Afgelopen dinsdag bezocht ik de nieuwe openbare bibliotheek in Deventer. Deze is in september van dit jaar geopend en dus nog maar net in bedrijf. Ik heb ooit in Deventer de bibliotheekopleiding gedaan en kom er nog steeds graag. Vanuit de winkelstraat benaderde ik de bibliotheek die mooi op een hoek is gevestigd.
Als je via de hoofdingang naar binnen gaat zie je gelijk recht voor je het restaurant en een groot scherm om je welkom te heten. Kijk je naar rechts dan zie je het meubel om je boeken terug te brengen met de selfservice aan de achterkant. Links staat een grote leestafel met kranten.
Als je langs de selfservice loopt kom je de eerste bibliotheekmedewerkers tegen. Mooie bedrijfskleding met bibliotheeklogo. Ik kreeg het idee, maar ik heb het niet nagevraagd, dat de vrijwilliger geen bedrijfskleding aan had maar zich wel aan dit zelfde meubel positioneerde. Het was de vrijwilliger (denk ik) die kwam vragen of het lukte toen we een boek gingen lenen.
Als je voorbij dit meubel bent zie je al hoe ontzettend groot en ruim de bibliotheek is. Wat ik mooi vond aan de tijdschriftenmeubels zijn de vakken onderin voor de oudere nummers.
Door de hoogte van de kasten worden er hoekjes gecreëerd om te zitten en dat is fijn. Afgesloten maar toch ruimtelijk door de openheid van de kast.
Ik denk dat de geprinte A4-tjes nog vervangen moeten worden door meer permanente bordjes en ik snap dat, de bibliotheek is net een paar maanden open, dan kan nog niet alles helemaal af zijn.
Om de hoek een grote trap.
Je kan er op zitten en gebruiken voor bijeenkomsten. Overal staan bordjes om je te waarschuwen niet naar beneden te vallen.
Van boven ziet de trap er zo uit.
Aan de zijkant een zitje. Ik denk dat je de bibliotheek goed moet kennen om hier te gaan zitten. Of misschien als het heel druk is. Ik vind het een mooie manier om een soort loze ruimte een functie te geven.
Ook op de bovenste verdieping vind je werkplekken. Met computers dit keer.
En zoals ook op de benedenverdieping hoekjes met een grote leestafel of in de kast een bank om te hangen terwijl je een boek leest.
Beneden op de begane grond vind je de stille studieplekken.
Een ontzettend mooie en ruime bibliotheek. Door het gebruik van hout, zwart en pastels kan het voor sommige mensen kil aanvoelen. Ik heb dat niet. Ik vind het wel neigen naar Scandinavische eenvoud en daar houd ik van. Ik kreeg wel een gevoel van dit lijkt wel een beetje op Gouda. En op zich is dat niet vreemd omdat degene die Gouda heeft ingericht ook hier de inrichting heeft gedaan.
De samenwerking met de Atheneumbibliotheek heb ik niet heel zichtbaar gezien maar misschien is dat wel de bedoeling. En ook moest ik zoeken naar het toilet op de begane grond (je moet dan een trap af naar de kelder) en dat heb ik dan ook maar even gevraagd.
In de zomer zal de bibliotheek een fijne plek zijn vanwege het terras op de begane grond en het dakterras (die ik heb gemist maar die er wel is).
De bibliotheek zal een plek worden waar je graag komt, misschien wat drinkt, of wat eet en waar het zeker weten fijn vertoeven is.
Hij stond al een tijdje in mijn favorieten op Twitter maar pas vandaag kreeg ik de kans om eens goed te kijken wat het precies is. Expeditie Deventer is een project van de Openbare Bibliotheek Deventer dat door middel van layar studenten helpt om de stad beter te leren kennen. De studenten leren over het verleden, heden en toekomst van de stad en de bibliotheek speelt hierbij de rol van het informatiecentrum van de stad. Onderstaand filmpje legt in het kort uit hoe het werkt.
Je werkt dus in twee teams, een binnen en een buiten, die elkaar helpen de antwoorden op de vragen te vinden. Het team met de meeste punten wint.
Expeditie Deventer heeft onlangs tijdens de DEN conferentie de Digitaal Erfgoedprijs gewonnen voor beste online educatieve app gemaakt door een erfgoedinstelling.
De ontwikkelaar (Fabrique) vertelt op de website over het doel van het project:
Het project is een pilot, met als doel om te leren hoe deze techniek jongeren op een speelse en informatieve manier iets kan leren over toekomst, heden en verleden van Deventer. Secundair doel is de positie van de bibliotheek bij deze doelgroep als informatie-/kenniscentrum te versterken.
Mooi initiatief dat hopelijk een enorm succes wordt.
Vorige week was ik bij Saxion Hogeschool in Deventer voor het congres Kennis delen…en nu echt. Op de website was onder andere onderstaand filmpje over de toekomst van de bibliotheek te zien.
De eerste spreker was John Mackenzie Owen van de Universiteit van Amsterdam. Hij wilde ingaan op het thema kennisdelen met mensen en legde de relatie met de bibliotheek.
Hij liet ons twee foto’s zien, een van een traditionele bibliotheek (lange leestafels en veel boeken) en een van een bibliotheek over 50 jaar (boeken liggen letterlijk op straat). Hij ziet de bibliotheek als een onneembaar bastion met strenge dames en vraagt zich af of de bibliotheek in staat is om dit beeld te veranderen. Ook al doet de bibliotheek erg zijn best om dit te doen.
Kennis delen is het beschikbaar maken van kennis door middel van systemen die aan specifieke voorwaarden voldoen. Kennisdeling is een sociaal proces, de kennisgevers en de kenniskrijgers zijn mensen of organisaties. Mensen moeten bereid zijn om kennis te delen en te halen, systemen alleen werken niet. Er moet voor de mensen een meerwaarde in zitten willen zij de systemen gebruiken.
De problematiek van het delen van kennis:
delen van kennis wordt tot probleem verheven in de bibliotheek
kennisdelen doen we al eeuwen zoals: publiceren, confereren, corresponderen en archiveren
kennisdelen doen we nu voornamelijk via het internet (dat is anders dan vroeger)
en de toegang tot deze systemen verloopt nu bijna geheel en bijna probleemloos via het web.
Volgens Mackenzie Owen zijn de volgende voorwaarden noodzakelijk voor het delen van kennis:
certificatie (kennis moet kwaliteit hebben, moet kwaliteitsstempel hebben)
vertrouwen (ik wissel alleen kennis uit met iemand die ik vertrouw, het systeem moet zorgen dat ik de ander kan vertrouwen en moet mij vertellen wie ik kan vertrouwen)
attributie (koppeling tussen kennis en auteur – je moet bronvermelden)
beloning (kennis wordt pas gedeeld als mensen worden beloond)
Als mensen vervolgens kennis niet willen delen is er meestal een probleem met deze vier voorwaarden en Mackenzie Owen geeft als voorbeeld dat 60% van de saxion studenten wil niet dat hun scriptie openbaar wordt gemaakt.
Als kennis delen geen probleem is, hebben bibliotheken een probleem omdat er geen probleem is om op te lossen.
Mackenzie Owen stelt dat er geen probleem met kennisdeling bestaat, maar met de bibliotheek zelf.
bibliotheken zijn lokale organisaties in een globale wereld (past niet op elkaar en is niet van deze tijd)
bij bibliotheken ligt de nadruk op de collectie in plaats van op de functionaliteit
bij bibliotheken gaat het om het aanbieden van in plaats van het deelnemen aan sociale media (waarom twitteren bibliotheken? – vaak is het geen bijdrage aan kennisdeling – de bibliotheek moet bijdragen aan de discussie)
aanbieding van training in verouderde informatievaardigheden (hebben niets te maken met informatiegedrag van jonge mensen)
kennisdeling op basis van vergaarbak (repositories) model (volslagen idioot idee)
het web is de bibliotheek 2.0
Volgens Mackenzie Owen hebben bibliotheken de neiging richting de moderne tijd op te schuiven maar met behoud van het oude.
Maar hoe moet het dan verder?
Mackenzie Owen denkt aan drie bibliotheken en neemt de universiteitsbibliotheek van Amsterdam als voorbeeld.
de kostbare bibliotheek (mooi oud gebouw met oude werken en bijzondere collectie)
de digitale bibliotheek (paar kamertjes met handje vol mensen die 90% van bibliotheekgebruik afhandelen)
de overbodige bibliotheek (groot gebouw aan Singel, komen veel studenten maar wat zij doen heeft niets te maken met materiaal dat er staat en mensen die er werken)
Hoeveel digitale bibliotheken hebben wij eigenlijk nodig:
iedere bibliotheek zijn eigen e-library
iedere uitgever zijn eigen e-library
maar… allemaal dezelfde functionaliteit
De bibliotheek voor het onderwijs
Mackenzie Owen pleit voor:
een nationale digitale onderwijsbibliotheek voor Nederland
een bibliotheek voor alle vormen van onderwijs
gericht op functionaliteit in plaats van collectie – alle typen van informatie (inclusief leermodules) – onderhoud van licenties
Kennisdelen is vooral een sociaal proces en dat moet je studenten aanleren. Dit is een belangrijke taak voor de bibliotheek.
Mackenzie Owen sluit af. De wereld is echt veranderd dus moet je vanaf 0 beginnen en niet proberen bestaande dingen om te vormen.
Als jij niet zegt wat je wilt zeggen anderen wel wat je moet
Hierna was Erik Duval van de Katholieke Universiteit Leuven aan de beurt. Zijn eerste tweet van vandaag was dat hij naar een event ging over boeken en vrouwen. En hij had gelijk, het overgrote deel van de zaal was vrouw.
Duval is hoogleraar en hij en zijn team onderzoekt onder andere hoe je technologie kunt gebruiken om het onderwijs te verbeteren. Deze spreker had zeker niet misstaan op de onderwijsdagen en ik hoop dat hij daar volgend jaar wordt uitgenodigd.
Disrupting learning:
Duval is ontevreden over het onderwijs (ook al is hij al 20 jaar docent) en zegt dat wij ons veel kunnen permitteren binnen het onderwijs. Het onderwijs is slecht en als je dan experimenteert kan het dus alleen maar beter worden.
learning is (the essence of being) human
Duval wil het delen van kennis / leermiddelen in het onderwijs stimuleren en stelt dat overvloed de motor van innovatie is.
En daarom laat Duval ons kennismaken met Ariadne – een initiatief dat op wereldschaal aan share en reuse doen. Ariadne is een netwerk van repositories van leermaterialen. Momenteel zitten er iets meer dan een miljoen objecten in het systeem. Maar dat is volgens Duval bij lange na niet genoeg. En dus vraagt hij zich af of Google hier niet in moet stappen. Moet er niet een learning.google.com komen?
Duval liet ons nog een filmpje zien van het MACE-project. Tijdens een bienale zijn multitouch tafels ingezet om:
At the Venice Biennale, the mæve installation connects the entries of the EveryVille student competition and puts them into the larger context of MACE content and metadata. By placing physical project cards on an interactive surface, the visitors can explore an organic network of projects, people and media. mæve is designed and developed by the Interface Design team of the University of Applied Sciences Potsdam.
Uiteraard is Duval ook online te vinden en heeft hij een blog. Zijn studenten geeft hij les met behulp van Facebook. En zij bloggen. bookmarken via delicious en twitteren. en natuurlijk staat zijn presentatie bij slideshare.
