op (werk) bezoek in Helsinki

Ik was al eerder op werkbezoek in Helsinki en ik vind het een fantastische stad. Helemaal blij ben ik dus dat het Liber Architecture Group seminar volgend jaar daar wordt georganiseerd en ik in april naar Helsinki mocht voor het bezoeken van interessante plekken die we tijdens het seminar ook gaan bezoeken. En omdat ik er toch was ontmoette ik Mace (een van de organisatoren van Cycling 4 Libraries) om het bezoek aan Delft voor te bereiden. Aanstaande donderdag komen ze om 19.00 uur naar de TU Delft Library en gaan we BBQ-en op het grasdak. Ik hoop dat de zon blijft schijnen 🙂

Terug naar Helsinki. We bezochten verschillende universiteitsbibliotheken en openbare bibliotheken. Wat ik opvallend vond was de manier van communiceren met gebruikers in de Learning Hub Greenhouse van de Aalto Universiteit.

8678933206_ff53dc6ece

Kleurrijk, op glas en met QR-codes. Ik werd er blij van. Waar ik ook blij van werd was de kas midden in de ruimte.

8678944654_796e3eed64

Op de kas was een tekst geplaatst:

Learning Hub is an umbrella concept that unites a network of independent experimental learning spaces within Aalto University campus.

Each Learning Hub is a prototype.

Learning Hub is open for everybody, from students to university staff, company representatives to general public, elderly and childern.

here you can work, find information needed, read, learn, meet people, eat and drink, organize events and just hang out.

Geweldig toch. Je voelt je welkom, je mag er alles doen wat je wilt en met iedereen afspreken. Voor mij was deze plek een creatieve omgeving. Zeker als je het vergelijkt met de universiteitsbibliotheek van deze universiteit. Die is echt aan verbouwing toe. En die plannen zijn er ook. Lastig in dit verhaal is de belangrijkheid van de architect (Alvar Aalto) van het gebouw.

Kaisa House – Helsinki University Library from Antti Seppänen on Vimeo.

De vorige keer dat ik in Helsinki was was het Kaisa House nog een warenhuis en een parkeergarage maar de tekeningen en impressies van de architect zagen er geweldig uit. Nu kon ik het gebouw aanschouwen en het is zeker de moeite waard om te bezoeken als je in de buurt bent. Heel veel wit. Grote open ruimtes. En heel veel boeken.

De kleur zit in de meubels. Verschillende soorten meubels zijn gebruikt om ook verschillende activiteiten te bevorderen. Toch zie je veel studenten boeken lezen op welk meubilair dan ook.

Soms doen ze hun schoenen uit en zie je dat ze zich echt thuis voelen.

Volgend jaar dus (in mei) het Liber Architecture Group Seminar met werkbezoeken aan onder andere bovenstaande bibliotheken. Het programma en de definitieve data zullen binnenkort gepubliceerd worden. Zodra de inschrijving wordt geopend zal ik daar een seintje van geven.

Natuurlijk heb ik meer foto’s gemaakt van dit werkbezoek, je vindt ze hier.

liber architecture group – seminar – het verslag

De tijd gaat veel te snel. Zo snel, dat ik nog niet eens mijn verslag van de Liber Architecture Group seminar heb gemaakt. En wat doe je dan, hoe nieuw is het nog om er nu nog over te bloggen. Ik geef jullie daarom de highlights.

Highlight 1 – de keynote van Helle Juul

De keynote was van de Deense architect Helle Juul. Zij sprak over The library – a catalyst for urban development. Aan de titel van het congres (reshape, refurbisch, reorganise) voegde Juul rethink! toe omdat we in deze tijd ook goed na moeten denken over wat we precies aan het doen zijn.

Juul’s presentatie was onderverdeeld in 3 delen:

1. Role of the future library
2. Learning from …. cities, universities, users – in change
3. Rethink the learning library

Als je nadenkt over bibliotheken dan denk je snel aan boeken maar wat als je in plaats van de boeken nadenkt over kennis. Als voorbeeld op de Bebelplatz in Berlijn staan legen boekenkasten. We gebruiken tegenwoordig steden anders dan vroeger, we verwachten veel van een stad, van de pleinen en de omgeving. En hoe past de bibliotheek hierin. In de industriële economie hadden bibliotheken een rol, in de kenniseconomie ook, maar nu – hoe zit dat nu?

Als je vanuit de gebruiker naar de ruimtes kijkt die wij gebruiken om kennis te delen en om te leren dan zijn er verschillende situaties waarin wij dat doen (staand, bewegen, ontspannen, werken, delen, spelen).

from monofunctionality to – new learningprocesses, new forms of cooperations, lifelong learning, distance learning

Leren en kennisdelen gebeurd op verschillende momenten op verschillende soorten plekken. Het is bijna random en niet altijd. En als we dan over de inrichting van bibliotheken praten en we houden dit in ons achterhoofd dan hebben we het dus over plekken om formeel en informeel te ontmoeten, ruimte voor het sociale, de beweging, het verblijven, de diversiteit, individueel, cultuur, stilte, innovatie, verndering, traditioneel, etc.

We leren bij het inrichten van bibliotheken van steden – waar gaat het goed en waarom? We kijken naar universiteiten, de campus. We denken na over de urban university hub.

what is… creating knowledge / consuming knowledge / communicating knowledge

a world of meeting places + new ways of teaching + networks and hybrids = POTENTIALS

1. Libraries accept diversity as a norm
2. Libraries act as cultural and social transformers of society.
3. Libraries should be inclusive and ambiguous – work as urban hubs that –
physically and mentally – connect different parts of the city and its inhabitants.
so we need …

– 24/ 7
– visibility – inside out – outside in
– exposure of knowledge
– accessibility
– exchange/ society – plug ins – and cooperations
– diversity – cultural behavior
– space for flexibel needs
– support for informal meetings …

Highlight 2 – de presentatie van Antje Kellersohn

De presentatie van Antje Kellersohn ging over de verbouwing van universiteitsbibliotheek in Freiburg. Met de wens voor verschillende soorten studieplekken, besparing van energiekosten met 65% en openingstijden van 24/7 waren de uitdagingen enorm.

Als je de tekeningen en inspiratieplaatjes in de presentatie ziet dan weet je dat het een hele mooie bibliotheek gaat worden. Een die inmiddels op mijn to-visit staat. En als ik dan toch in Duitsland ben, dan wil ik ook wel langs deze bibliotheek in Düsseldorf.

Highlight 3 – de Hollanders

Vorige keer (2 jaar geleden in Madrid) kon hij niet komen vanwege de aswolk en dus waren we nu extra blij dat hij er was, Willem Jan Neutelings. Zijn presentatie over Beeld & Geluid vind je hier. Hij deed het geweldig. Net als Jan David Hanrath, die een crash-course in akoestiek gaf. De laatste dag (vrijdag) was met deze twee Hollanders de kers op de taart.

Alle presentaties vind je op deze website.
Mijn foto’s van het evenement staan op flickr, hier zie je ook welke bibliotheken we hebben bezocht en er zaten weer hele mooie bij.

liber architecture group – seminar – praag

De Liber Architecture Group houdt om het jaar een conferentie over nieuwbouw en herinrichtingen van (wetenschappelijke) bibliotheken. Het volgende seminar vindt plaats van 17-21 april in Praag. In de mooie kleurenbibliotheek, zoals sommigen hem noemen. Het (voorlopige) programma ziet er als volgt uit:

Reshape, refurbish, reorganise: designing the sustainable library

17 april: pre-seminar visits (Liberec, Hradec Králové)
Meeting 9:00 a.m. – return to Prague at 7:30 a.m.

18 april: pre-seminar visits (Prague)
Five libraries to visit in Prague on Wednesday 18 April in the morning (choose 1 of 5):
A. Faculty of Arts Library, Charles University
B. National Archives
C. Strahov Monastic Library
D. Smichov Municipal Library
E. Academy of Sciences Library

seminar programme
12:00 p.m. – 1:30 p.m. / Registration; Buffet lunch available

1:30 p.m. – 2:00 p.m.
Official opening of the Seminar / Chair: Martin Svoboda, National Technical Library, Prague
Ivan Wilhelm (Deputy Minister, Ministry of Education, Youth and Sport)
Ulrich Niederer (Chairman, LIBER Architecture Group)

2:00 p.m. – 3:00 p.m.
Keynote speaker
Chair: Martin Svoboda, National Technical Library, Prague
Helle Juul (Juul and Frost, Architects, Copenhagen)

3:00 p.m. – 3:30 p.m.
Coffee break

3:30 p.m. – 5:00 p.m.
Session 1: Setting the scene
Chair: Liesbeth Mantel, Delft University of Technology
Higher education and libraries in the Czech Republic / (Speaker from the Conference of Rectors or Higher Education Council)
Putting students first: Learning and libraries / Graham Bulpitt, Kingston University London
Research: Overview / (Hans Geleijnse, Library Strategy Consultant / Past President of LIBER)

19 april
9:00 a.m. – 10:30 a.m.
Session 2: Sustainability
Chair: Karen Latimer, Queens University, Belfast
The role of the building envelope in the sustainable architectural conception: building envelope design, energy efficiency and renewable energy
Anna Wagner, architect
Czech project to refurbish theatre

10:30 a.m. – 11:00 a.m.
Coffee break

11:00 a.m. – 12:30 p.m.
Session 3: Refurbishment of buildings
Chair: Philippe Marcerou, Sorbonne, Paris
Modena project / Alessandro Bertoni, Università Ca’ Foscari, Venice
Ghent project / David van Severen, University of Ghent
Refurbishment of the National University Library, Strasbourg / Christophe Didier

12:30 p.m. – 2:00 p.m.
Lunch and poster session

2:00 p.m. – 3:30 p.m.
Session 4: Re-organising and re-purposing space
Chair: Inken Feldsien-Sudhaus, Technical University, Hamburg-Harburg
Freiburg University Library / Dr Antje Kellersohn, Albert-Ludwigs-University Freiburg
Royal Library, Copenhagen /Steen Bille Larson (Deputy Director General)
Introduction to visit to National Technical Library / Architect /Designer

3:30 p.m.
Visit to National Technical Library

Evening
Conference dinner

20 april
9:00 a.m. – 10:30 a.m.
Session 5: Technical aspects of buildings
Chair: Márta Virágos, University of Debrecen, Hungary
A crash course into acoustics / Jan David Hanrath, hanratharchitect BV/ H2 interactive BV
The O.A.S.E. – an example of modern, well-designed learning spaces / Ulrike Brunenberg-Piel, Heinrich-Heine-University, Düsseldorf

10:30 a.m. – 11:00 a.m.
Coffee break

11:00 a.m. – 12:30 p.m.
Session 6: Preservation
Chair: Sylvia Van Peteghem, Ghent University, Belgium
Hilversum audio-visual repository / Strategies at the Bodleian for storing special collections: the Book Storage Facility and the Weston Library
Richard Ovenden, Bodleian Libraries, Oxford

12:30 p.m. – 1:00 p.m.
Conclusion / Ulrich Niederer (Chairman, LIBER Architecture Group)

20-22 april: post-seminar trip

Inschrijven kan hier. Kosten voor het seminar zijn 250 euro voor Liber-leden. De bibliotheekbezoeken op 17/18 april kosten 50 euro (inclusief lunch) en het bezoek aan zuid-Bohemen ongeveer 150 euro.

Meer informatie vind je op de website van NTK in Praag.

Op werkbezoek in Kopenhagen

Morgen vertrek ik (nogal vroeg) naar Kopenhagen. Ik heb daar namelijk op maandag een vergadering om de laatste dingen te bespreken over het Liber Architecture Group seminar dat volgend jaar in april in Praag van 18-20 april zal plaatsvinden. Nu had ik het idee, als ik er dan toch ben, laat ik eens kijken of er nog bedrijven zijn die mij kunnen inspireren. Misschien dat als ik ze mail, ik wel langs mag komen. Ik mailde vier innovatieve bedrijven. En ik mag bij allemaal langskomen. Dus dinsdag bezoek ik deze vier bedrijven/organisaties.

WORKZ A/S

Waarom Workz?

Workz is a creative change agency that helps organisations start and implement change through storytelling and involvement. To us the key word is involvement, which creates ownership and commitment. Involvement is the driving force that brings on succesful change.
…..

Using games, process tools, film, digital media, and creative processes, we create a focused and engaging involvement of all necessary stakeholders. By doing so, we find the best ideas and the create the optimal foundation for change and anchoring of that change.

We believe in the creative potential of all people!

En vooral het woordje storytellingviel op. En verandering gebruik makend van games, andere tools en creativiteit. Hier ontmoet ik Michael Thomsen de creative director. Midden in een verhuizing en hij maakt tijd voor mij vrij. Bijzonder!

LIVING LAB

Waarom Living Lab?

Copenhagen Living Lab is a young Danish firm of knowledge creators and innovation organizers, operating in the field of user- or people driven innovation.
Copenhagen Living Lab promote the concept of living labs – a real-life source for insight into unmet customer needs, co-creation and a test bed for development, test and implementation of new products and services.

Ik wil wel eens een Living Lab zien. Is het hetzelfde als een FabLab, zoals wij dat in Nederland kennen. Hoe werkt dat, met die co-creatie en people driven innovation. Hier ontmoet ik directeur Hans Henrik Agger.

MIND LAB

Waarom Mind Lab?

MindLab is a cross-ministerial innovation unit which involves citizens and businesses in creating new solutions for society. We are also a physical space – a neutral zone for inspiring creativity, innovation and collaboration.

Mind Lab is een werkplaats waar medewerkers van de volgende ministeries gebruik van kunnen maken (Ministries of Economic and Business Affairs, Taxation and Employment). Dit perspectief vind ik heel bijzonder. Hier ontmoet ik Anette Væring (Projektleider / Designer).

INNOVATION LAB

Waarom Innovation Lab?

DUCI lab is a unique effort to understand the issues involved in user innovation processes, with particular emphasis on managing user driven innovation.
…..
We bring together academic researchers and leading edge Danish companies in projects to develop, test and assess new methods and tools for user-centered innovation.

Dit is de groep die wetenschap en bedrijfsleven bij elkaar brengt en zo aan user-centered innovatie doet. Innovation Lab bevindt zich op het terrein van de universiteit dus kan ik de campus ook gelijk even bekijken. Misschien dat ik ook de universiteitsbibliotheek bezoek. Hier ontmoet ik Lóa Stefánsdóttir (Anthropologist).

Na deze werkbezoeken heb ik een afspraak met Karen Margrethe Ørnstrup. Ik ontmoette haar vorig jaar tijdens het Liber Architecture Group seminar in Madrid en leerde haar nog beter kennen toen wij een paar dagen langer mochten blijven.

Na mijn werkbezoeken natuurlijk een verslag en foto’s.

Een tweede werkbezoek naar Praag

Van 3 tot 6 april was ik in Praag om met de Liber Architecture Group het seminar van 2012 voor te bereiden. Nu was ik al eerder in Praag, met hetzelfde doel. Alleen toen bezochten we bibliotheken in Praag en nu gingen we naar twee bibliotheken buiten Praag. Het voordeel van een voorbezoek is dat je niet voor verassingen komt te staan tijdens de werkbezoeken die bij het seminar worden georganiseerd.

Op maandagochtend vroeg vertrokken we naar de onderzoeksbibliotheek van Hradec Kralove.

Het gebouw heeft de vorm van een X, met in het centrum het trappenhuis. Een gedeelte van de X is bestemd voor depot, een gedeelte voor kantoren en twee gedeelten zijn toegankelijk voor bezoekers. Het gebouw is een ontwerp van Projektil architekti uit Praag.

De betonnen gevel met ronde ramen doet denken aan een gatenkaas. Maar het is zeker een bijzonder gebouw te noemen. De bibliotheek opende in september 2008. Het gebouw telt vijf verdiepingen en in een punt is de begane grond open gelaten, zodat je onder het gebouw door kan lopen zonder naar binnen te hoeven gaan.

Tussen de boekenkasten vind je open studieruimtes met lange tafels en een enkele vaste pc om in de catalogus te zoeken. Wil je op internet zoeken dan moet je naar een apart gedeelte. Hier zit een bibliotheekmedewerker die je registreert in de gaten houdt wat je online uitspookt.

Wat ik apart vond waren de loungeplekken (zie foto hieronder). Deze zijn gesitueerd op de kopse kant van het gebouw. Grote ramen over de gehele gevel zorgen voor een bijzonder uitzicht. Maar als ik aan loungeplekken denk dat zie ik geen tafels met stoelen voor me, maar banken en lage tafeltjes. Desnoods zitzakken, maar geen studieplekken. En als de plekken dan als studieplekken gebruikt worden dan mis ik stopcontacten. Maar na even zoeken vond ik deze onder tafel.

Voor onderzoekers die enige tijd in stilte wilden studeren zijn aparte kamertjes gemaakt die je kan reserveren. Wat je in Nederland niet tegenkomt maar hier wel zijn dichte deuren. Je kan niet zien wat er in het kamertje gebeurd.

Na de lunch in Hradec Kralove gingen wij per bus naar Liberec. Hier bezochten we ook een onderzoeksbibliotheek die tevens openbare bibliotheek is.

De directeur ontving ons en zij vertelde dat de bibliotheek staat op de grond waar eerst de synagoge van de stad stond. Daarom is aan de linkerkant van het gebouw de synagoge ingebed in het gebouw (meer uitleg waarom staat op een plateau, foto daarvan vind je hier). Na een rondleiding in de synagoge kregen wij een rondleiding in de bibliotheek. De sfeer in dit gebouw was compleet anders dan in Hradec Kralove. Ik denk dat dit komt omdat de bibliotheek ook door ouders met kinderen wordt bezocht.

In de bibliotheek staan grote posters waarop uitgelegd wordt aan kinderen hoe je een boek niet moet gebruiken. Zoals deze: gebruik het boek niet als paraplu.

Het gebouw is open en licht. Er zijn veel doorkijkjes en gezellige zitjes. Vanuit het trappenhuis kijk je door het hele gebouw heen.

Op de gevel staan namen van beroemde auteurs, waaronder ook een paar Nederlandse.

Volgend jaar april vind het Liber Architecture Group seminar plaats in Praag met werkbezoeken naar onder andere deze twee bibliotheken. Het programma is bijna klaar en zal binnenkort op de website verschijnen. Ben je bezig met een herinrichting van de bibliotheek, of denk je na over een nieuw gebouw dan is dit seminar zeker de moeite waard om te bezoeken.

Twee extraatjes in Praag. De brug met de slotjes die ik al heel lang een keer wilde zien en waar ik per ongeluk langs kwam.

En een kunstwerk van boeken in de Openbare Bibliotheek van Praag. Deze tip kreeg ik van de jongen in het hotel. Overigens was dit design hotel ook zeker een aanrader.

Meer foto’s van dit werkbezoek staan op Flickr.

Op werkbezoek in Praag

Vorige week was ik met de Liber Architecture Group in Praag om het seminar van 2012 voor te bereiden. Er stonden drie werkbezoeken op het programma; een openbare bibliotheek, de nieuwe bibliotheek van de Kunstacademie en het nieuwe gebouw van de National Technical Library/Universiteitsbibliotheek.

Wij ontmoetten elkaar donderdagochtend vroeg bij een metrostation om vandaar uit met de tram naar de Smíchov branch of the Municipal Library of Prague te gaan. Deze bibliotheek is gevestigd op de eerste etage van een oude markthal. Het is geen grote bibliotheek maar volgens de directeur wel een van de best bezochte.

De details van de markthal zijn nog te zien en dat geeft deze bibliotheek extra sfeer. Voor de rest is het een vrij gewone openbare bibliotheek, veel boekenkasten, een ruimte voor kinderen om te spelen en een krantenhoek. Vanaf de vide had je een mooi overzicht over de bibliotheek. Toen wij naar buiten gingen viel ons op dat de begane grond van het gebouw leegstaat. Je zou als bibliotheek die ruimte er graag bij betrekken maar bij navraag bleek dit niet mogelijk. Politiek enzo.

Hierna gingen wij naar de pas heringerichte bibliotheek van de Kunstacademie. Deze bibliotheek is niet heel groot, bevindt zich in de kelder en eerste etage van een gebouw en heeft nog heel veel lege boekenkasten (uiteraard worden die nog gevuld). Wij maakte grapjes dat er meer beveiligingscamera’s aanwezig waren dan boeken en dat was ook echt zo.
De vloeren van de ruimtes hebben allemaal een kleur gekregen en ook de plaatsingsstickers op de boeken. Zo weet je meteen welk boek waar hoort te staan. Er waren studieplekken met handige lockers onder de tafels. Nu vonden wij sowieso het lockersysteem erg mooi. Houten kasten die je met je bibliotheekpas kan openen.

Degene die ons de rondleiding gaf vertelde dat de studenten moeite hebben het systeem. Maarja ze moeten het wel gebruiken, je mag echt niet met je tas naar binnen. Ze hebben wel leuke andere tasjes die je kunt gebruiken en natuurlijk kon een van de dames in de groep de verleiding niet weerstaan, en ja ze mocht er een mee naar huis nemen.

De laatste rondleiding van de dag was in de National Technical Library. Een waanzinnig mooi nieuw gebouw waar ik graag heen wilde om het in het echt te zien.
Deze bibliotheek heeft iets met data. In het boek dat wij kregen lees je bijvoorbeeld geen echt verhaal in mooie zinnen maar:

total capacity 1788447 volumes, of this max. 660012 volumes freely accessible in open circulation in 4 above-ground floors.
rubber floor covering, by colour: 875m2 red, 5430m2 orange, 2920m2 yellow….
En de gebruikte kleuren van de tekst in het boekje zijn pantone red 032 en process black – dat je het weet 🙂

Ook speelt kleur een belangrijke rol in het gebouw zoals je kan zien op deze foto die vanaf de 6e verdieping is genomen:

En overal is over nagedacht. De kleuren op de vloer matchen met de kleuren op de achterkant van de visitekaartjes. De bewegwijzering is superorigineel. Kijk maar naar deze foto van het geluidsniveau, of van de plattegrond. Of deze foto:

Als je op dit punt in de hal staat dan wijzen alle lampen jouw kant op. Briljant toch.

En dan het meest bijzondere. Op de muren die je vanaf de hal kan zien staan tekeningen, grappige tekeningen die mij aan het lachen maakte. Zoals deze, of deze. In het boekje staat het volgende over de tekeningen:

the central artwork in the atrium of the NTK expresses the essence of the library as a public institution and a space for social interaction

De tekeningen zijn van Dan Perjovschi die voor dit project 200 schetsen maakte.

Over dit gebouw is natuurlijk veel meer te vertellen en waarschijnlijk doe ik dat nog wel een keer.

Wil je dit gebouw (en andere bijzondere bibliotheken) eens bezoeken hou dan de Liber Architecture Group in de gaten. In 2012 organiseren wij het seminar in deze bibliotheek. Op het programma staan dan (net als in 2010 in Madrid) Europese nieuwbouw en herinrichtingen van bibliotheken.

Meer foto’s van dit werkbezoek staan op Flickr.

Liber Architecture Group – seminar – dag 3

Sessie 7 – long term storage of collections

Long term storage in low temperature stacks / Marie Vest

Het onderwerp van deze presentatie is niet echt iets waar ik mij voor interesseer, ook al is het een interessant onderwerp als je iets met de informatie kan doen. Ik heb dus geen aantekeningen gemaakt en verwijs daarom alleen naar de presentatie (pdf) voor hen die er wel iets mee hebben.

Nederlands instituut voor beeld en geluid / Willem Jan Neutelings

Vanwege de aswolk was het Willem Jan Neutelings niet gelukt om naar Madrid te komen. Ik vond dit wel heel jammer want dit was een van de presentaties waar ik naar uitgekeken had.

British Library – Boston Spa / Deborah Novotny

Deborah Novotny is hoofd conservering bij de British Library. Zij vertelde ons over de nieuwbouw van Sint Pancras en nieuwe opslagfaciliteiten bij Boston Spa voor monografieën die niet veel opgevraagd worden. Zij hebben een collectie van 150 miljoen items die elke dag blijft groeien. Opmerkelijk is dat zij geen vermindering zien in de publikatie van hard copy dus blijven zij opslagruimte nodig hebben.

Het gebouw in Sint Pancras heeft 500 miljoen pond gekost. Omdat het een nieuw gebouw was konden zij grote controle uitvoeren op technische specificaties zoals klimaat en licht. Zo hebben zij op veel plaatsen (maar nog niet overal) LED verlichting toegepast.

Het gebouw in Boston Spa moest een “groen” gebouw worden maar tijdens de voortgang veranderden de plaatsen steeds. Ze hebben daar een volledig geautomatiseerd opslagsysteem en zijn erg goed beveiligd tegen brand. Ze hebben onder andere gekeken naar traditionele kasten voor het magazijn maar deze gaven niet de kwaliteit die zij wilden dus werd er gekozen voor een high density storage. Deze manier van opslag wordt al wel gebruikt in commerciële omgevingen en worden steeds meer gewoon in onderzoeksinstituten. Een container met een boek wordt opgehaald en een medewerker moet het boek er uit halen.

Presentatie in pdf is hier te vinden.

Sessie 8 – Refurbished buildings

In deze sessie werden een drietal voorbeelden getoond van bibliotheken die door middel van een herinrichting de gebruiker van nu tegemoet willen komen. Ik heb tijdens deze presentaties voornamelijk gekeken naar de afbeeldingen die werden getoond en ideetje opgedaan. Het hielp dat ik een bibliotheek erg goed ken en een afgelopen jaar nog heb bezocht en daar een rondleiding heb gekregen.

David Wilson Library / (Christine Fyfe, University of Leicester)

Alternatieven:

– nieuw gebouw op andere plek op campus

– gebouw slopen en nieuwbouw op zelfde plek

– uitbreiden en herinrichting van bestaande gebouw

Het is het laatste alternatief geworden. Ze hebben door de uitbreiding twee keer zoveel m2 gekregen. Ze wilden een gebouw waar je graag langer verbleef en waarbij de inrichting positief gedrag zou bevorderen. Ook wilden zij maximaal natuurlijk licht. En een gebouw waar zo weinig mogelijk regels gelden.

Ze hebben 1500 studieplekken, 13 groepswerkplekken, 350 plekken met een pc, een auditorium met 500 zitplaatsen en 3 seminarruimtes, een boekwinkel en een café. Des te verder je in het gebouw komt, des te rustiger het wordt. Ook is er veel kunst in het gebouw te vinden, vaak is de kunst gesponsord door vrienden van de bibliotheek. De boekwinkel en het café zijn populaire plekken.

Technical University Library, Delft / (Wilma van Wezenbeek, TU Delft Library)

Bibliothèque Interuniversitaire de la Sorbonne (3 year later in Sorbonne: plans) / (Philippe Marcerou, Bibliothèque Interuniversitaire de la Sorbonne)

Sessie 9 – Collaboration between librarians and architects

No fairy tale: the Jacob und Wilhelm Grimm Zentrum – successful collaboration between architects and librarians / Olaf Eigenbrodt

Deze bibliotheek heeft ervoor gekozen om de bibliotheek te integreren met de media- en de ICT-afdeling. Het is een bibliotheek geworden met veel boeken in de open opstelling en met veel verschillende soorten studielandschappen om blended learning te faciliteren. De leeszaal is het hart van het gebouw.

Olaf vertelde over de verschillende fasen die zijn doorlopen om tot het uiteindelijke gebouw te komen.

Fase 1: de competitie. Er is in deze fase veel discussie geweest over ruimten, hoeveelheid trappen, te weinig stoelen, te veel ramen, weinig tot geen IT, etc. Het meubilair is ontworpen door de architect die conventionele ideeën had over een bibliotheek.

Fase 2: de planning. In deze fase is besloten tot het kiezen van kleine ramen aan de zuidkant (warmste kant van het gebouw) en is er consensus bereikt over de entree van het gebouw. Tijdens deze fase zijn er verschillende bibliotheken en andere gebouwen van de architect bezocht en hebben zij uitgebreid gesproken over design en concepten. Olaf vertelde dat deze gesprekken, ondersteund door illustraties, goed zijn geweest voor de beeldvorming. Toch zijn er bij de uitvoering nog veel nieuwe ideeën bijgekomen en uitgevoerd.

Met ongeveer 5000 bezoekers per dag is het een erg succesvol gebouw. Ook hebben zij 4 architectenprijzen gewonnen en komt er veel (internationaal bezoek).

Presentatie in pdf is hier te vinden.

A library in the skyline of Toledo / Jose Marie Peridis

Omdat ik deze bibliotheek zou gaan bezoeken heb ik vooral geluisterd naar de architect. Toen de aswolk steeds dichterbij kwam en het er op leek dat ik niet naar huis kon heb ik het bezoek aan Toledo overgeslagen en ben ik, samen met Wilma, op zoek gegaan naar alternatieven voor de terugreis naar huis. Maar dat is een heel ander verhaal.

Presentatie in pdf is hier te vinden.

Liber Architecture Group – seminar – dag 2

Sessie 4 – changing and adapting library buildings

National library of spain / Jeronimo Janquera

In deze presentatie vertelde architect Jeronimo Janquera de Nationale Bibliotheek van Spanje. De herinrichting van deze bibliotheek was een langdurig maar erg succesvol proces.

Hij heeft goede ondersteuning van de politiek en gemeente gekregen maar ook van de bibliotheekdirecteur. Toch moest er rustig aan gewerkt worden om het proces in goede banen te kunnen leiden en iedereen tevreden te houden.

Er is serieus getwijfeld of je van het bestaande gebouw en moderne bibliotheek kon maken. Het gebouw had geen verwarming, slechte elektriciteit en vanuit het oogpunt van de architect waren er dus redenen om er niet eens aan te willen beginnen. Het proces duurde al met al twee jaar en de architect heeft veel gesprekken gehad met de directeur van de bibliotheek om duidelijk te krijgen wat men precies wilde. Ook had hij veel tijd nodig om het gebouw tot in detail te leren kennen en om te begrijpen wat de bibliotheek nodig had om toekomstbestendig te zijn.

Het gebouw kent twee soorten typologie, die van de bibliotheek en van een museum. Beiden moesten vernieuwd worden en op elkaar afgestemd blijven, ook qua functionaliteit. In de zonering is een flexibel model gehanteerd en heeft de architect nagedacht over hoeveel je kan restaureren en hoeveel je nieuw kan maken zonder afbreuk te doen op het originele gebouw. De architect kreeg hier dus te maken met een architectonisch en juridisch probleem omdat de grens van nieuwbouw en het herstellen van het originele gebouw een gevoelsgrens is.

Daarnaast had de architect het probleem dat het gebouw niet gesloten mocht worden tijdens de verbouwing. En dat terwijl de verbouwing 15 jaar duurde.

In de presentatie laat de architect foto’s zien van de oude en nieuwe situatie. In de oude situatie heeft iedereen maar wat gedaan, had je een raam in een zaal nodig, dan maakte je een raam. Er was geen lijn te ontdekken in het ontwerp.

De hoogtepunten van de architect:

Het nieuwe dak
De binnenplaats
De tussenvloer met kolommen
Het vloeroppervlak dat is verdubbeld

In december 2000 is het hernieuwde gebouw officieel geopend.

Presentatie in pdf is hier te vinden.

Architects and the booktower of the ghent uiversity library / Gert Jansseune, Sylvia van Peteghem

One building – two architects

Het verhaal gaat over de architect Henry Van de Velde en de restauratie van de Boekentoren (universiteitsbibliotheek) in Gent. En als je een ding kan overlaten aan de directeur van de universiteitsbibliotheek is het wel verhalen vertellen, dat doet zij namelijk als de beste. Het lastige alleen is dat aantekeningen maken niet zo goed lukt omdat je in het verhaal gezogen wordt. Maar wat ik wel kan vertellen is dat Sylvia vertelde over de restauratie van het gebouw, de selectie van de architect die het mag doen en het proces eromheen.

Ook vertelde zij over al die verzoeken die zij krijgt van mensen die iets willen doen in de Boekentoren. Zoals het verzoek van stadsdichter en dromenvanger Peter Verhelst die met kinderen een nachtje wilde doorbrengen op de bovenste etage van het gebouw om dromen te vangen.

Voor het slapengaan lazen enkele acteurs en actrices van NTGent verhalen voor. Bij het ontbijt de volgende dag konden de kinderen hun dromen vertellen tijdens een speciale thema-uitzending van ‘Ochtendpost’ op Radio 2 Oost-Vlaanderen tussen 6 en 8 uur.

Foto’s van de Droomnacht op Flickr.

Maargoed de restauratie dus. Kosten 41 miljoen. Onder leiding van de Vlaamse bouwmeester werden vijf architectenbureau’s geselecteerd. Robbrechts en Daem hebben gewonnen omdat zij de restauratie gebruiken om een betere bibliotheek te maken. Dit bureau deed al eerder de uitbouw van museum Boijmans van Beuningen in Rotterdam.

De architecten hebben extra liften en trappen toegevoegd zodat meer dan 50 mensen op de bovenste etage van de Boekentoren kunnen komen. Ook hebben zij een ruimte gecreëerd voor casual reading, informeel ontmoeten, cafetaria, etc.

En de warmte in het gebouw is een serieus probleem. Zij lossen dit op door een box in the box constructie. Dus er worden muren voor de bestaande muren geplaatst met betere klimaatbeheersingsmogelijkheden. Op deze manier kan de isolatie aan de binnenkant van het gebouw gedaan worden zonder dat mensen dit zien.

Omdat het gebouw dicht moet tijdens de restauratie wordt er een archief onder de grond gebouwd. Deze permanente oplossing was goedkoop en zorgt er later voor dat er extra ruimte voor opslag beschikbaar blijft.

Meer informatie over de restauratie en het proces staat hier.
Presentatie in pdf is hier te vinden.

Sessie 5 – New Technology

Use of RFID in libraries: panacae or pain? / Frank Seeliger

Seeliger ging ons niet uitleggen hoe RFID werkt maar ging wel vertellen over een verbouwing in zijn bibliotheek. En daarna ging hij iets vertellen over hoe zij RFID inzetten. Helaas kwam hij aan dit laatste niet toe omdat zijn tijd op was. En dus bleef deze presentatie een beetje steken op de inleiding.

iCampus goes library – advantages of using a multimedia guide in a library
Step 1. iPod of iPhone applicatie voor audio downloads, foto’s, 360 graden foto’s en informatie over de architectuur.
Step 2. is de connectie met RFID, afbeelding van hier ben ik en dan informatie over die plek. Zijn ze nu aan het ontwerpen.

Presentatie in pdf is hier te vinden.

Multitouch in the library – contextualization and visualization using Microsoft Surface / Koen Rotteveel

Bij DOK gebruiken ze de multitouchtafel van Microsoft om de fysieke en virtuele wereld te combineren. De toekomst van de bibliotheek is verhalen vertellen en verzamelen, het tonen van die verhalen en het terugvinden ervan gaat gemakkelijk met de Surface.

En dus zetten ze de tafel in om:

discover content in an interactive, non-linear and easy-to use way
Social aspect – work together, share stories
Attractive aspect – attract new target groups to our content; make “boring” content interesting

Op de tafel vindt de gebruiker onder andere cultureel erfgoed uit Delft. 2000 afbeeldingen van mensen, straten en activiteiten zijn uit het archief gehaald en gecontextualiseerd (dus er is al een zoekvraag voor de gebruiker bedacht). Op de bibliotheekpas van een gebruiker staat veel informatie, zoals woonplaats, adres, naam, etc. Deze kun je dus koppelen aan content van het archief. Op de achterkant van de bibliotheekpas bevindt zich een tag zodat de kaart wordt herkend als hij op de tafel wordt gelegd. De tafel geeft dan afbeeldingen van de straat waar je woont. De gebruiker dan vervolgens zoeken op een plattegrond van Delft naar andere interessante foto’s. Of zoeken op thema, dat is ook mogelijk.

DOK werkt samen met andere bibliotheken en musea, ook internationaal en werken momenteel aan nieuwe apps voor de tafel.

Presentatie in pdf is hier te vinden.

Sessie 6 – Joint use libraries

Info centre Korona – the heart of the viiki campus / Marja Moisio

In 1999 is er een groot gebouw van 11.000 m2 op de campus gekomen, ontworpen door ARK house architects.

In het gebouw zijn ondergebracht twee bibliotheken, een auditorium, een cafe/restaurant, een university press, een helpdesk en IT-afdeling, verschillende computer classrooms en drie wintertuinen. Het gebouw is een ontmoetingsplek geworden.

Er komen ongeveer 250.000 bezoekers per jaar en op een drukke dag zijn er 800-1200 mensen in het gebouw. Er werken 29 medewerkers.

Het gebouw huisvest dus twee bibliotheken, een universiteitsbibliotheek en een openbare bibliotheek. Er was gedacht dat men veel meer zou samenwerken dan dat men nu doet, ook al worden er wel medewerkers uitgewisseld. Maar men is tevreden zoals het nu is.

Presentatie in pdf is hier te vinden.

Worcester library and history centre / Judith Keene

Een bijzonder project waarbij een openbare bibliotheek en een universiteitsbibliotheek samenkomen in een gebouw. Een gebouw dat nog niet af is maar over twee jaar zijn deuren zal openen.

Een voorbeeld, kinderen komen met een docent en doen een graafsessie met archeologen in een verdieping in de bibliotheek, de vondsten die zij vinden worden vergelijken met archiefstukken en de kinderen kunnen een film kijken in de bioscoopzaal, daarna kunnen zij samen iets te drinken nemen. Een dagvullend programma dus.

Er is twee jaar nagedacht over organisatiestructuur en zij denken nu een model gevonden te hebben maar weten nog niet zeker of het werkt. Omdat de studenten van de universiteit bepaalde verwachtingen hebben van ICT is de universiteitsbibliotheek leidend als het gaat om ICT. Zo hebben ze per thema een leider afgesproken.

Wat wil het publiek:

Vriendelijk en veilig gebouw waar zij zich welkom voelen. Het gebouw moet modern zijn but sympathetic to the surroundings.
de gebruiker wil hulp als hij het nodig heeft, stilteplekken, kinderruimtes, ruimtes om te leren en ruimtes om spullen te kopen.
ook wil de gebruiker dat het openbaar vervoer is afgestemd met de openingstijden van de bibliotheek.

Alle ruimtes zijn toegankelijk voor iedereen. Het kan dus voorkomen dat de peuters zich tussen de studenten begeven. En iedereen mag overal lenen.

Het gebouw is nog niet af, maar zo komt het er uit te zien. Ook al weten ze nog niet of alles wat ze bedacht hebben gaat werken, het is interessant om te horen hoe zij gekomen zijn tot bepaalde keuzes. Zeker een bibliotheek om over een jaar of drie eens te bezoeken.

Presentatie in pdf is hier te vinden.

Van twee presentaties heb ik niet voldoende aantekeningen gemaakt. Ik verwijs dus graag naar de pdf van de presentatie.
Bibliothèque Nationale de France – Richelieu/L’Institut National d’Histoire d’Art/Ecole Nationale des Chartes / (Marie de Laubier, BnF)

The Alcalá de Henares building project of the National Library of Spain / (Francisco Longoria, Architect)

Liber Architecture Group – seminar – dag 1

1. Setting the scene

Libraries in a Spanish context / Maria Antonia Carrato

Maria Antonia Carrato is Head of Subdirectorate General for Library Coordination bij het Ministerie van Cultuur.

Zij geeft geeft ons in sneltreinvaart een samenvatting van de geschiedenis van de Spaande bibliotheken en wie er verantwoordelijk is voor de financiële ondersteuning van de verschillende bibliotheken.

Het doel van het ministerie is:

promote a balanced, coherent, progressive and innovative development for all the spanish libraries

Het ministerie van Cultuur investeert in de gebouwen en diensten van de 52 openbare bibliotheken in alle Spaanse provincies. Onder de nieuwe projecten (lees nieuwbouw) vallen de bibliotheken van onder andere Cordoba, Burgos, Girona, Ceuta en Barcelona.

Of 13 year old boys and libraries: will digital natives still love books? / Wim de Waele

Wim de Waele was in 1976 13 jaar oud en is dus geen digital native. Hij ging ongeveer 2x per week naar de bibliotheek en las 5-10 boeken per week. Als hij televisie keek deed hij dat ongeveer 10-15 uur per week. Hij deed niet aan sport. Momenteel is hij CEO van IBBT en leest hij nog steeds veel maar niet meer zo veel als vroeger.

Op de website van IBBT staat uitgelegd wat zij doen:

IBBT (Interdisciplinair Instituut voor Breedband Technologie) is een onafhankelijke onderzoeksinstelling die in opdracht van de Vlaamse overheid innovatie binnen ICT stimuleert.

Wim zijn zoon is in 2010 13 jaar oud. Hij leest ongeveer 1 boek per maand en kijkt ongeveer 10 uur televisie per week. Daarnaast speelt hij 10-15 uur per week games, zit hij 5 uur per week op internet. Net als zijn vader doet hij niet aan sporten. Zijn vader denkt niet dat hij het lezen gaat oppakken ondanks dat hij thuis door boeken wordt omgeven.

Wim zijn presentatie zal niet gaan over:

How digital natives differ from us, older people
How digital technology is changing our life

Maar wel over:

Designing libraries that will be relevant to future generations
Designing libraries that take advantage of technology rather than learn how to cope with it

Omdat hij op de presentatie pc geen internet heeft kan hij ons niet de leuke dingen laten zien die hij heeft meegenomen, maar hij kan wel vertellen over bijvoorbeeld het Google (Books) Library Project. Hij was hier nauw bij betrokken. Toen hij, samen met de Universiteitsbibliotheek van Gent, aan dit project begon kon hij de impact die dit zou hebben niet inschatten. Hebben wij dan nog een fysieke bibliotheek nodig als alles gedigitaliseerd wordt? Wim denkt van wel. Maar hij denkt ook dat de digital natives zullen in de komende dertig jaar zorgen voor veranderingen in de bibliotheek omdat de interactie van deze groep met de bibliotheek heel anders is.

Als we dan de bibliotheek gaan herdefiniëren dan ziet Wim deze volgorde van belangrijkheid:

Learn
Experience
Meet

Maar is de bibliotheek dan niet meer dan een hip cafe of een restaurant met een paar boeken? Volgens Wim is de ontmoetingsplek een onderdeel van de bibliotheek die waarde toevoegt als het gaat om belevenis en leren.

by 2015 context will be as influential to mobile consumers services and relationships as search engines are to the web

Bron: Gartner top 10 ICT trends 2010.

Het internet wordt nu gebruikt om kennis te zoeken en voor sociale content en connecties. Foursquare is een applicatie die wordt gebruikt om aan te geven waar je bent. De Financial Times sluit een deal met Foursquare om gebruikers content (de krant) te laten downloaden gekoppeld aan waar je bent.

In het artikel staat onder andere:

The FT partnered with select coffee shops located by major financial centers and near business schools including Columbia, Harvard, the London School of Economics, London Business School and London’s Cass Business School. Visitors to the cafes can “check-in” on Foursquare and some of them earn a secret code to unlock premium FT.com subscriptions.

Alleen mayors (als je vaak op een locatie inchecked wordt je mayor) krijgen deze toegang, die overigens maar tijdelijk is. Maar het is bijzonder want de krant zoekt naar nieuwe jonge lezers op een plek waar zij te vinden zijn, op Foursquare dus.

Na de theorie keert Wim terug naar de praktijk. Hij geeft het voorbeeld van de Krook in Gent.

In het huidige projectvoorstel wordt het middelpunt van De Krook een multimediale site. Hier moet een centrum komen waar kennis en cultuur zowel op de klassieke wijze (bedrukt papier) als op hoogtechnologische dragers worden verzameld, bewaard, ontsloten en gebruikt. Hier moet iedereen dus kunnen beleven, experimenteren en communiceren met media waarvan we nu nog maar kunnen dromen.

De Krook wordt een gemeentebibliotheek en een multimediasite. De bibliotheek is hierin onderdeel van een groter en zeer ambitieus project. Momenteel zijn de architecten (5 gekozen uit 100 inzendingen) bezig met hun ontwerp en moet het gebouw over 5-6 jaar klaar. Bij de Krook staan ontdekken, leren en ervaren centraal. Als inspiratie noemt Wim de OBA waar hij heen is gegaan om zich te laten inspireren. Je begrijpt, ook bij dit project is Wim betrokken.

Wim sluit af met de volgende quote:

digital natives most likely will not love books but they might love libraries

2. Sustainable communities: libraries in their local environment

The building of the university central library at Seville Gardens / Andres Agudo Martinez

Deze bibliotheek bestaat uit 19 faculteiten en een centrale bibliotheek die nieuw gebouwd is. In deze nieuwbouw is onder andere een learning resource center, learning commons, leeszalen en een tentoonstellingsruimte opgenomen. Maar ook een parkeergarage. Daarnaast is er in het nieuwe gebouw veel ruimte ingericht voor ontmoeting.

Deze bibliotheek is 365 dagen 24 uur per week open! En dat is uniek voor Spanje, maar ik denk dat het bijzonder is voor meer landen in Europa.

Deze nieuwbouw is volgens Andres een goed voorbeeld van samenwerking tussen de bibliotheek en de architect, iedereen heeft goed meegewerkt, de communicatie verliep vloeiend en er waren veel ontmoetingen tussen beide partijen. De architect van deze nieuwbouw is Zaha Hadid.

De bibliotheek staat in park in centrum van Seville. De bomen uit dit park worden teruggeplaatst of gedoneerd aan andere locaties. Tijdens de bouw is het werk stilgelegd vanwege rechtzaken die aangespannen zijn. Of de opening in juli gehaald wordt is twijfelachtig. Maar als het allemaal goed gaat en dit gebouw geopend wordt is het zeker een bibliotheek die op mijn lijstje van ooit te bezoeken gebouwen komt.

Strasbourg study case / Andre Hicker

In 2001 werd de wens uitgesproken om het lezen in de stad te bevorderen. In Straatsburg zijn 10 bibliotheken in het centrum te vinden en 14 bibliotheken in de buitenwijken. Er werd een bibliotheekpas voor het hele land ontwikkeld, de pas is het symbool voor het nieuwe netwerk van bibliotheken. De nieuw gebouwde bibliotheek van Andre Malraux is een bijzonder mooi gebouw dat in 2008 is geopend. 12.000 m2 ruimte, 1000 werkplekken wat 58 miljoen kostte. De collectie bestaat uit 500.000 documenten die zowel fysiek als digitaal te raadplegen zijn.

Maar wat het project nu te maken heeft met de nieuwbouw werd mij niet helemaal duidelijk. Ik begreep achteraf dat er meer mensen waren die dit probleem hadden.

National Technical Library Prague / Martin Svoboda

Deze bibliotheek is een nationale en een universiteitsbibliotheek in een. De bibliotheek bestaat al sinds 1718. De financiering komt van het Ministerie van Onderwijs en het halve budget gaat op aan collectie. In het centrum van de campus van de universiteit is een nieuwe bibliotheek gebouwd.

De achterliggende visie bij het nieuwe gebouw:

transparant, begrijpelijk, flexibel
open, vriendelijk, uitnodigend
lage energiekosten
high-tech gebruiken indien nodig
ontwerp van het interieur is onderdeel van het ontwerp van het gehele gebouw

Volgens Martin moet technologie ons bedienen en niet teveel opvallen of in de weg zitten. Het gebouw is een Gesamtkunstwerk en dus hoort alles bij elkaar en past het.

Op 09-09-2009 is het gebouw geopend voor publiek.

En wat feiten:
1322 studieplekken, 562 relax plekken, 29 individuele studie ruimten (2 voor gehandicapten, 2 multimedia voor blinden en slechtzienden), 18 groepwerkplekken, 4 computerruimten , 1 tijdschriften leeszaal, 34 opac terminals. Maar ook een conferentieruimte voor 230 plekken, tentoonstellingsruimte en restaurant voor 150 mensen, een boekwinkel, training centrum met 30 plekken en 300 parkeerplekken.
gebouwd voor 900.000 bezoekers per jaar.

Wat ze tijdens dit nieuwbouwproject hebben geleerd – de vijf P’s:

plot – fundamental, otherwise risky business
pecunia – not just the volume, the certainty is what counts
partnership – inhouse – gemeente, rijk, architect, designers, etc.
Perspective – design for the unknown future
Phlexibility – both with people and space

3. Technical aspects of buildings

De twee sessie Design of the energy-efficient house: the implementations for libraries / Tonu Mauring, Acoustics / Gerard le Goff en Energy restoration of the uiversity and state library bremen and the impact on te user / Peter Ritzenhoff hadden erg interessant kunnen zijn maar waren moeilijk te volgen vanwege het slechte Engels en de rode draad die in de presentaties mistte. Van le Goff heb ik alleen onthouden dat je in de bibliotheek ruimte moet hebben om te praten want mensen willen nu eenmaal praten.

Liber Architecture Group – pre-seminar visits – dag 2

Vorige week was ik in Madrid voor de Liber Architecture Group Seminar met de titel Fit for what purpose? Planning libraries for the users of the future. Het seminar is interessant voor bibliotheekmensen die te maken krijgen met een verbouwing van de bibliotheek of nieuwbouw. Op de sprekerslijst staan collega’s die hier al mee te maken hebben gehad en architecten, maar ook wordt er gesproken over nieuwe technologie en de bibliotheek als onderdeel van een groter geheel zoals bijvoorbeeld een historisch centrum. Het seminar wordt elke twee jaar gehouden. De deelnemers komen uit alle landen van Europa en het zijn er ongeveer 130.

Op de tweede dag van het seminar stonden bezoekjes aan de volgende bibliotheken op het programma:

UNED University Library (Universidad Nacional de Educación a Distancia)
Biblioteca Tomàs Navarro del del Consejo Superior de Investigaciones Científicas (CSIC)
Biblioteca Pública de Guadalajara

De UNED University Library was gevestigd in een troosteloos en donker gebouw. De ramen die je aan de buitenkant ziet zijn de ramen van de kantoren van de medewerkers, hier wordt wel goed voor gezorgd, zij zien de buitenlucht. De gebruikers zien die buitenlucht bijna niet (de ramen zitten erg hoog en zijn klein) en zij moeten lampen gebruiken om de boeken te kunnen bestuderen.

Ik was van te voren gewaarschuwd voor deze bibliotheek in de zin van dat ik er weinig inspiratie op zou doen. En degenen die mij waarschuwden hebben geen ongelijk gekregen. Het was donker, vies en oud. En dat in een gebouw dat maar een paar jaar ouder is dan de bibliotheek waar ik werk. Wat een verschil!

De tweede bibliotheek op die dag was wel inspirerend. Het was de Biblioteca Tomàs Navarro del del Consejo Superior de Investigaciones Científicas (CSIC). Dit onderzoeksinstituut is gevestigd in het voormalige gebouw van de nationale loterij. Een gebouw dat in oorsprong niet is gebouwd als bibliotheek en dat kun je soms zien. De depots zijn bijvoorbeeld gehuisvest in de parkeergarage van het gebouw.

In deze depots staan ongeveer 20 kilometer aan boeken, boven in de open opstelling staat nog eens 11 kilometer. Het instituut heeft ongeveer 800 medewerkers waarvan er 74 in de bibliotheek werken. Het was niet druk in de bibliotheek en op de vraag waarom was dat niet veel mensen de bibliotheek weten te vinden of denken dat deze alleen door medewerkers gebruikt mag worden. De bewegwijzering in dit gebouw was eenvoudig maar zeer efficient.

De laatste bibliotheek van de dag was een openbare bibliotheek in het plaatsje Guadalajara, gehuisvest in een gebouw uit de Middeleeuwen. 15 jaar geleden besloot het gemeentebestuur om in het gebouw een bibliotheek te vestigen en werd er een tender uitgeschreven. Hieraan deden 21 architecten mee en de architect die het gebouw het meest respecteerde heeft gewonnen. Om alle boeken van de oude bibliotheek naar de nieuwe bibliotheek te krijgen is een menselijke ketting gemaakt die 1 voor 1 alle boeken doorgaf aan elkaar.

Wat mij opviel aan deze bibliotheek was de piano in het centrale gedeelte. Hier zat ook iemand op te spelen met ernaast iemand die aan het indutten was. Wat ook opviel waren deze twee werkplekken met bijzondere lampen.

Misschien moesten de lampen het daglicht nabootsen want dat zag je hier dus niet. Verder was het een verouderde bibliotheek die toch wel heel veel bezocht werd door de lokale bewoners. Volgens de mensen van de bibliotheek was hun gebouw eigenlijk het enige waarvoor je naar Guadalajara kwam. Er was verder niets te beleven en architectonische hoogstandjes kenden ze daar ook al niet. Beetje troosteloos dus, net als de eerste bibliotheek die dag.

Meer beeldmateriaal van de bibliotheekbezoeken vind je hier.