MuseumNext XR Summit – dag 1

Maandag 12 juli startte de MuseumNet XR Summit. In presentaties van 30 minuten kwamen veel inspirerende voorbeelden langs. Zoals Curious Alice, een – zoals zij zeggen – mind-bending trip into Wonderland.

Down the rabbit hole

Momenteel loopt bij het Victoria & Albert Museum in Londen de tentoonstelling Alice: Curiouser and curiouser. Kati Price (V&A) vertelde samen met Jon Caplin (Preloaded) over hoe de VR-experience Curious Alice tot stand is gekomen en hoe het wordt beleefd door het publiek. In eerste instantie werd de experience gemaakt voor de tentoonstelling maar door de pandemie is er voor gekozen om ook een versie te maken voor het publiek thuis (4 pond via Viveport en Steam). De tekeningen in de VR-experience zin gemaakt door de IJslandse kunstenares Kristjana S Williams.

The experience presents a fully immersive, interactive re-imagining of Wonderland, celebrating one of the most iconic and inspiring stories of all time.

Je wordt in de experience Alice en het gevoel van krimpen voelt heel echt. Kristjana Williams werd geïnspireerd door papieren theaters uit de Victoriaanse tijd, waardoor zij met diepte en lagen digitale collages kon maken zodat de virtuele wereld ontstond.

Het was een samenwerking van verschillende creatieve bedrijven en personen. De kick-off workshop kon nog fysiek, vanaf dat punt werd alles digitaal besproken en gerealiseerd. In de eerste workshop lazen ze elkaar voor uit het boek, wilden ze met elkaar een gevoel krijgen van hoe het moest zijn, wat moet je voelen als je de experience meemaakt en werden de thema’s besproken.

Kati en John vertelden ook over de meer praktische zaken waar zij nu rekening mee moeten houden, zoals het schoonmaken van de materialen, de vorming van rijen, etc. Bezoekers krijgen bijvoorbeeld een masker onder de VR-bril op en er is gekozen om geen handtracking te gebruiken.

De tentoonstelling loopt tot 31 december 2021. Als reizen eenvoudiger was geweest had ik hier zeker een bezoek aan gebracht. Het kijken van de beschikbare filmpjes makt me nog enthousiaster dan ik na de presentatie al was. VR voegt in deze tentoonstelling absoluut iets toe.

Revealing Krishna

Van een geheel andere orde is de tentoonstelling Revealing Krishna: Journey to Cambodia’s Sacred Mountain in het Cleveland Museum of Art die in november opent. Jane Alexander vertelde hierover. De uitdaging van deze tentoonstelling is hoe neem je de bezoeker mee in een jarenlang onderzoek dat leidt tot het presenteren van een Krishna beeld. Een niet al te eenvoudig verhaal om te vertellen met veel details en veel diepte. Toch heeft het museum een vorm gevonden en zet mixed reality, 360 graden video’s en interactieve 3D modellen en hologrammen in. Om dit allemaal te kunnen bekijken en meemaken draagt de bezoeker een Microsoft Hololens 2. Wel handig in dit project dat Microsoft een sponsor was. Het museum werd geholpen door Dome Collective in New York. Zij hielpen het museum zodat de Hololens experience niet ergens apart in een zaaltje beleefd kon worden maar door de hele tentoonstelling.

Your future is in the hands of your face

De onderwerpen deze middag schoten alle kanten op en dat maakte het super interessant. In deze sessie spraken Amy Rose en May Abdalla van Anagram en Camilla Thomas van het Imperial War Museum over a face to open doors.

De bezoeker neemt plaats voor een spiegel. Weet niet dat hij wordt gefilmd. En op basis van zijn gezichtsuitdrukkingen zal het systeem bepalen naar welke plek hij hierna zal gaan. Net als vluchtelingen die aan de grens worden beoordeeld. Zij hebben alleen een verhaal als bewijs. Vertellen ze dit verhaal goed genoeg, gebruiken zij de juiste emoties, zal de persoon aan de andere kant van de tafel je geloven?

Dat deze inzet van machines al in real life gebeurd en wordt uitgetest (bijvoorbeeld Avatar en iBorderControl) is misschien moeilijk voor te stellen en daarmee zorgt dit werk ook voor bewustwording. Maar ook de vraag over fictie en het gebruik daarvan in een museum werd gesteld. Kan je dit wel doen? Gaat het museum niet altijd over de waarheid. De data die dit werk verzameld wordt niet bewaard. Het werk is een voorbeeld maar ook een actieve kritiek op wat er in de wereld gebeurd.

VR learnings from the Anne Frank House

In 2018 lanceerde het Anne Frankhuis een VR-app voor de Oculus Go en in 2019 een versie daarvan voor de Oculus Quest. Charlotte Bosman (projectmanager van dit project) van het Anne Frankhuis vertelt erover.

Als je het Anne Frankhuis hebt bezocht dan weet je dat het huis leeg is. Het enige wat over is zijn een paar foto’s op de muur en een paar kleine objecten. Dus ontwikkelde het museum een VR-app omdat zij het huis gevuld wilden laten zien. Maar ook omdat ze een nieuwe versie wilden van de secret annex online en ze wilden het huis toegankelijk maken voor mensen met een handicap. Ze wilden meer context geven voor nieuwere generaties en ze wilden verhalen vertellen buiten het museum.

In de jaren ’90 had het museum al een cd-rom met de secret annex online, waarmee je door het ingerichte huis kon lopen. Twintig jaar later werd een website met dezelfde naam gecreëerd. Omdat flash niet langer werd ondersteunt was er een nieuwe versie van de secret annex online nodig. De VR versie werd ontwikkeld. Mensen die het gebouw niet kunnen bezoeken hebben nu wel de mogelijkheid door in het museum café de tour te doen.

Force Field uit Amsterdam heeft de VR app ontwikkeld in 2017. Ze herbouwden de situatie van 1942-1944 in 3D. Eerst een greybox, daarna de objecten. In 7 verschillende talen, met 7 verschillende Anne’s maakten zij de app toegankelijk voor zoveel mogelijk mensen. Geluiden uit het echt huis werden ook opgenomen. Elke stap in de app werd getest met verschillende leeftijdsgroepen. In 2018 werd de eerste editie van de app gelanceerd. Daarna kwam de webversie en later de app voor Quest.

Het verschil met de webversie en de VR-versie is hoe het verhaal vertelt wordt. In de VR-versie worden bijvoorbeeld geen video’s getoond en in de webversie wel. Beide apps worden goed ontvangen en gebruikt over de gehele wereld (in musea, bij evenementen, op scholen, etc.) De app is al 400.000 x (gratis) gedownload. En hier zie je duidelijk de invloed van COVID omdat hierdoor bezoekers vanuit huis toch naar het Anne Frankhuis konden gaan.

New approaches for art and culture engagement beyond the Museums walls

Ciprian Melian (LIVDEO) neemt ons mee naar nieuwe inzichten en oplossingen om musea te bezoeken zonder er fysiek heen te gaan. Met als belangrijkste vraag: hoe digitaliseer je de collectie. Een vraag waar zijn bedrijf vijf jaar geleden mee begon.

Inzicht: weinig mensen willen betalen voor een VR-tour.

Dus ontwikkelden zij de FTA-app die beschikbaar komt in september van dit jaar. Augmented Art voor bezoekers van over de hele wereld. In de app zullen miljoenen kunstwerken beschikbaar zijn. In 10 verschillende talen met verschillende niveaus van informatie en verhalen bij de kunstwerken. Het is gebouwd op GEED – een inclusief storytelling platform.

En als je nu denkt waarom schrijft ze hier maar heel kort over. Dit was voor mij meer een verkooppraatje van een van de sponsors.

Winning wider audiences with great VR stories: lessons from the BBC VR Hub

Zillah Waton (BBC) deelt haar BBC VR Hub ervaringen waarbij VR voor verschillende doelgroepen toegankelijk wordt gemaakt. Ze zijn begonnen met onderzoek door in 2015 16 gezinnen VR-headsets te geven om thuis uit te proberen. Maar de headsets waren nog niet goed genoeg, batterijen liepen snel leeg, het maakte je haar in de war, etc.

Als je iets ontwikkeld moet het beter zijn dan tv en het moet werken met een VR-headset. Je moet het gevoel hebben dat je er echt bij bent. Veel feitelijke informatie werkt niet goed in VR dus maakten zij verhalen. Je wilt dat de kijker meer wordt dan een toeschouwer. Alle VR-experience moeten een gevoel van iets onmogelijks hebben. En dus is goed geluid erg belangrijk.

Als voorbeeld geeft Zillah de 1943 – Berlin Blitz.

De experience is gebruikt op openlucht events (niet handig want je moet veel spullen meenemen) en in musea (waar het wel heel goed werkt en veel inzichten gaf). Welke doelgroepen maak je het voor, pas het verhaal aan, welke interactiviteit kunnen zij aan, hoe werken zij met de techniek. lopen ze rond of staan/zitten ze stil. Denk ook aan de praktische zaken. Hoe werkt de rij, waar laten de bezoekers hun tas, wat doe je met bezoekers die overweldigd zijn, etc. Maak het zo aangenaam mogelijk voor de bezoeker.

Omdat zij veel mensen wilden bereiken zijn ze samen gaan werken met openbare bibliotheken, 160 in totaal. De BBC stuurde VR-sets naar de bibliotheken. Het personeel werd geleerd hoe de sets werken door het volgen van een instructievideo. En toen bleek dat het niet de tech is die mensen naar de VR experience trekt maar de inhoud.

Je kan geweldige verhalen vertellen met VR. Focus je op het publiek en de experience die je hen wilt geven.
Helaas is het BBC programma geëindigd vanwege COVID, maar ze hopen opnieuw te kunnen starten en blijvend samen te werken met de bibliotheken.

Neurological Perceptions of Art through Augmented and Virtual Realities

In deze presentatie vertelt Brendan Ciecko van Cuseum over het moment waar XR en neurowetenschap bij elkaar komt.

  • hoe goed is AR en VR
  • hoe realistisch is AR en VR op dit moment
  • hoe kan het virtuele zich verhouden tot de werkelijkheid

Iedereen heeft hier een mening over. Maar kun je dit onderzoeken en meten hoe mensen kunst en cultuur op nieuwe manieren beleven. Hiervoor keek Brendan naar de neurowetenschappen. En hij onderzocht hoe het brein kunst verwerkt.

Walter Benjamin schreef in 1935 een invloedrijk essay met de titel The Work of Art in the Age of Mechanical Reproduction. Hij zegt dat de meest perfecte reproductie nog steeds een onderdeel mist namelijk zijn presentatie in tijd en ruimte. Benjamin noemt dit aura.

Brendan werkt samen met het Museum of Fine Art in Boston om kunstwerken te selecteren die ze kunnen digitaliseren voor VR en AR experiences. Ze laten bezoekers kijken naar het echte werk en het VR-werk. En hier kwam uit:

  • The EEG findings would suggest that aesthetic experience is not denigrated by a digital interface representation and, in fact, digital reproductions in the case of augmented reality are shown to improve magnitude of brain activity compared to the viewing of original works of art
  • Participants reported an equally clear short-term memory of paintings in the AR, VR, and real environments
  • Paintings in the AR environment were reported to be the most memorable in the long-term and out of all four experimental environments, including the real environment
  • AR was shown to have the highest level of information processing from our EEG analysis, which is supported by participants’ clearer long-term memory of AR compared to all other environments.

Ze wisten niet wat ze moesten verwachten van het onderzoek dus het was best spannend. Het inzetten van de virtuele wereld om kunst en cultuur beschikbaar te maken zorgt nu dan ook voor nieuwe vragen zoals hoe de virtuele wereld een rol kan spelen in het bekijken van kunst. Als kunst, techniek en wetenschap samenkomen kunnen bijzondere ontwikkelingen plaatsvinden en Brendan hoopt dat dit in de toekomst veel vaker zal gebeuren.

Meer informatie over dit onderzoek vind je hier.

Making sense of VR storytelling and how it can serve the arts

Vanuit een creatief productie perspectief vertelt Gaëlle Mourre (Fat Red Bird) hoe storytelling door middel van VR de culturele wereld kan helpen. Ze houdt er rekening mee dat veel van de deelnemers van MuseumNext geen ervaring hebben met VR of met het maken van een VR experience en dat is fijn.

De deelnemer van de VR experience is de meest bevoorrechte persoon in de experience en zo moet je hem ook behandelen. Als de belangrijkste gast die bij je op bezoek is zeg maar.

https://www.historyofapainting.com/https://www.historyofapainting.com/

In 2020 maakte zij samen met anderen (Hi)Story of a Painting om door middel van VR meer te vertellen over iconische schilderijen.

Daarbij leerde zij dat het heel belangrijk is om verwachtingen duidelijk te hebben. Een op het verhaal gebaseerd VR experience kan interactief zijn maar hoeft geen game te zijn. Bepaal wie je primaire doelgroep is. En wat je wilt bereiken.
De perceptie van het publiek is ook erg belangrijk. Als je in een open ruimte een VR experience bezoekt dan wil je niet voor schut staan, dus zorg voor en veilige omgeving waar niet iedereen kan meekijken. Denk aan de kosten, wie betaald wat en wat is het business model. Is de content gratis beschikbaar voor iedereen of ga je het verkopen als iets extra. Bespreek dit met de partners zodat het voor iedereen duidelijk is wat er wordt verwacht.

Het lijkt logisch om voor de doelgroepen die je kent, bijvoorbeeld ouderen. Maar je kunt ook nieuwe doelgroepen bereiken. Het Uffizi Museum maakte bijvoorbeeld Tiktok filmpjes. Je kan er van houden of niet maar essentieel is dat de collectie hetzelfde is gebleven en dat alleen de perceptie van collectie over het kunstwerk is veranderd. En ook al is het geen VR het is wel een voorbeeld van hoe je kunst kan verbinden met een groter publiek en hoe je kunst vanuit een nieuw perspectief kan laten zien.

Kunst wordt vaak gezien als intellectueel, ontoegankelijk, niet inclusief en als jongere word je niet vaak bij de conversatie rondom kunst betrokken. Met (Hi)Story of a Painting hebben ze de storytellers veranderd door te kiezen voor eigentijdse populaire personen zoals Speech Debelle een Britse Hiphop artiest. Ze hebben haar stem gebruikt voor de experience en daarmee creëert zij een link tussen de episode (het schilderij) en een groot publiek dat haar kent als artiest. Maar ze hebben ook gekeken naar het verhaal achter het kunstwerk en hoe dit linkt naar de verhalen van vandaag. Maak het persoonlijk is een van de adviezen van Gaëlle.
Kijk ook naar het gevoel van de kijker. Maak gebruik van de 360 graden ruimte om je heen. Zie het als een geheel en maak ook de omgeving onderdeel van het VR verhaal.

(Hi)Story of a Painting is gericht op een jonger publiek. Dus naast de eigentijdse vertellers werken zij ook samen met hedendaagse kunstenaars die reageren op de kunstwerken uit het verleden. VR is heel erg geschikt om verhalen vanuit een nieuw perspectief te vertellen en als onderdeel van een cross-platform experience om een groot publiek te bereiken. De kijker is niet langer een passieve kijker maar wordt hiermee een actief onderdeel van het kunstwerk.

What if you could put on a VR headset and instantly transport inside a museum?

Kai Fraizer (Kai XR) maakt museums, bibliotheken en galeries toegankelijk met behulp van VR. Dit doet zij omdat zij als kunstdocent merkte dat veel kinderen in de VS niet naar musea op schoolbezoek kunnen vanwege gebrek aan budget. Ook al zijn de musea gratis, de bus er naartoe is dat niet. Dichtbij een museum op school zitten betekent niet dat een museum toegankelijk is. Ook viel het haar op dat er weinig mensen zoals zij in musea werken en zij denkt dat als je niet met school een museum bezoekt je ook niet weet dat je zou kunnen werken.

Daarom wil zij VR gebruiken om musea direct naar de studenten te brengen. Met een VR headset kun je studenten in het museum brengen. Ook al zitten de studenten gewoon in hun eigen klaslokaal. Het kan zo eenvoudig zijn als een 360 graden film die je plaatst op YouTube. Maar Kai wil dat het om toegankelijkheid gaat dus als je geen VR bril hebt moet je toch mee kunnen doen, zelfs als je geen wifi hebt. Er hier houdt zij rekening mee.

Ze geeft een paar voorbeelden van musea die VR gebruiken, zoals het Louvre die VR inzet om in de Mona Lisa te duiken en het verhaal achter het schilderij te vertellen.

Google Art & Culture kun je gebruiken voor 360 graden films. Of de Oculus Store waar mooie museumcollecties te vinden zijn.

museum kennisdag

Gister bezocht ik de Museum kennisdag van de Museum Vereniging. Het werd georganiseerd in museum Louwman in Den Haag. De inloop startte om 9 uur dus mocht ik vroeg op en in de trein. Tussen allemaal Feyenoord supporters die in Rotterdam een feestje gingen vieren.

De dag bestond uit verschillende sessies met lange pauzes er tussen zodat er voldoende tijd was om te netwerken. Zo was het dus ook niet erg dat elke sessie vreselijk uit liep want zelfs dan kwam je ruim op tijd aan bij de volgende sessie. Het museum is een super mooie locatie met veel zalen, fijne catering en een goede atmosfeer. In de lunchpauze konden we fijn om het gras buiten zitten.

De eerste sessie: Collectie Digitaal delen.
Sprekers:Arne Wossink – projectleider Vereniging Wikimedia Nederland | Peter Gorgels  Internetmanager Rijksmuseum | Linda Volkers – Marketing Manager Rijksmuseum

In het verhaal van Arne stond kennis vrij toegankelijk maken centraal. Dat is iets wat Wikimedia Foundation wil maar ook wat veel musea willen. Inmiddels staan er 38 miljoen mediabestanden in de wikimedia commons en dat aantal groeit elke dag. Zo voegen bijvoorbeeld de KB en het Tropenmuseum ook hun beelden aan deze database toe. Een belangrijke vraag die je jezelf moet stellen voordat je de collectie van jouw museum online zet is hebben wij de rechten op de beelden? Deze informatie heb je nodig, het liefste op papier, voordat je bestanden in het publieke domein zet. Denk ook bijvoorbeeld na over welke cc-licentie je wilt gebruiken voor je digitale beeldbank.


Peter Gorgels en Linda Volkers namen ons mee naar Rijksstudio. Een concept van het Rijksmuseum om de collectie in high resolutie beelden online te zetten. Iedereen mag met de beelden doen wat hij wil. En soms gaat het Rijksmuseum samenwerkingen aan met bijvoorbeeld Heineken en Etsy. Inmiddels staan er 310.000 beelden online. Het voordeel is dat het grootste deel van de collectie rechtenvrij is.

Rijksstudio is gebaseerd op Pinterest en Instagram in een tijd dat die twee apps opkwamen. Er zijn verschillende manieren om de collectie te benaderen, een tijdlijn, een top 100 en een zoekbalk. Je kan zelf een collectie samenstellen en zo museumdirecteur worden. Voor het Rijksmuseum is het online zetten van de beelden een manier om een hele grote groep mensen te bereiken. Deze groep, waaronder ook de culture snacker, hoeft niet geïnteresseerd te zijn in kunst maar houdt wel van mooie plaatjes. Met de beelden mag je dus alles doen, ook commerciële activiteiten. En je kan bijvoorbeeld ook meedoen met de wedstrijd die elk jaar wordt uitgeschreven – de Rijksstudio Award – vorig jaar 2600 inzendingen.

De tweede sessie: hoe kan ik mijn museum sterker profileren richting mijn gemeente(raad)?
Sprekers: Jouetta van der Ploeg – directeur Stadsmuseum Zoetermeer | Saskia van Schaik – senior netwerkregisseur cultuur bij de gemeente Zoetermeer | Marjonne Kube – van Dijk – conservator Stadsmuseum Zoetermeer

Stadsmuseum Zoetermeer nam de publicatie Meer dan Waard als uitgangspunt voor het gesprek met de gemeente. Een enorm succes zo bleek en binnenkort opent het Living Museum in Zoetermeer, een museum over Lifestyle in Nederland van na 1950. Een bijzonder mooi traject waar in een aantal weken heel veel met publiek, experts en anderen is georganiseerd in samenspraaksessies. Na 3 korte presentaties gingen we met de tafelgenoten in gesprek. De verschillen zijn groot. Werk je voor een stad of dorp, ben je privaat gefinancierd of krijg je subsidie van de gemeente. De uitdagingen zijn groot en daarom zijn voorbeelden van successen zoals Zoetermeer fijn.

sessie 3: vrijwilligers in het museum
sprekers: Douwe Minkema – Nationaal Militair Museum | Sjoerd Staal – VSB fonds | Jacqulien van Schaik-Bakker – museum Beelden aan Zee

Een hot item, de zaal zat dan ook vol. Sjoerd had een stappenplan voor vrijwilligersbeleid en stelde tussendoor vragen aan Douwe en Jacqulien en hiermee werd het een leuk interactieve sessie want het publiek deed ook gewoon mee.

  1. beschrijf waarom je wilt werken met vrijwilligers | hoe past dit in de visie van het museum (denk na over de selectie, want je kan niet iedereen aannemen en als je dit we doet krijg je later spijt)
  2. hoe haal je vrijwilligers binnen | mee laten lopen | inwerken | heb je iets van een proeftijd
  3. begeleiding (bij Beelden aan Zee werken partners (zo noemen zij de vrijwilligers) 46 dagdelen per jaar waarvan 6 dagdelen in het weekend) | denk ook na over hoe je de vrijwilligers informeert, gebruik je hier bijvoorbeeld intranet voor
  4. basisvoorwaarden (wat spreek je af over vergoeding)
  5. belonen
  6. beëindigen (beide musea hanteerden de leeftijdsgrens van 75 jaar)

Iedere deelnemer aan de sessie kreeg een printje van het handboek voor vrijwilligers van het Nationaal Militair Museum mee en daarin staan hele interessante dingen om mee te nemen als je met vrijwilligers gaat werken. Het VSB-fonds deed onderzoek naar vrijwilligers in musea, een slide uit dat onderzoek staat hieronder. Zeker de moeite waard om door te lezen als je wilt starten met vrijwilligers.

De 6 stappen die Sjoerd tijdens de presentatie besprak staan hier ook in beschreven.

de laatste sessie: Global Branding
Spreker: Frank Houben – directeur global branding & marketing communications KLM

Op het programma stond een presentatie van Google maar die werd op het laatste moment geannuleerd. De vervangende sessie over social media leek mij niet veel toe te voegen dus wandelde ik door het museum naar de presentatie van Frank Houben. Zoals je van een groot commercieel bedrijf mag verwachten was dit een goed onderbouwd verhaal dat startte met de WHY. Ik dacht even aan Simon Sinek. Frank vertelde over het kompas dat KLM gebruikt. Liet waanzinnig mooie filmpjes zien van samenwerking met brandpartners. Zoals deze samenwerking met Disney.

En hij noemde de gouden regels om anders te zijn zoals create a buzz, create emotion, pull don’t push, push your limits and never give up. En als laatste be inspired – stay hungry! En zo inspireerde Frank in de laatste sessie van de dag mij en vele anderen.

rembrandt in zwart – wit

Op een van de laatste dagen bezocht ik met vriendinnetje A. het museum in Gouda voor de tentoonstelling Rembrandt in zwart-wit. Gouda was de laatste van 5 musea waar de tentoonstelling te zien was. Elk museum had een eigen thema, in Gouda was dat Bijbelse taferelen. Er werden 100 originele etsen getoond en dat is al heel bijzonder. Maar wat ik nog bijzonderder vond is hoe je met een tablet door de tentoonstelling kon lopen. En zo meer informatie kreeg over de etsen.

scandeprent

Met de tablet scande je de prent (geen qr-code of iets anders, nee gewoon de hele prent). Je krijgt dan een verhaaltje, een filmpje of een vraag te zien. Ingesproken door de verzamelaar van de prenten die hiermee je persoonlijke digitale gids werd. Als het met het scannen niet lukte (en dat was niet vaak) kon je het nummer van de prent invoeren om alsnog de informatie te krijgen.

leesdetekst

Soms was het best een lange tekst. Andere keren alleen een opmerking, zoiets als heb je daar al op gelet, of heb je dit detail gezien.

tablet

Je hoefde natuurlijk niet alles te lezen maar het was wel fijn dat je het op je eigen tempo kon doen en dat je hiervoor niet voor de prent hoefde te blijven staan (handig als het druk is in het museum).

tablet1

Soms ging de koptelefoon ook even af om samen beter naar een prent te kijken. Ik vond de app heel mooi vormgegeven en hij werkte prima. Het scannen deed het ook goed, wat niet altijd zo is. Ik heb nog even gezocht naar de makers van de app en of de teksten/filmpjes nog ergens online te vinden zijn maar ik kom niet veel verder. Wel vond ik de website rembrandtinzwartwit hier vind je wel iets maar niet de naam van de makers. Dus mocht iemand het weten, ik hoor het graag.

wonderkamers in het gemeentemuseum den-haag

Afgelopen week was ik in het Gemeentemuseum in Den Haag om de Wonderkamers te bekijken. Ik was getipt en ik moet diegene gelijk geven, met en zonder kinderen is het zeker de moeite waard om een bezoek te brengen. Sinds een verbouwing zijn de Wonderkamers interactiever dan ooit.

Voordat je mag beginnen moet je eerst een filmpje bekijken.

introfilm

Hierin legt directeur Benno Tempel uit hoe het werkt. Hij heeft hulp nodig bij het inrichten van de Magische Midden. Dit is een gebouw met kleine kunstwerken van topkunstenaars. Hierna krijg je een tablet (1 per 2 personen) en kun je aan de slag. At random wordt een kamer aan je toegewezen (er zijn er 13 in totaal) en moet je een opdracht uitvoeren. Door middel van tags op de grond word je geholpen om de weg te vinden. De kamers bevinden zich rondom deze opstelling in het midden.

midden

Wat dit is dat begrijp je pas aan het einde van de tentoonstelling.

De tablet is best zwaar, ik denk dat dit komt door de casing die hem kindproof maakt. De tablet reageert wel snel op de tags en dat is fijn. Je wordt niet geremd of vertraagd door de technologie.

codes

Mijn eerste opdracht was in de kamer van Mondriaan. Ik mocht een schilderij namaken en kreeg 3 hints als het niet lukte. En het lukte niet, ik vond deze opdracht veel te moeilijk en heb het opgegeven. De opdracht er na was gelukkig eenvoudiger. Ik mocht een museum volgens architect Berlage bouwen.

museummaken

Mooie grote touchtafels helpen je de opdracht te maken. Het ziet er allemaal supermooi uit. Oog voor detail, in de hele kamer.

tafeldekken

Zo ook in de kamer waar ik een servies mocht kiezen en op tafel mocht zetten (moest het kannetje nu wel of niet op tafel?).

tafeldekken2

Het meisje tegenover mij had wat moeite om met twee vingers tegelijk op de tafel te tippen zodat ze het servies niet geplaatst kreeg. Oma hielp ook niet echt. En dat is wel jammer. Het meisje wilde de opdracht echt goed maken. Je moet als begeleider dus ook aan de bak.

En in deze kamer keek ik twee filmpjes van glaskunstenaars (tegelijkertijd geprojecteerd) en moest ik daarna naar het gereedschap zoeken dat zij gebruiken.

Voor elke goed gemaakte opdracht krijg je punten die je later kan gebruiken.

gereedschap

Als je vindt dat je genoeg hebt gedaan dan kun je met de behaalde punten kunstwerken zoeken om je eigen tentoonstelling samen te stellen. En die tentoonstelling komt dan in een van de boxen in het middenstuk, oftewel het Magische Midden. Je kiest er zelf een uit, geeft de wanden een kleurtje en hangt de schilderijen op. Je kan jouw tentoonstelling in het minimuseum ook een naam geven.

mijnmuseum

Als je geen tijd hebt om zelf aan de slag te gaan dan kun je ook kijken naar de minitentoonstelling die het Gemeentemuseum voor je maakte over liefde, oorlog, sport of een andere.

Omdat je een mailadres moet achterlaten kan het museum je later de resultaten toesturen. Zo kreeg ik mijn ontwerp van het Berlage museum.

museumopdracht

En mijn minimuseum via een link in de email.

minimuseum

Al met al ben ik iets meer dan een uur bezig geweest. Ik heb lang niet alle opdrachten gedaan en ook mijn museum was niet vol. Ik ga zeker nog een keer terug om alle opdrachten te doen. Het was heerlijk rustig zo in de zomervakantie dus dat is wel iets om rekening mee te houden. Als er schoolklassen met gillende kinderen rondrennen zal de experience vast anders zijn.

Gesloten liefde

Vanmorgen kreeg ik weer een aantal mailtjes van nieuwe volgers op twitter. En of het nu vermoedelijk spam is of niet ik kijk toch altijd even. Sinds kort block ik dan de spammers of de ikhebietsteverkopen twitteraars. Bij Rotterdamevents vermoedde ik het laatste maar ik scrolde toch even naar beneden om te kijken naar de meest recente tweets.

En deze viel mij op:

rotterdamevents

Het linkje in de tweet bracht mij naar de website van Lock of Love: Liefde in Delfshaven.

lockoflove

Blijkbaar staat er in Székesfehérvár in Hongarije een smeedijzeren hekje dat een liefdesbedevaartsoord is. Aan het hekje hangen stelletjes een hangslotje waar hun beide namen in gegraveerd zijn. De sleutel van het slotje gooien de verliefde stelletjes in een nabijgelegen sloot. En natuurlijk is er bijgeloof. Zolang het slotje aan het hek hangt zolang zal ook de liefde duren. In Rotterdam willen ze nu ook zo’n liefdesbedevaartsoord maken. En wel in Delfshaven. Het idee kwam van weddingplanner Renate Rakolcai van Magic Happens.

De komende maanden kunnen Rotterdamse kunstenaars en vormgevers een schetsvoorstel voor een kunstwerk bij Renate indienen waar de slotjes aan kunnen hangen en in september wordt de winnaar bekend gemaakt. Het kunstwerk zal worden geplaatst bij de kade van de Schie aan de voet van het Piet Heijnplein (ten hoogte van Havenstraat 39).

Op de website is te zien dat er al veel internationale voorbeelden te vinden zijn van de Lock of Love. Zoals deze in Korea:

korea

Nespresso snapt het!

Al een paar jaar wordt bij ons thuis Nespressokoffie gedronken. Tot grote tevredenheid overigens, het apparaat dat wij hebben aangeschaft werkt prima en de cupjes koffie kopen wij gewoon bij de Bijenkorf, geen problemen dus met Nespresso.

Groot was dus onze verbazing toe wij iets meer dan een week geleden door Nespresso werden gebeld en ons werd gevraagd of wij tevreden zijn.

nespresso

En dat zijn wij. Maar waarom belde die mevrouw van Nespresso dan precies, alleen maar om dat te vragen? Nee dus. Zij wist ons te vertellen dat wij waren geselecteerd om een nieuwe apparaat te ontvangen en ze wilde weten welke kleur wij wilden hebben. Huh, een nieuw apparaat, een apparaat van een kleine 180 euro, we waren er een beetje beduusd van. Uiteindelijk kozen wij het apparaat in de kleur antraciet. Overigens vroegen wij nog wel aan de mevrouw of wij het goed begrepen hadden. En ja hoor, wij krijgen gewoon gratis en voor niets een nieuw apparaat omdat wij vaste klanten zijn.

Maar na een week hadden wij niets ontvangen en begonnen wij ons toch af te vragen of wij niet te maken hadden met een grap. Tot gister, toen werd ons nieuwe apparaat bezorgd. Mooi ingepakt met zelfs nog gratis cupjes koffie erbij. Wouw!

Nespresso snapt het wat mij betreft gewoon. Zonder ergens om te vragen iets aanbieden aan de klanten die elke maand cupjes kopen. Wij hadden niet geklaagd, niet gebeld om te zeggen dat wij ontevreden waren of een blogpost over Nespresso geschreven. Ook op twitter hoorde je ons niet. Dus waarom? Omdat Nespresso snapt hoe je met klanten om gaat. In een tijd waar dat nog wel een anders is snappen zij het wel. En wij vinden dat heel erg fijn. En het zorgt er voor dat wij nu wel iets laten weten over Nespresso, namelijk dat wij al tevreden waren, maar nu hele blije klanten zijn. En het zorgt er ook voor dat er nog lange tijd Nespressokoffie wordt gedronken bij ons thuis.

Dit verhaal staat in groot contrast met de ervaringen die wij de laatste maanden hebben gehad met T-Mobile. Sinds T-Mobile Orange overnam was het wat ons betreft een groot drama. Batterij binnen enkele uren leeg, geen bereik en krakerige slechte verbindingen die vaak wegvielen. En als je dan gaat bellen om te klagen dan krijg je als klant nog bijna de schuld van het geheel. Jouw telefoon is niet goed (koop maar een nieuwe batterij), aan onze palen ligt het  niet hoor dat u geen bereik heeft. Ook de technische dienst kan niets vinden. Maar wacht nog maar een paar maanden, dan zijn alle palen van Orange omgezet naar T-Mobile en dan wordt het beter. Maar het werd niet beter, het werd slechter. Opzeggen van abonnement kan natuurlijk niet zomaar. Dus moesten wij wachten….. en wachten…. en op het laatste moment ons er maar bij neerleggen dat T-Mobile echt niets voor haar klanten doet.
Nu loopt mijn abonnement over een paar weken af. En ik krijg zo mijn nieuwe simkaart van Vodafone afgeleverd. Online aangevraagd en snel geregeld. Ik werd zelfs gebeld door een mevrouw die een afspraak wilde maken voor de levering en ben net gebeld door de koerier. Hij is over 10 minuten bij mij om het pakje af te geven.

Een goed en slecht voorbeeld van klantenbinding wat mij betreft. Nespresso slaagt met een dikke 10! Maar wat kan ik hier nu van leren, of wat kan de bibliotheek waar ik werk hiervan leren. Wij kunnen natuurlijk niet zomaar boeken weggeven… toch? Of wel? Stel nu dat een klant een bepaald boek langdurig wil lenen. Misschien kun je dat boek dan gewoon schenken. Niet altijd natuurlijk, want dat loopt dat de spuigaten uit. Maar gewoon soms, at random. De klant zal de bibliotheek vanaf dat moment echt geweldig vinden en dit doorvertellen aan iedereen die hij kent. Fijn toch. Ik zie het wel voor me. Zal het eens voor gaan stellen aan het management.

Kunst & Games

In de maand oktober organiseren AveCom en Square Eyes Festival in Arnhem, Nijmegen en Apeldoorn een manifestatie die is gebaseerd op de wisselwerking tussen kunst en games. De titel: It’s all in the game… Het festival zal bestaan uit digitale films, installaties, performance en live-cinema. Het festival duurt drie dagen (dit weekend) en is de kick-off van een vier weken durende tentoonstelling waarin verschillende kunstdisciplines die zich hebben laten inspireren door de game-wereld een plaats krijgen. Maar ook games die zijn geïnspireerd op kunst zie je hier.

Meer informatie met waar, hoe laat en wie vind je hier.

Gestart: 2e seizoen DROPSTUFF

Op 29 augustus werd in Rotterdam het tweede seizoen van Dropstuff officieel geopend. Met een mobiele kunstopstelling (inclusief beeldscherm van 60m²) wordt door Nederland gereisd, langs steden als Rotterdam, Den Bosch en Amsterdam.

Op het grote beeldscherm worden van 9.00 uur ‘s morgens tot 10.00 uur ‘s avonds kunstwerken getoond van professionele kunstenaars, maar ook van werken van jongeren, games en stellingen en meningen van bezoekers komen langs. Rondom het thema communicatiecultuur (en dan specifiek kunst en de vrijheid van meningsuiting) wordt de bezoeker uitgedaagd om vragen te stellen en stellingen achter te laten. Door het sturen van een sms-je, email naar U@dropstuff.nl of het sturen van live webcambeelden kun je meedoen aan deze kunstmanifestatie.

Enkele stellingen die nu al online staan:

Games = Art?
Mag de CIA gamers controleren op gedrag?
Wanneer ben je Nederlander?

Om Dropstuff in Rotterdam te laten landen is nauw samengewerkt met Museum Boijmans van Beuningen. Dit museum heeft aan hedendaagse kunstenaars gevraagd hun visie op communicatiecultuur en vrijheid van meningsuiting in een interactief en experimenteel kunstwerk samen te vatten.

Maar het grote beeldscherm is niet het enige dat te zien is. Wat Dropstuff mede interessant maakt is dat er op het paviljoen rondom het beeldscherm kunstwerken van middelbare scholieren te zien zijn. Zij maken namelijk, als onderdeel van het eduactieprogramma, in een workshop video’s rondom het thema censuur en manipulatie. Deze video’s zijn ook te zien op YouTube. Maar ook is er op het paviljoen een programmering met onder andere open podium avonden te zien. Voor het programma, klik hier.

Om een zo groot mogelijk publiek te bereiken zal Dropstuff in de komenden maanden op allerlei verschillende lokaties (musea, kunstacademies, bibliotheken, jongerencafes en scholen) beeldschermen van 6×3 meter ophangen. De programmering hiervoor wordt live gedaan vanuit het mobiele paviljoen. De bedoeling is dat ook hier kunstwerken, jongerenfilms, games en stellingen en meningen te zien zullen zijn.

In bibliotheken, dat is leuk. Komt er ook een scherm in de OB van Rotterdam?

Met dank aan: Young Marketing

Antony Gormley – Between you and me

Vorige week schreef ik al over de tentoonstelling van Antony Gormley die vanaf morgen in de Kunsthal in Rotterdam te zien is. Vanmiddag liep de kunstenaar met de pers door de zalen en ik, ik mocht erbij zijn! Samen met ongeveer 15 andere mensen kreeg ik een privérondleiding van Gormley himself.

De belevenis begon al toen ik op de fiets naar de Kunsthal reed. Bovenop het Nai, Boijmans van Beuningen, het Erasmus MC, het Natuurhistorische Museum en de Hogeschool Rotterdam zag ik de eerste beelden al staan (onderdeel van Event Horizon). Manshoge beelden, gemaakt van een mal van het lijf van de Gormley zelf. Die op het ziekenhuis ziet er erg nietig uit, zo op dat hoge witte gebouw. Op de Kunsthal zelf staat ook een beeld en ook op de gebouwen richting de Maas, zoals de Euromast. Vijftien in totaal. Een bijzondere manier om het bekijken van een tentoonstelling te beginnen.

Om 15.00 uur komt Gormley het auditorium waar de pers zit te wachten binnen. Zijn stem is duidelijk en helder. Hij neemt ons mee naar de zaal. Als een ware gids vertelt hij over de beelden die wij te zien krijgen en begint met een beeld dat buiten staat op de rolstoeltoegang van het museum. Het beeld dat hier zou komen te staan is vervangen door een nieuw gemaakt beeld omdat dat het eerste beeld (met benen gesloten) telkens omviel vanwege de schuinte van de rolstoeltoegang. Het beeld heet Reflection en de kunstenaar staat er even bij stil. Met zijn allen kijken wij toe hoe een bezoekster het beeld bekijkt, zodra zij ons doorheeft loopt zij gauw door.

Met de tentoonstelling Between you and me refereert Gormley aan de meest basale kunstvorm; het afbeelden van de mens. Met zijn beelden maakt de kunstenaar ons bewust van de ruimte die wij als mensen innemen in de wereld waarin wij leven. Daarbij spelen binnen en buiten een belangrijke rol. Of zoals de kunstenaar het zegt: het lichaam van de mens behoort meer toe aan de toeschouwer dan aan de eigenaar. De Kunsthal is als museum heel bijzonder, de zalen zijn groot, licht en ruim. Een kunstenaar als Gormley is hier dus zeker op zijn plaats. Zijn installaties Critical Mass II (60 gietijzeren afgietsels van Gormley’s lichaam in verschillende houdingen) en Allotment II lijken gemaakt voor de ruimte waarbij bij beide installaties is gelet op de architectuur van de Kunsthal.

Het werk Allotment II bestaat uit 300 levensgrote betonnen elementen (ik dacht echt dat ze van hout waren maar volgens het persbericht is het beton). Deze elementen stellen mensen voor, vrouwen, mannen en
kinderen in de leeftijd van 1,5 tot 80 jaar. Zij zijn opgesteld zoals zij leven, in een stad, met pleintjes, straten en donkere hoekjes. Je kan in het kunstwerk rondlopen of het vanaf een balkon bekijken. De gaten in de elementen stellen het gezicht voor en andere gaten die zich in het lichaam bevinden. Sommige elementen hebben een donkere laag over zich heen lopen. Het werd onduidelijk waarom dit zo is en het vragen aan Gormley durfde ik niet echt. Gelukkig is daar de persmap waarin (in het Engels dat wel) staat: As with living beings, they have been marked by time. Accidental stains and splashes – water, tar and bird droppings – have given them additional, unplanned characteristics.

Gormley zegt over dit werk.

De elementen zijn bunkers voor individuen. Zij zijn opgesteld als een verticale stad daarmee architectuur binnen architectuur weergegeven. Alle elementen zijn uniek, de proporties zijn gerelateerd aan echte mensenlichamen van inwoners van de stad Malmö. Als je in het kunstwerk loopt denk je na over relaties en hoe de personen zijn gearrangeerd.

Het volgende werk waar Gormley ons mee naartoe neemt is er een van stukjes brood die in een lijn op de grond liggen. De kunstenaar heeft in elk stukje brood gehapt en het vormgegeven. Het lijkt mij dat dit kunstwerk het niet lang overleefd, het valt niet genoeg op en dus lopen mensen er door heen. Zoals ook iemand vanmiddag heeft gedaan. Het leek de kunstenaar niet te deren en de beveiliging gelukkig ook niet.

Naast de broodlijn liggen nog een mensfiguur met slangen uit zijn lichaam (Sovereign State) en een lichaam dat aan de muur lijkt geplakt en buikspieroefeningen doet (Lock I). Maar ook een vlak op de vloer (Floor) dat lijkt op een stuk huid en een stapel zaden (Seeds). Het mooiste stuk in dit deel van de zaal is toch wel een van de nieuwste werken van Gormley, Quantum Cloud genaamd. Geen mensfiguur maar een vierkant van roestvaste stalen pinnen die een algoritmisch veldpatroon voorstelt. Levensgevaarlijk als je hier met kinderen rondloopt maar ontzettend mooi om te zien. Toch heeft dit beeld wel met het menselijk lichaam te maken. Gormely zegt hierover namelijk:

What I try to show is the space where the body was, not to represent the body itself.

De beelden in de tussenruimte zijn een rustpunt na de witte stad en het werk dat nog komt, Critical Mass II. Dit laatste werk laat in 60 mensfiguren in allerlei verschillende posities (12 in totaal van liggend naar staand) een lexicon van lichaamstaal zien. Hoe de bezoeker de beelden ervaart heeft alles te maken met hoe zij geörienteerd zijn. Een knielend figuur dat achteruit gevallen is kan er uit zien als hysterisch. De beelden die aan het plafond hangen zien er toch vreemd uit, alsof er iemand is opgehangen. Een deel van de beelden ligt buiten op straat, gelukkig wel onder een afdak. Een enorme regenbui vanmiddag zorgde ervoor dat de beelden al direct gebruikt werden, als bankje welteverstaan.

De kunstenaar kon er gelukkig om glimlachen.

Wat mij opviel vanmiddag is dat sommige journalisten zich ongegeneerd opdringen aan de kunstenaar. Anderen nemen meer afstand en luisteren geboeid naar wat hij te vertellen heeft. Er worden vragen gesteld en Gormley wordt geïnterviewd, de sfeer is positief en ontspannen. Toch kan ik het niet laten om mijn gevoel te relateren aan het gevoel dat ik had toen ik voor het eerst een werk van Gormley zag. Een van de fields in de kathedraal Salisbury. Van dat werk werd ik stil, heel erg stil. Ik ben het ook nooit vergeten. De werken die ik vanmiddag zag vond ik mooi, bijzonder ook, maar stil werd ik er niet van. De tentoonstelling geeft een goed overzicht van oud en nieuw werk, misschien iets teveel oud en te weinig nieuw. Maar met het ene nieuwe werk laat Gormley wel zien waar hij momenteel mee bezig is.

De laatste jaren, na mijn afstuderen, is de kunsthistoricus in mij gaan slapen. Met de tentoonstelling van vanmiddag is zij weer ontwaakt. Ik vind het nog steeds leuk om in een museum te lopen, helemaal als de kunstenaar uitleg geeft bij zijn werk. Als je hier alleen zou lopen mis je gewoon teveel informatie, je kan erover lezen maar dat is toch anders. Ik ben de Kunsthal daarom ook zeer dankbaar dat zij mij de kans heeft gegeven om weer even met de kunsthistoricus in mij in contact te komen. Het was een bijzondere ervaring.

Meer foto’s van Gormley en zijn werk staan op Flickr.

Antony Gormley – Between you and me / 12 juli t/m 14 september 2008 – Kunsthal Rotterdam
Meer info: www.kunsthal.nl of 010-44000301

Antony Gormley in de Kunsthal

Een aantal jaren geleden liep ik per ongeluk tegen beelden van kunstenaar Antony Gormley aan in Engeland, in de kathedraal van Salibury vlakbij Stonehenge. 1000-den kleine kleipoppetjes (25 cm hoog) bevolkten de kloostergang, de gang rond de binnenplaats die in het midden van het klooster ligt. Een indrukwekkend kunstwerk. Ik heb er foto’s van, helaas van het pre-digitale tijdperk.

Een paar jaar later (in 1999) hoorde ik dat Gormley in Den Haag bij Stroom een zelfde soort field (zoals de kleinpoppetjes heten) zou maken.

Uiteraard bezocht ik deze tentoonstelling ook. Hier kwam ik oog in oog te staan met 20.000 poppetjes, allemaal met de hand gemaakt en dus allemaal anders. De kunstenaar werkt voor de fields samen met anderen, families, kinderen of andere groepen mensen.

En nu komt Gormely naar Rotterdam!! In de Kunsthal om precies te zijn. De tentoonstelling wordt ingericht omdat de Kunsthal een beeld van de kunstenaar heeft aangekocht dat een vaste plek krijg op het dak van de Kunsthal. Maar niet alleen het gebouw van de Kunsthal krijgt een beeld van Gormley op het dak, nog 20 andere daken van gebouwen in de omgeving worden de komende maanden bewoond door een beeld. De beelden zijn afgietsels van het lichaam van de kunstenaar. Naast de beelden in Rotterdam is er nog een beeld van Gormely in Nederland, in Lelystad. Hier wordt een beeld dat 25 meter hoog is geplaatst dat uitkijkt over het Markermeer.

Op 11 juli opent de kunstenaar de tentoonstelling in de Kunsthal en alleen pers mag hierbij aanwezig zijn. Maar soms worden bloggers ook gezien als pers, dus heb ik een mail gestuurd. En nu maar hopen dat ik mag komen. Dat zou namelijk helemaal geweldig zijn! Kunsthal als jullie dit lezen, please, mag ik komen.

WP Twitter Auto Publish Powered By : XYZScripts.com