Online materialenbibliotheek

In 2015 bezocht ik in Aarhus de bibliotheek van de School of Architecture. Waar ik toen enorm van onder de indruk was, was de materialenbibliotheek.

Dat wilde ik in Delft ook. Het kwam er niet van. Maar het idee bleef wel in mijn hoofd. En vorige week kreeg ik in de nieuwsbrief van Stylink een bericht over de online Future Material Library van Heimtextil.

Curated by FranklinTill, The Future Materials Library 2021 celebrates radical designers, innovative manufacturers and environmentally conscious producers who are helping to turn the current, linear system of production and consumption into a circular model.

De collectie is ondergebracht in 4 hoofdthema’s:
Regenerative Crops
Remade Fibres
Harvesting Waste Streams
Sustainable Colour

In korte video’s wordt uitgelegd waarom hiervoor gekozen is. En onder bijna elk hoofdthema ook een Nederlands voorbeeld.

Bron: https://stylink.nl/textiel/heimtextil-lanceert-online-materialenbibliotheek

Inspiratie tijdens het thuiswerken

Mensen die mij kennen weten dat ik een groot fan ben van thuiswerken. En dus vond ik het geen probleem om mijn nieuwe baan bij de Koninklijke Bibliotheek te beginnen tijdens de lockdown. Collega’s ontmoeten via Teams werkt namelijk ook heel goed. En als we straks weer naar kantoor kunnen dan geven we elkaar wel een hand (of niet) en drinken we samen een kop thee (dat zeker wel).

De afgelopen vijf weken liet ik mij, tijdens dit thuiswerken, inspireren door interviews in een serie die als titel hadden:

BEYOND THE HORIZON – A collection of inspiring talks from international thought leaders and industry experts.

Libraries Evolve zat achter deze programmering van bijzondere gesprekken.

In het eerste gesprek interviewde Isobel Hunter (CEO of Libraries Connected) schrijver van het boek Palaces for the people Eric Klinenberg.
Het ging over sociale infrastructuren en fysieke plekken en hoe de bibliotheek hier onderdeel van is en een belangrijke rol in heeft.

Denk aan: open society, democratic culture, civic spaces.
Maar ook aan: inclusie en open access.

Erik Boekesteijn werd geïnterviewd door Nick Poole (CEO of CILIP) in een gesprek over innovatie en piraten.

Marie Østergård (Director at Aarhus Public Libraries and Dokk One) sprak met Stuart Hamilton (Head of Libraries Development at LGMA, Ireland) over bibliotheken als democratische plek en de bibliotheek als een community hub. Momenteel denken zij na over de activiteiten die zij organiseren met als uitgangspunt we annuleren niets. En hoe ga je het dan doen?

David Lankes zag ik laatst al eerder in een gesprek over Openbare Bibliotheken 2030. In het gesprek in deze serie met Sue Williamson (Director of Libraries for Arts Council England) ging het om de holistische aanpak om communities te helpen en de bibliotheek als educator omdat het om leren en kennis gaat.

we are not just the book people
we are the learning people

En de laatste deze serie is het gesprek van Nina Simon (community involvement innovator, Spacemaker & CEO of OF/BY/FOR ALL and author of The Participatory Museum and The Art of Relevance) en Daniel Clark (Creative Director at Libraries Unlimited). Nina weet het op zo’n heldere manier uit te leggen als het gaat over inclusie en het connecten met de community. Een abosulte MUST-see! En ook het framework dat zij maakten voor deze bijzondere tijd, van intern/extern en lange termijn/korte termijn.

long term is critical is you want to make change

Het interview duurt telkens een half uur en daarna worden er vragen vanuit de kijkers beantwoord. De ene keer zijn die vragen interessanter dan de andere keer dus als je een half uur over hebt, kijk je alleen de interviews. Tijdens het thuiswerken de beste manier om weer even energie op te doen en geïnspireerd te raken.

Frisse blik

Het is alweer even geleden (26 juni) dat ik samen met collega’s van De Domijnen en Zuyd Hogeschool onder leiding van Cubiss door middel van een design thinking sessie nieuwe ideeën opdeed voor de bibliotheek Ligne. Judith schreef er al een mooie blogpost over.

Daarna heb ik met Cubiss gesproken over hoe we de ideeën verder konden vorm geven en na de zomervakantie kwam er een kans. Lonneke had contact met twee docenten Interaction Design van Zuyd Hogeschool (Maastricht Academy of Media, Design and Technology) en zij waren op zoek naar opdrachten voor hun studenten. Ligne en de OB van Venlo werden de opdrachtgevers.

Het werden voor Ligne 7 groepen van 4 studenten die voor ons aan de slag gingen met de volgende onderzoeksvraag:

Hoe kunnen we door middel van digitale en/of analoge tools een brug slaan tussen de wereld van de student en het dienstenaanbod van bibliotheek Ligne, zodat de bibliotheek haar activiteiten* beter kan afstemmen op de student en aantrekkelijker wordt als fysieke ontmoetingsplek.

*dit kan leiden naar potentiële nieuwe diensten afhankelijk van de behoeften van de doelgroep. Exploratie is wenselijk.

In een aantal maanden kwamen zij bij ons in Ligne op bezoek, kregen wij tussentijdse presentaties in Maastricht en vorige week was de eindpresentatie. Bij hen op school maar ook bij ons in de bibliotheek.

Het was lekker druk. De studenten hadden mooie posters gemaakt om hun product te presenteren. Collega’s van De Domijnen en van Zuyd Hogeschool kwamen kijken. Maar ook bezoekers van de bibliotheken vroegen zich af wat hier gaande was en spraken de studenten. Het was mooi om die interactie te zien.

We hadden afgesproken dat alle studenten een klein cadeautje kregen en de winnende groep een groter cadeau. Cubiss zorgde voor de financiële ondersteuning en dat was heel fijn.

Wat ik heel leuk vond is dat je als bibliotheek weer op een andere manier naar jezelf gaat kijken omdat de studenten zo anders kijken dan wij. Zij zagen veel kansen en mogelijkheden om samen te werken met de studenten van de overkant (daar zijn 3 opleidingen van Zuyd Hogeschool te vinden). En zij zagen ook kansen voor studenten om elkaar te helpen met vragen over de opleiding of de inhoud van een vak. Drie groepen hadden bijna eenzelfde app ontwikkeld dus blijkbaar is daar behoefte aan. Een groep had uitgepakt met VR en twee groepen hadden hele andere ideeën uitgewerkt waaronder een podcast die ze podclass noemden. De podcast Kunst versus Design met Theo Ploeg vind je hier.

Mocht je als bibliotheek de kans krijgen om op deze manier met studenten te werken dan zou ik dat zeker doen. Ik ben heel benieuwd naar de ervaringen van OB Venlo. Ik hoop dat zij het net zo interessant hebben gevonden als wij. Dit traject is zeker voor herhaling vatbaar wat mij betreft.

Museumcongres 2019

Gisteren bezocht ik het Museumcongres in Kerkrade. Als locatie was het Museumplein Limburg gekozen, drie musea in een gebouw. Een bijzondere plek dus.

Aldith Hunkar was de dagvoorzitter.

Het Museumcongres bestaat altijd uit twee dagen. De eerste dag is wat meer theoretisch en de tweede dag wat meer praktisch. Het onderwerp van de eerste dag was verbinden. Het verbinden van collecties aan publiek, het verbinden van personeel aan je organisatie, etc. Het programma werd opgebouwd rondom de 4 P’s; programma, publiek, partnerschap en personeel.

Maar eerst een filmpje van Limburg met mooie voorbeelden van de musea die hier te vinden zijn. En een kort gesprekje met de voorzitter van de Museumvereniging (Mirjam Moll) en Gedeputeerde Koopmans. Hij voegde nog een 5e P toe namelijk die van poen.

Ook sprak Aldith met Hugo ter Avest – directeur van het Hannemahuis. Hij ruilde een dag van plaats met Taco Dibbits – directeur Rijksmuseum.

En ook al wilde Hugo eerst niet, het werd toch een bijzondere ervaring die hij niet had willen missen. Hij kon het iedereen aanraden.

Daan Nijssen (Vice-President Personeelszaken Cabinepersoneel en Piloten) van de KLM gaf ons een inkijkje in hoe zij omgaan met duurzame inzetbaarheid van het personeel. In zijn specifieke geval het cabinepersoneel.

Binnen de KLM is het vanzelfsprekend om te reflecteren op een juiste inzet van je talenten en je toegevoegde waarde om vervolgens de vraag te beantwoorden ‘what’s next’.

Om een leven lang leren te faciliteren en medewerkers hun eigen talenten, kwaliteiten en drijfveren te leren kennen hebben ze bij KLM MyJourney ontwikkeld. Een online omgeving waar je allerlei testjes kan doen en kan leren over jezelf en de wensen die je hebt voor de toekomst. Een employee journey lag aan de basis van MyJourney.
Het gebruik van MyJourney is vrijblijvend en ook wat je wilt doen met de uitkomsten is aan de medewerker.

Het tweede blok na de koffie ging over de P van publiek. Mitchell Esajas oprichter van The Black Archives gaf ons een paar voorbeelden van onontdekte verhalen en hoe zij deze met het publiek hebben gedeeld.

Mitchell gaf ons 6 aandachtspunten mee:

  • geschiedenis is een (re)constructie van het verleden
  • Words Matter
  • New Narratives
  • wees niet bang, maak verbinding en ontvang
  • zoek naar verzwegen verhalen
  • Be a place for tranformative change

Hans Gubbels – directeur Museumplein Limburg had aandacht voor de P van partnership. Hij had een lijstje van 10 punten.

  • partnership is bereik vergroten
  • partnership is inclusiviteit en diversiteit vergroten
  • partnership is bijdrage aan maatschappelijke ontwikkelingen
  • partnership is jezelf uitdagen en grenzen opzoeken
  • partnership is de publiekshorizon verbreden
  • partnership is kennis delen
  • partnership is bijzondere presentaties mogelijk maken
  • partnership is een ander perspectief bieden
  • partnership is interessant voor fondsenwerving
  • partnership is je organisatie agile maken

Deirdre Carasso maakte op deze dag wel de meeste indruk. Zij is directeur van het Stedelijk Museum in Schiedam. Een museum dat dit jaar werd uitgeroepen tot meest publieksvriendelijke museum van Nederland. Een museum dat mee doet aan de #ofbyforall beweging van Nina Simon (ik mag over ruim een week twee dagen bootcampen met Nina Simon en ik kijk er zo enorm naar uit!). Een museum dat een huis in een straat in een stad is.
En waar geprogrammeerd wordt met die stad. Deirdre geeft ons een inkijkje in wat dat betekent zo’n samenwerking en wat voor consequenties dat allemaal heeft. Het zijn zeker niet altijd leuke of eenvoudige gesprekken die zij voert. Maar ben je een museum die het beter weet of ben je een museum die luistert naar de stad en de stad een stem geeft?

Frederic Bertley CEO van het COSI (Center of Science and Industry) in Columbus, Ohio gaf een lekker Amerikaans verhaal over partners en wat zij voor je kunnen betekenen. Ook hij had een lijstje.

  • risk
  • shared benefit
  • be authentic
  • measure
  • celebrate

Aan het einde van de dag was er nog een beetje ruimte voor 3 korte presentaties van de finalisten van de Museumtalentprijs die Boukje Schaap van Museum Catharijneconvent won.

En nam Jan Rothuizen ons mee in een aantal van zijn tekeningen.

op bezoek bij de nieuwe openbare bibliotheek in deventer

Afgelopen dinsdag bezocht ik de nieuwe openbare bibliotheek in Deventer. Deze is in september van dit jaar geopend en dus nog maar net in bedrijf. Ik heb ooit in Deventer de bibliotheekopleiding gedaan en kom er nog steeds graag. Vanuit de winkelstraat benaderde ik de bibliotheek die mooi op een hoek is gevestigd.

Als je via de hoofdingang naar binnen gaat zie je gelijk recht voor je het restaurant en een groot scherm om je welkom te heten. Kijk je naar rechts dan zie je het meubel om je boeken terug te brengen met de selfservice aan de achterkant. Links staat een grote leestafel met kranten. 

Als je langs de selfservice loopt kom je de eerste bibliotheekmedewerkers tegen. Mooie bedrijfskleding met bibliotheeklogo. Ik kreeg het idee, maar ik heb het niet nagevraagd, dat de vrijwilliger geen bedrijfskleding aan had maar zich wel aan dit zelfde meubel positioneerde. Het was de vrijwilliger (denk ik) die kwam vragen of het lukte toen we een boek gingen lenen.

Als je voorbij dit meubel bent zie je al hoe ontzettend groot en ruim de bibliotheek is. Wat ik mooi vond aan de tijdschriftenmeubels zijn de vakken onderin voor de oudere nummers.

Door de hoogte van de kasten worden er hoekjes gecreëerd om te zitten en dat is fijn. Afgesloten maar toch ruimtelijk door de openheid van de kast.

Ik denk dat de geprinte A4-tjes nog vervangen moeten worden door meer permanente bordjes en ik snap dat, de bibliotheek is net een paar maanden open, dan kan nog niet alles helemaal af zijn.

Om de hoek een grote trap.

Je kan er op zitten en gebruiken voor bijeenkomsten. Overal staan bordjes om je te waarschuwen niet naar beneden te vallen.
Van boven ziet de trap er zo uit.

Aan de zijkant een zitje. Ik denk dat je de bibliotheek goed moet kennen om hier te gaan zitten. Of misschien als het heel druk is. Ik vind het een mooie manier om een soort loze ruimte een functie te geven.

Ook op de bovenste verdieping vind je werkplekken. Met computers dit keer.

En zoals ook op de benedenverdieping hoekjes met een grote leestafel of in de kast een bank om te hangen terwijl je een boek leest.

Beneden op de begane grond vind je de stille studieplekken.

Een ontzettend mooie en ruime bibliotheek. Door het gebruik van hout, zwart en pastels kan het voor sommige mensen kil aanvoelen. Ik heb dat niet. Ik vind het wel neigen naar Scandinavische eenvoud en daar houd ik van. Ik kreeg wel een gevoel van dit lijkt wel een beetje op Gouda. En op zich is dat niet vreemd omdat degene die Gouda heeft ingericht ook hier de inrichting heeft gedaan.

De samenwerking met de Atheneumbibliotheek heb ik niet heel zichtbaar gezien maar misschien is dat wel de bedoeling. En ook moest ik zoeken naar het toilet op de begane grond (je moet dan een trap af naar de kelder) en dat heb ik dan ook maar even gevraagd.

In de zomer zal de bibliotheek een fijne plek zijn vanwege het terras op de begane grond en het dakterras (die ik heb gemist maar die er wel is).

De bibliotheek zal een plek worden waar je graag komt, misschien wat drinkt, of wat eet en waar het zeker weten fijn vertoeven is.

Veldcommissie Digitaal Erfgoed presentatie advies digitalisering

Gister ging ik naar een bijeenkomst in Heerlen waar de Veldcommissie Digitaal Erfgoed het eerste advies presenteerde rondom digitalisering. Het advies kreeg de vorm van een brief en vandaag werden de 4 principes en 9 aanbevelingen hieruit gepresenteerd. Per jaar wil de veldcommissie 1 brief uitbrengen.

De veldcommissie bestaat uit 8 mensen:

  • Mijke Harst- van den Berg (collectiemanager De Domijnen)
  • Remko Helms (hoogleraar informatiesystemen OU)
  • Wilbert Helmus (netwerkmanager Netwerk Digitaal Erfgoed)
  • Dirk van de Leemput (Maastricht Universiteit)
  • Marieke van Meer (manager collecties Limburgs Museum)
  • Sandra Welters (museumconsulent Huis voor de Kunsten)
  • Lita Wiggers (directeur RHCL)
  • Martijn Hermans (directeur Betawerk)

De veldcommissie is in het leven om bij te dragen aan een nieuwe koers voor de digitalisering van Limburgse Erfgoedcollecties. Duurzaamheid en hergebruik spelen hierbij een belangrijke rol (een van de aanbevelingen is dan ook enkelvoudige opslag / meervoudig gebruik). De veldcommissie ontwikkeld een nieuwe koers en geeft gevraagd en ongevraagd advies aan de provincie en aan organisaties die actief zijn in het erfgoedveld.

De digitaliseringsopgave is geslaagd als over 5 jaar blijkt dat er in Limburg op een duurzame manier wordt omgegaan met digitaal erfgoed, dat het gedigitaliseerde erfgoed en de digitale collectieregistratie eenvoudig overdraagbaar en herbruikbaar zijn, op een gestandaardiseerde manier. De 4 principes kunnen hierbij helpen:

  1. behoud van erfgoed staat voorop
  2. duurzaam digitaliseren bereik je met een integrale aanpak
  3. eigenaarschap ligt daar waar het hoort, bij de organisatie
  4. samenwerken en samen leren

Martijn Hermans legde uit dat het de bedoeling is dat wij (de mensen in de zaal en in het veld) deze principes adopteren. En dat wij in 2019 een start maken met de 9 aanbevelingen:

  1. steunpunt voor kleine organisatie. Gedeputeerde Koopmans die de eerste brief in ontvangst mocht nemen liet weten dat hij wil dat dit steunpunt voor 1 april is opgericht. Dit provinciale steunpunt kan gebruikt worden door kleine (vrijwilligers-)musea, historische- en heemkundeverenigingen. Ook landelijk worden er erfgoedsteunpunten opgericht of zijn al bestaand en het is dan ook logisch om hierbij aan te sluiten.
  2. enkelvoudige opslag, meervoudig gebruik
  3. organiseer kennisdagen
  4. geef ruimte aan nieuwe ideeën (bijvoorbeeld in een erfgoedlab)
  5. zet in op context en kwaliteit (Koopmans wil hiervoor ook in de beschikkingen opnemen dat je hier aan moet voldoen wil je subsidie krijgen)
  6. belang van continuïteit
  7. ICT-oplossingen vanaf nu volgens een gedistribueerd model (past ook goed bij de DERA-principes)
  8. stimuleer het gebruik van persistent identifiers
  9. DERA is een nieuwe afspraak die gebruikt kan worden (meer informatie over DERA vind je hier)

Na de lunch was er ruim tijd voor vragen. Kirsten Paulus van L1 was de dagvoorzitter en zij had een fijne manier van iedereen de ruimte geven, goed samen te vatten en scherpe opmerkingen te maken.

Shannon van Muijden – datamanager bij het Zuiderzeemuseum vertelde ons over URI’s (uniform resource identifier) en hoe deze in te zetten bij het beschrijven van de collectie.

De Zuiderzeecollectie is een mooi voorbeeld hoe iedereen samen toch zijn eigen identiteit kan bewaren. Shannon schreef  samen met Inge van Stokkom (Netwerk Oorlogsbronnen) en Ykje Wildenborg (MoMu) Verbind je termen (link je Adlib-thesaurus in exel aan de AAT), die handleiding vind je hier.

De bijeenkomst werd gehouden op de Brightlands Smart Services Campus in Heerlen. Een fantastische plek met nog mooier uitzicht. Een plek met goede energie.

 

 

de halfjaarlijkse KB/OB-directeurenbijeenkomst

Afgelopen dinsdag mocht ik naar Den Haag voor de halfjaarlijkse KB/OB-directeuren bijeenkomst. In de trein kwam ik al een aantal andere Limburgse collega’s tegen en in Den Haag zag ik ook bekenden. En dat worden er steeds meer.

Lily Knibbeler heette ons van harte welkom en liet het beleidsplan, waar wij in de zomer op hadden mogen reageren, nog even zien.

De leidende principes in het beleidsplan zijn:

  • maatschappelijke waarde centraal
  • digitaal eerst
  • denken in netwerken

Lily zei dat we het beleidsplan mee naar huis mochten nemen aan het einde van de dag. Op de een of andere manier had ik verwacht dat hij in het tasje zou zitten. Ik zal het verkeerd begrepen hebben. Misschien krijgen we hem nog opgestuurd of kunnen we hem ergens downloaden.

Naomi Deegenaars zag ik denk ik voor het laatst bij de eerste editie van UGame – ULearn, dus dat is 10 jaar geleden. Zij vertelde vandaag iets over Waas en de standaard pagina’s die zijn ontwikkeld.

Ik moet daar eens in gaan duiken want het ziet er wel heel mooi uit, bijvoorbeeld die inspiratiepagina voor de collectie of de pagina naar de online bibliotheek toe. Nu gebruiken wij daar niets van, misschien in de toekomst wel. Ben benieuwd naar de ervaringen in het land dus mocht je die hebben en willen delen laat het me weten.

Naomi vertelde ook dat de FOBID persona’s zijn gebruikt in dit traject en dat zij een upgrade hebben gekregen. Super leuk en ik wil ze graag zien. Dus even in de pauze Naomi opgezocht en bijgekletst en ook vertelt van het persona traject dat Cubiss/Bisc nu ingezet heeft met Sia van Keijsteren. Ik hoop dat deze dingen allemaal bij elkaar komen en we samen nog betere producten kunnen maken.

Marc van den Berg vertelde heel kort iets over de stand van zaken van het landelijk, collectieve bibliotheeksysteem.

Ergens volgend jaar in mei zal een beslismoment zijn of er verder wordt gegaan of niet. Maar eerst wordt er een keten-business-case opgesteld.

Sara Bergkamp mocht gespreksleider zijn van 2 panels. Maar eerst deden we een quiz met vragen over lezen.

Het eerste panel sprak over leesvuur. Gerlien van Dalen (Stichting Lezen), Erno de Groot (Bibliotheek Eemland) en Carina De Walle (KB) zaten in het panel.

De stellingen:

  1. het gaat internationaal gezien heel goed met lezen in Nederland, we hoeven niets te stimuleren
  2. ik zou me graag bezig houden met leesvuur, maar mijn wethouder downloadt alles illegaal op zijn tablet en vindt de leesfunctie van de bibliotheek hopeloos ouderwets
  3. luisterboeken zijn slecht voor het leesvuur, mensen moeten echt lezen
  4. ik ben blij als ik mijn huidige leden kan verleiden tot lezen, voor inclusiviteit heb ik geen tijd.

Nu gebruik ik sinds een paar weken de digitale bibliotheek en lees ik e-books op mijn telefoon. Een luisterboek heb ik nog nooit geluisterd. Maar sinds vandaag wel. Op de weg terug in huis luisterde ik voor het eerst een luisterboek. Het is even wennen maar het is wel heel spannend (heeft misschien ook met het verhaal te make) en je moet je supergoed concentreren anders ben je het verhaal kwijt. Het is een hele andere belevenis dan zelf lezen. Beter of slechter, daar heb ik nog geen oordeel over.

Jos Debeij vertelde over inclusie en een congres dat een week eerder had plaatsgevonden en waar heel veel mensen waren geweest.

En toen was het tijd voor het tweede panel. Hierbij was het thema basisvaardigheden.

Ik heb de namen van de panelleden niet opgeschreven. Er was in ieder geval iemand van de VNG bij.

De stellingen:

  1. de bibliotheek heeft het programma basisvaardigheden nodig om te blijven bestaan en relevant te blijven voor de maatschappij
  2. landelijke allianties zijn nodig voor lokale bibliotheekorganisaties om gemeente en lokale partners te overtuigen van de rol van de bibliotheek als “hulp om de hoek”
  3. een hoger bereik bij het digitaal vaardig maken van Nederlanders betekent dat er meer geld van de rijksoverheid moet komen

De groep ging uit elkaar. Ik mocht naar de workshop design thinking van Wieske van der Velden (OB Eindhoven, expeditie Anton)

De opstelling was niet echt geschikt voor een workshop en eigenlijk was het een presentatie. Over de werkwijze van Expeditie Anton. Super interessant en leuk om eens met een team van De Domijnen met hen samen te doen. Nu geven ze ook cursussen dus dat komt mooi uit. Design Thinking for Libraries is nu ook in het Nederlands vertaald dus mocht je dit interessant vinden, het ligt klaar om te gebruiken. Op 31 januari is er bij de KB ook een middag rondom dit thema.

Daarna door naar het worldcafé. Samen met 5 anderen sprak ik over het generatiepact en over de vaardigheden van de bibliotheekmedewerker die de komende jaren nodig zijn.

Tijdens de afsluiting werd er verbaasd gereageerd hoeveel mensen er nog waren. Blijkbaar is het heel normaal dat de meerderheid het pand al heeft verlaten voordat de dag voorbij is. Maar nu niet. Dus de borrel was gezellig en heb ik leuk staan kletsen met nieuwe mensen en oude bekenden. Neem ik iets mee van vandaag? Ja, dat we allemaal over veel dezelfde dingen nadenken. Dat we nog niet heel veel samenwerken of gebruik maken van elkaars expertise. Dat wel veel meer kunnen delen (producten, ideeën, misschien ook wel mensen). En dat het altijd goed is om te netwerken.

meervoudig verantwoorden: de waarde van bibliotheekdiensten voor gemeenten

Gister was ik in Utrecht voor een bijeenkomst met de mooie titel: meervoudig verantwoorden: de waarde van bibliotheekdiensten voor gemeenten. Dit project dat al een aantal jaren loopt gaat over twee onderwerpen, namelijk effect meten en kosten toedelen. Projectleider/programmamanager Edwin van der Zalm was de dagvoorzitter en presenteerde zelf ook over verschillende onderdelen van het project.

Van de 100 mensen die zich hadden aangemeld was niet iedereen er, maar toch wel een man of 70 denk ik, dus het onderwerp leeft.
We willen meervoudig verantwoorden omdat dit helpt in de onderhandelingen met de gemeente, om te kunnen laten zien wat je bereikt hebt en om aan te kunnen geven wat de kosten zijn van de diensten die je aanbied. Er zijn 10 projecten gestart rondom effectmeting. Vier hiervan lopen er nog, 5 zijn er afgerond en 1 is er gestopt. Van de zes projecten die gestart zijn rondom kostentoedeling zijn er zes gestopt.

Marcel Ribbers (Bisc en Rijnbrink) gaf ons een inkijkje in hoe zo’n berekening van een dienst gaat.

Hij had twee slides, een met een project bijvoorbeeld een cursus digisterker en een met een dienst uit de staande organisatie. De slide voor de projectkosten was heel uitgebreid en ik moest even schakelen, wat zag ik nu precies? Waren het echt onder de streep de kosten voor een cursus digisterker (20 cursussen, 120 deelnemers) 1000 euro per deelnemer….. Dan ligt het dus heel erg aan welke kosten je allemaal meeneemt in de berekening. Hoe ver ga je? Reken je zaalhuur? Reken je afschrijving van de pc’s? Het ging allemaal net te snel om het goed te duiden voor mij. Vanuit de zaal gingen er een paar handen omhoog op de vraag wie heeft dit al eens gedaan voor zijn organisatie. De afgelopen maanden is Biblionet Groningen hard bezig geweest en is een productenboek het resultaat. Natuurlijk super interessant om die eens in te kijken en eventueel te vergelijken met het productenboek van ZOUT dat ik al eens eerder mocht ontvangen. Want ook al vraagt jouw gemeente er nu nog niet om, het zou zomaar binnenkort wel eens kunnen gebeuren. En wil je voor de interne organisatie niet eens weten wat iets nu kost en oplevert.

In de presentatie van Marcel ging het ook over de going concern dienstverlening en die bracht hij heel mooi onder in collectie, uitleen, activiteiten, educatie (samen als 1), de geïnformeerde burger en ontmoeting.

Voor de eerste groepsopdracht gingen we uit elkaar. We mochten nadenken over de gemeentelijke doelen en wat wij daar als bibliotheek voor doen om te helpen. Al snel ging het om preventie en bestrijden laaggeletterdheid en even later ook over voorkomen eenzaamheid.

Na de terugkoppeling van de groepsopdracht werden de praktijkvoorbeelden aan ons gepresenteerd. Jantine Jansen (HGH oftewel OB het groene hart) en Saskia Willems (AVV oftewel OB Angstel, Vecht en Venen) hebben de vaardigheden die geleerd zijn bij Klik & Tik en Digisterker gemeten.

We moeten niet vergeten dat een effectmeting niet hetzelfde is als een klanttevredenheidsonderzoek. Dus moet je veel tijd steken in het ontdekken wat je precies wilt meten. Om goed te kunnen meten wat het effect van de cursus was zijn zij begonnen met een 0-meting. Daarna hebben ze de vaardigheden gemeten door middel van een toets en konden ze zien wat het effect van de cursus was.

Edwin van der Zalm lichtte toe. Je hebt een direct en een indirect effect. De gemeente probeert je vaak te verleiden tot een discussie over de indirecte effecten, dit is een lastige en het advies is ook om hier ver vandaan te blijven. Edwin ging ook in op welke dingen je kan gebruiken in het vinden van antwoorden over effecten zoals landelijk onderzoek, jaarverslagen en het gebruik van meetinstrumenten. Ook liet hij een piramide zien van 4 lagen met:

  • onderste laag: mensen zorgen voor zichzelf
  • daarboven: mensen zorgen voor elkaar
  • daarboven: mensen maken gebruik van algemene voorzieningen
  • top: maatwerk

En hij liet ook een invulschema zien van gemeenten willen zelfredzaamheid, iedereen doet mee en iedereen werkt mee. De bibliotheken bieden …… aan, in de vorm van …… En als voorbeeld het raamwerk van de MLA met 5 typen educatieve effecten en 4 typen sociale effecten.
Deze piramide, invulschema of raamwerk kunnen prima gebruikt worden. De presentaties waar deze in staan komen binnenkort online op de site van de VOB.

Pieternel van Langeveld en Linda Vogelesang van Cultura in Ede vertelden over hun project rondom effectmeting.

Ook zij wilden weten of een cursus digisterker effect zou hebben op de deelnemers. Wat ik meeneem uit deze presentatie is:

  • blijf je eigen activiteiten uitvoeren maar gebruik de taal van de gemeente bij de terugkoppeling
  • je hoeft geen bureau in te huren, het hoeft niet wetenschappelijk te zijn
  • ga niet alles meten, maak keuzes

Tijd voor de 2e groepsopdracht. Nou daar dacht de zaal anders over. Na discussie vond Edwin het toch tijd voor de opdracht. We gingen uit elkaar. Ons groepje was gehalveerd maar we hebben toch een leuke discussie gehad. Niet over wat we moesten doen volgens de opdracht maar over het productenboek van Groningen. En over wat we wilden leren vandaag en hoe we willen samenwerken.

En toen iedereen de zaal weer terug in kwam waren er toch wel heel veel mensen ineens weg. Francine van Bohemen (VOB) en Peter van Eijk (Bisc) vertelden over het vervolg en sloten de dag af. De individuele opdracht die op het programma stond kwam te vervallen. De borrel stond immers al klaar.

Wat ik vandaag heb geleerd is dat als je met kostprijsberekening aan de slag gaat je hier heel veel tijd voor vrij moet maken. Dat het geen eenvoudige klus is en dat de onderzoeken in dit project ook sneuvelden vanwege die ingewikkeldheid. Dat als je effecten gaat meten je het klein moet houden, je vooral moet richten op directe effecten en je niet moet laten verleiden tot een discussie over indirecte effecten. En dat er veel bibliotheken dit een interessant onderwerp vinden en dat er vast binnenkort weer een bijeenkomst over is. En dat Rijnbrinkgroep zich vooral bezig gaat houden met kostenberekening en Bisc met effectmeting.

op bezoek in Keulen

Een paar maanden geleden mailde Ivette Sprooten van Cubiss aan de Limburgse bibliotheken de vraag wie er interesse zou hebben in een project met de oosterburen. Dit kon zijn een leesclub, een speciale collectie of iets anders. Ik mailde Ivette terug dat wij wel mogelijkheden zagen en op een mooie plek in Sittard bedachten wij een plan. De collectie en de leesclub komen er maar wij wilden meer. Een bezoek aan een Duitse bibliotheek bijvoorbeeld en misschien wel een tentoonstelling over het grensgebied dat soms Nederlands was en soms Duits. Voor het bezoek werd de Stadtbibliothek Keulen gekozen omdat ik al op een eerder moment contact had met hun directeur Hannelore Vogt en zij morgen een nieuwe locatie openen ingericht door Aat Vos.

Het contact met Hannelore werd gelegd. Erik Boekesteijn hielp ook graag mee omdat de KB dit ook een interessant onderwerp vindt. We hadden een datum, een programma en wilden dit graag delen met de andere Limburgse bibliotheken dus stuurde Cubiss een mail uit en regelde een bus. Met ongeveer 20 mensen gingen we dinsdag op pad.

We werden ontvangen door Hannelore die ons kort vertelde over het programma.

Sarah nam ons mee in aanbod van interculturele services van de bibliotheek. Zo is in 2015 het Sprachraum ingericht. Een plek waar je 6 dagen per week met mensen Duits kan spreken en bijvoorbeeld een discussie kan hebben over een bepaald thema. In de ochtend wordt het Sprachraum gebruikt door groepen en in de middag mag iedereen inlopen.
Ook is deze bibliotheek betrokken bij A Million Stories. Een EU-project waar verhalen van vluchtelingen worden verteld en gedeeld.

Ze hebben producten voor zowel eerste als tweede generatie nieuwkomers. Kinderen lezen bijvoorbeeld hardop in hun eigen taal voor aan de groep, hierbij gaat het niet om het verhaal maar om de cultuur en de taal. Hierbij wordt ook voorgelezen in het Keuls en in gebarentaal. Ook werken ze met Google Expeditions en hebben ze hiermee het product Von Olchi bis Oregano een culinaire reis rond de wereld ontwikkeld.

Melissa, een nieuwe college in Keulen, liet ons kennismaken met de participative and intercultural library services for Young Adults. Wat zij met deze diensten willen bereiken is:

  • mensen met een migratie achtergrond bekend maken met de bibliotheek
  • diversteit intern (dus staf)
  • openbare bibliotheek als model voor anderen als het gaat om diversiteit

Melissa hoort bij de nieuwe generatie medewerkers die geen bibliotheekachtergond heeft maar wel veel contacten met de doelgroep Young Adults. En iedereen weet dat dit niet de gemakkelijkste doelgroep is voor de bibliotheek.

Hannelore nam als laatste het woord en leidde ons rond. Ze vertelde over de jarige medewerkers die eens per maand worden uitgenodigd op haar kantoor voor een ontbijt. Over proefballonnen die ze uitzetten in de bibliotheek, zoals een VR station en een platenspeler die lp’s omzet naar digitaal. Kleine experimenten om te zien of het werkt en om het daarna breder uit te rollen.

Na de rondleiding vertelde een collega van HR nog kort iets over de bedrijfscultuur en de medewerkers. Een pakkende quote uit de presentatie wil ik jullie niet onthouden.

Changes are part of our culture; they shape us as an institution and form our strategy.

Na de presentaties en rondleiding gingen we naar de nieuwste vestiging van de bibliotheek in Kalk. Een buitenwijk van Keulen waar een aantal jaar geleden de bibliotheek sloot. Aat Vos deed de inrichting. De bibliotheek gaat morgen officieel open en wij mochten al even rondlopen. En vastzitten in de lift….. dat was wel even spannend!

Voor deze locaties zijn allemaal nieuwe mensen aangenomen. Uiteraard liepen zij ook rond en vertelden ons iets over de inrichting. 

Mooie poefjes van Fatboy die je wel meer terugziet in inrichtingen van Aat Vos.

De bankwagen is natuurlijk heel fijn als verplaatsbaar meubel.

De bibliotheek is gesitueerd in een gebouw dat van de gemeente lijkt, met loketten. Het zal een druk gebouw zijn waardoor de aanloop naar de bibliotheek ook goed zal zijn. Net naast de metro ingang. Het wordt vast een enorm succes.

een weekje Washington

Na een drukke zomer was het in september eindelijk tijd voor mijn vakantie. Ik wilde een weekje weg en toen Marjo vroeg waarom kom je niet naar Washington was ik na enige aarzeling om. Marjo had een beurs gekregen om een maand onderzoek te doen in het Holocaust museum. Ik was lang geleden al een aantal keren in Washington geweest voor Computers in Libraries en heb het altijd reuze naar mijn zin gehad in die stad. Dus ticket geboekt en plaats om te slapen geregeld en woensdag 12 september vloog ik die kant op.

Nu is vakantie houden leuk, maar als ik dan in een grote stad als Washington ben, ga ik ook graag op zoek naar inspirerende mensen om te ontmoeten en met elkaar van gedachten te wisselen. Ik vroeg Michael Edson om advies.  Hij kwam met een lijstje namen en de afspraken werden geregeld.

Larry Swaider was de eerste persoon die ik ontmoette. Hij is Director of Digital Strategy bij de American Battlefield Trust, een organisatie die als doel heeft het behouden van de slagvelden van de Amerikaanse Burgeroorlog en de Onafhankelijkheidsoorlog. Hiervoor kopen zij land op waar een slag heeft plaatsgevonden, slopen ze soms huizen die daar staan of renoveren ze bestaande huizen en leggen ze parken aan. Als bezoekers in een park wandelen en van de natuur genieten weten zij vaak niet eens wat zich daar heeft afgespeeld in het verleden. De American Battlefield Trust probeert hen dan iets over de geschiedenis bij te brengen. We hebben gesproken over hoe je zorgt voor de dialoog als bezoekers op het slagveld zijn geweest, je hebt tenslotte geen museum. We hebben ook gesproken over koppelingen die er te maken zijn met plekken in de stad, bijvoorbeeld Washington. Deze koppelingen zijn er zeker te leggen maar samenwerken is soms moeilijker dan gedacht en kost heel veel tijd om van de grond te krijgen. Herhaalbezoek was ook een onderwerp. Is het nodig, moet het, kan het en zo ja, hoe dan. En de koppeling van digitaal aan fysiek. Een mooi voorbeeld hiervan is de fotowedstrijd.

Na het bezoek aan Larry ging ik naar Effie Kapsalis (Chief of Content & Communications Strategy bij Smithsonian Institution Archives). Met een drukke agenda kon Effie een half uur voor mij vrijmaken, echt heel fijn en schoten we links en rechts door onderwerpen als Smithsonian als instituut, de kennis over de bezoekers (fysiek en digitaal), de onderlinge samenwerking binnen het instituut en het American Women’s History Initiative.

The American Women’s History Initiative will amplify women’s voices to honor the past, inform the present and inspire the future.

Momenteel is zij met collega’s een programma aan het ontwikkelen rondom dit thema en wordt er onderzocht of er mogelijkheden zijn om een museum te openen. Er zijn geen nieuwe mensen aangenomen voor dit project. Collega’s doen dit er bij. In de huidige collecties wordt gezocht naar hoe de geschiedenis van vrouwen vertelt kan worden en met welke voorwerpen. Een super interessant onderwerp waarvan ik me voor kan stellen dat dit in Nederland ook wel eens aan tafels is besproken. Ik heb alleen nog niet gehoord waar, dus mocht jij er van weten, geef even een seintje, ik heb interesse.

Van een gesprek met Michael Edson maak je geen aantekeningen. Daar luister je, word je geïnspireerd en probeer je na een uur de essentie te vatten van wat je hebt gehoord. Michael is momenteel bezig met UN Live – museum for the United Nations. Ooit hield hij hier ook een TEDtalk over.

UN Live wordt gebouwd op 3 platformen; online, een netwerk en een gebouw.

Waar het vooral om gaat (en is dat niet bijna altijd) is de connectie en de samenwerking. Mensen over de hele wereld mee laten praten over thema’s die belangrijk zijn voor de VN, zoals oorlog en vrede, milieu en duurzaamheid, onderwijs, eigenlijk alles gerelateerd aan de wereld.

Our mission is to connect people everywhere to the work and values of the United Nations and catalyze global effort towards achieving its goals.

De komende tijd gaan we vast meer horen van dit initiatief.

Darren Milligan sprak ik over het Learning Lab van Smithsonian. Darren is Senior Digital Strategist bij het Smithsonian Center for Learning and Digital Access.

Het Learning Lab is ooit begonnen als ondersteuning voor docenten in de gehele VS. Van de 154 miljoen objecten die het museum heeft zijn er 3 miljoen gedigitaliseerd. Deze objecten kun je terugvinden in het Learning Lab. In feite kan iedereen een account aanmaken en op zoek gaan naar objecten.

Deze kun je vervolgens in collecties samenbrengen en deze collecties kun je weer delen met bijvoorbeeld leerlingen/studenten. Ook kun je zelf content in de collecties toevoegen.

Omdat iedereen zijn gemaakte collecties kan delen kun je ook gebruik maken van een collectie van iemand anders.

Zelf maakte ik een account aan en een collectie flowers. Als je zoekt op flowers krijg je natuurlijk een enorme hoeveelheid afbeeldingen waar je een keuze uit kan maken voor je eigen collectie.

Maar de afbeelding kun je ook delen, printen, downloaden en citeren. De collectie kun je ook delen op verschillende mogelijkheden. Je kunt natuurlijk ook leerlingen/studenten vragen om een collectie aan te maken rondom een onderwerp waar zij onderzoek naar doen. Onder het dashboard (klik op zonnetje rechts) zie je nog meer opties. Je begrijpt dat de mogelijkheden eindeloos zijn en ik raad dan ook aan om eens een kijkje te nemen op de site.

Debra Louison Lavoy ontmoette ik op de meest regenachtige dag. Het kwam echt met bakken uit de hemel. Maar het koffietentje waar we zaten was gezellig en de koekjes die ze daar hadden waren overheerlijk. Debra is CEO van Narrative Builders en zij helpt bedrijven om hun WHY te ontdekken (als zij dat nog niet precies weten). Dit gesprek ging dus vooral om wie ben je (als bedrijf), wat heb je te bieden aan de klant/bezoeker en doe je dan wat je hebt beloofd.

Natuurlijk bezocht ik naast deze inspirerende mensen ook musea, maar daar maak ik een aparte post over.

WP Twitter Auto Publish Powered By : XYZScripts.com