he. Evenals gaming een onderdeel zou moeten zijn van een totaal beleid. 4you! is een middel tot samenwerking met het VMBO en samen met het VMBO bepaal je op welke wijze je het concept inzet in de richting van de taalproblematiek. Het is een samenspel tussen concept en deskundigheid van medewerkers. In de 4 you! trainingen (http://www.probiblio.nl/producten/product.asp?722) is het trainen van het frontofficepersoneel en samenwerking met het VMBO een scholingsonderdeel. Jammer dat de info over het 4you! concept nog niet bij de mevrouw of mijnheer in het Rotterdams filiaal terecht is gekomen. Wat kun je door een zo’n antwoord inspanningen van collega’s tegenwerken zeg. Ik zou als verantwoordelijke voor 4you! echt een waas van kwaadheid voor mijn ogen krijgen (daarna zou ik mijzelf natuurlijk achter de oren krabbelen. Toch niet alles goedgedaan in de deskundigheidsbevordering)
En dat filmpje vind ik ook echt super!
@ Conny,
wat mij betreft spelen er twee dingen. Het AD en Leefbaar Rotterdam. Blijkbaar is Leefbaar Rotterdam nog niet goed genoeg geïnformeerd over het concept 4you! dus daar zou ik als bibliotheek mij zorgen om maken omdat LR toch vragen stelt aan het gemeentebestuur hierover.
Het AD, tsja dat is een ander verhaal. Wellicht heeft de mevrouw in de bibliotheek wel verteld over het concept, maar heeft het AD dit niet overgenomen. Of de mevrouw in de bibliotheek heeft niet verteld over het concept en dan zou ik, zoals jij ook schrijft, mezelf wel achter de oren krabben en direct een communicatieoffensief starten.
Trouwens in het Reformatorisch Dagblad staat een artikeltje over hetzelfde onderwerp met iets meer informatie.
M.
Om het verhaal compleet te maken. Op de website van Leefbaar staat al enige tijd de antwoorden van de bibliotheek op de vragen die gesteld zijn in de raad. Ik ben zo vrij om deze toe te voegen zonder commentaar.
Inmiddels is overigens op 23-1-2009 de Jongerenvloer en 4You in de Centrale geopend. Zie onder voor meer uitleg.
Vraag 1:
Op welke wijze en wanneer wordt het beoogde doel, het terugdringen van de laaggeletterdheid bij de doelgroep, geëvalueerd?
Antwoord:
4you! is een landelijk bibliotheekconcept dat provinciaal wordt uitgerold, in het kader van de provinciale en gemeentelijke actieplannen ter voorkoming en bestrijding van laaggeletterdheid. De realisatie van 4you! in Bibliotheek Rotterdam wordt gefinancierd door de provincie Zuid-Holland en de gemeente Rotterdam. In Zuid-Holland zijn in 2007-2008 in totaal 54 4you! plekken in openbare bibliotheken gerealiseerd. Onderdeel van het project Laaggeletterdheid in Zuid-Holland is de opzet van een kwalitatieve evaluatie van 4you!. Deze evaluatie wordt momenteel ontwikkeld door de Kenniscirkel Laaggeletterdheid, een platform van Zuid-Hollandse openbare bibliotheken waaronder Bibliotheek Rotterdam. In september 2008 wordt bepaald op welke meetpunten het project geëvalueerd moet worden. Op basis van deze meetpunten zullen instrumenten ontwikkeld worden waarmee de doelgroep gevolgd kan worden en op basis waarvan er jaarlijks een evaluatie zal plaatsvinden.
Vraag 2:
Waarom zou het spelen van computerspelletjes beter werken dan bijvoorbeeld het geven van extra taalles en begrijpend lezen?
Antwoord:
Het spelen van computerspelletjes werkt niet beter bij het voorkomen en bestrijden van laaggeletterdheid dan extra taalles en begrijpend lezen. Wel kunnen games worden ingezet om de drempel te verlagen die laaggeletterde jongeren ervaren om naar een bij uitstek ‘geletterde’ omgeving als de bibliotheek te gaan. Volgens Amerikaans onderzoek lenen jongeren die naar de bibliotheek komen om een game te spelen vervolgens 70% meer boeken en andere materialen.
Het imago van de bibliotheek hangt sterk samen met de leesattitude van jongeren: zij die lezen leuk vinden, hebben doorgaans ook een positief beeld van de bibliotheek. Omgekeerd geldt dat jongeren die moeite hebben met taal en lezen, hier ook minder plezier aan beleven en vaak een negatief beeld hebben van de bibliotheek (Bibliotheekgebruik en leesgedrag door jongeren, C. Stalpers 2004). Uit onderzoek blijkt bovendien dat jongeren graag een eigen, herkenbare plek in de bibliotheek willen (Stadsbibliotheek Haarlem 2004). Het 4you!-concept is ontwikkeld om met behulp van de inrichting, collectie en programmering aan te sluiten bij de beleveniswereld van jongeren, met het doel de bibliotheek voor deze doelgroep aantrekkelijker te maken. Games maken hier onderdeel van uit.
Op de 4you!-plekken kunnen jongeren die moeite hebben met lezen en schrijven terecht voor een speciaal voor hen samengestelde collectie. Deze collectie wordt frontaal gepresenteerd zodat jongeren makkelijker de juiste boeken kunnen vinden. Ze kunnen hier een tijdschrift lezen, een boek of DVD lenen of een game spelen. De games zijn geselecteerd op onder meer de verhaallijn (educatieve waarde) en de leermogelijkheden (educatieve uitdaging). Met betrekking tot de leermogelijkheden betreft dit bijvoorbeeld de competenties samenwerken, verwerken van informatie, analyseren, probleemoplossend werken en verbetering van leesvaardigheden.
Vraag 3:
Betaalt de bibliotheek een vergoeding aan de fabrikant en softwaremakers voor vertoon en gebruik van de spelcomputers in de openbare ruimte?
Antwoord:
De rechthebbenden (publishers) van de games voor de Playstation en Wii kennen geen licentiemodellen en dit is ook niet centraal geregeld. Het verkrijgen van de toestemming voor het vertonen van games in de bibliotheek is in gang gezet. Deze toestemming wordt “om niet” gegeven. Er is wel de voorwaarde dat de games niet verhuurd mogen worden voor thuisgebruik, maar uitsluitend aangewend worden voor gebruik in de bibliotheek.
Vraag 4:
Wat zijn de ervaringen met dit project in Haarlem?
Antwoord:
Volgens Anneke Friedhoff van de Stadsbibliotheek Haarlem zijn de uitleencijfers van de betreffende collectieonderdelen flink gestegen sinds deze op de speciale 4you!-plekken worden aangeboden. Daarnaast is het aantal groepsbezoeken door vmbo-scholen gestegen en wordt de bibliotheek door vmbo-scholen steeds meer als serieuze partner gezien op het gebied van lezen en taal. Dankzij de introductie van 4you! is een bezoek aan de bibliotheek voor brugklasleerlingen van het vmbo in Haarlem onderdeel geworden van het standaard curriculum.
Vraag 5:
Hoe hoog is de vergoeding die voor het concept betaald dient te worden?
Antwoord:
Door de provincie Zuid-Holland is een eenmalige vergoeding van € 5000,- aan de Stadsbibliotheek Haarlem betaald voor het concept. Voor dit bedrag heeft de provincie Zuid-Holland gebruik kunnen maken van de expertise van de Stadsbibliotheek Haarlem, een handleiding 4you! en het gebruik van het 4you! logo.
Vraag 6:
Wat zijn de totale kosten van het project 4You!?
Antwoord:
De totale kosten van het project 4you! in Bibliotheek Rotterdam bedragen € 65.370,- in 2008. Hiervan wordt € 28.500,- door de gemeente Rotterdam gefinancierd en € 36.870,- door de provincie Zuid-Holland.
Jongerenvloer
Het Jongerenjaar 2009 is eind januari ook in de Centrale Bibliotheek prominent aanwezig. Op 23 januari heeft wethouder Rik Grashoff van ‘Participatie en Cultuur’ officieel de Jongerenvloer geopend. Pas in april zullen alle meubels af zijn, maar nu al is het een inspirerende plek voor jonge bezoekers van de bibliotheek.
Lonneke Leenaars van Bibliotheek Rotterdam vertelt: “Er komen luisterstoelen waarop tracks uit het enorme archief van de Centrale Discotheek Rotterdam kunnen worden beluisterd. Natuurlijk zijn er boeken, maar ook computers waarop bezoekers niet alleen kunnen internetten, maar ook beelden kunnen bewerken en games kunnen maken én spelen.”
Tijdlijn
Op een speciale computer is een heel bijzonder project te zien dat op 23 januari door wethouder Rik Grashoff bij de opening is onthuld. Op de nieuwe jongerenwebsite van Bibliotheek Rotterdam kan namelijk een persoonlijke tijdlijn worden samengesteld. Daaraan gekoppeld worden boeken en muziek die in een bepaald jaar van iemands leven belangrijk waren. Jongeren kunnen op de Jongerenvloer binnenkort ook zelf hun eigen tijdlijn maken. Dat gaat overigens gewoon via internet, dus thuis kan het ook. En in de loop van het jaar zullen steeds meer bekende Rotterdammers (‘local heroes’) hun persoonlijke tijdlijn tentoonstellen op internet.
4You!
Een belangrijk onderdeel van de Jongerenvloer is ook ‘4you!’. Bij een prachtige, nieuwe graffitimuur als achtergrond zijn er speciale collecties voor jongeren die moeite hebben met lezen en schrijven. Met de opening wordt de eerste aanzet
gegeven. Leenaars: “De komende maanden zal de Jongerenvloer steeds meer worden uitgebreid en dus steeds leuker worden.”
@Rita,
dank je wel voor de aanvulling, zo is het verhaal weer compleet. Zag gister in de bieb de nieuwe inrichting, luisterstoelen zijn erg mooi, maar jongeren zag ik niet… het is toch op de eerste verdieping of vergis ik mij?
M.
Vanaf 12 maart staan ze er definitief: 5 (en straks 6) stoere multimediacomputers met games, Adobe Photoshop en meer.
En meteen vanaf de eerste dag wordt er druk gebruik van gemaakt!
Eigenlijk wel jammer want ik had gedacht mijn middagpauzes daar voortaan door te brengen, maar vaak zijn alle stoelen bezet;-)
Hier: http://gamesbibliotheek010.wik.is/ is een lijst te vinden van alle games die er momenteel zijn te vinden.
Game on!