Clive Thompson schreef onlangs op Wired een artikel over de toekomst van het lezen in een digitale wereld. Het artikel gaat niet over e-readers of andere technische oplossingen maar over hoe mensen anders gaan lezen door mogelijkheden die het digitale boek geeft, zoals bijvoorbeeld het toevoegen van aantekening in de kantlijn en het delen van deze krabbels.
Thompson geeft het voorbeeld van McKenzie Wark die voor zijn boek Gamer Theory Commentpress gebruikte (een tool waar ik over schreef in 2007 en die sindsdien erg verbeterd is).
Per paragraaf kunnen lezers aantekeningen of comments achterlaten die in een nieuwere druk van het boek ook zijn gebruikt. McKenzie Wark werkte in dit project samen met het Institute for the Future of the Book.
Thompson spreekt vervolgens de uitgeverijen aan die te lang vasthouden aan het boek in de vorm die wij nu kennen. De uitgevers die bang zijn dat hun boeken worden Genapsterized. De vraag of boeken kunnen overleven in een digitaal tijdperk, beantwoord Thompson met een volmondig ja. Maar…
..only if publishers adopt Wark’s perspective and provide new ways for people to encounter the written word. We need to stop thinking about the future of publishing and think instead about the future of reading.
Nadenken over de toekomst van lezen dus. Alle overige vormen van media hebben wel een digitale variant en staan open voor lezers die de content (her)gebruiken. Dat dit niet gebeurd met boeken komt alleen maar omdat boeken bestaan uit inkt op papier. Inkt dat niet los kan komen van dat papier. Thompson meent dat als je het inkt loslaat, de gebruikers ook loskomen. Hij geeft het voorbeeld van BookGlutton.
Een website waar lezers commentaar kunnen achterlaten bij boekparagrafen en waar zij met elkaar in discussie kunnen gaan over de boeken die online zijn bij BookGlutton.
Of deze dan, The Golden Notebook waar zeven vrouwen het boek lezen en de conversatie over het boek plaatsvindt in de marge van de tekst.
Wat er dan zo uitziet.
Thompson ziet deze ontwikkelingen niet zomaar ergens vandaan komen. En hij heeft gelijk. Het is van oudsher al heel normaal om in een gedrukt boek aantekeningen te maken in de kantlijn. Kan het dan niet zo zijn dat lezers juist willen betalen voor een boek met aantekeningen, aantekeningen die gemaakt zijn door professionele lezers die ook echt iets te zeggen hebben. Je denkt misschien van niet. Maar Thompson heeft een voorbeeld van studenten die gebruikte studieboeken kopen en op zoek gaan naar dat boek met de beste aantekeningen. Maar hij gaat een stap verder, geeft aan dat de technologie al bestaat en geeft een toekomstbeeld.
Imagine a world where there’s a URL for every chapter and paragraph in a book—every sentence, even. Readers could point to their favorite sections in a MySpace update or instant message or respond to an argument by copiously linking to the smartest passages in a recent best seller.
De term ontdekken krijgt hiermee een nieuwe betekenis.
This would massively improve what bibliophiles call book discovery. You’re far more likely to hear about a book if a friend has highlighted a couple brilliant sentences in a Facebook update—and if you hear about it, you’re far more likely to buy it in print. Yes, in print: The few authors who have experimented with giving away digital copies (mostly in sci-fi) have found that they end up selling more print copies, because their books are discovered by more people.
Thompson zegt hiermee niet dat het lezen van boeken altijd maar sociaal moet zijn.
One of the chief pleasures of a book is mental solitude, that deep, quiet focus on an author’s thoughts—and your own. That’s not going away. But books have been held hostage offline for far too long. Taking them digital will unlock their real hidden value: the readers.
Vrijheid voor de boeken & de lezers!