het nationale bibliotheekcongres – deel 1

Op 20 maart werd het Nationale Bibliotheekcongres gehouden in Den Helder en een dag eerder mocht ik al mee met een bustoer langs mooie en bijzondere bibliotheken. In de bus zaten collega’s van de KB, andere bibliotheken uit het hele land en mensen van de IFLA. Een leuke en gezellige groep dus. We begonnen om 9 uur in Den Haag bij de KB. De eerste stop van de bus was de bibliotheek van de TU Delft. Wilma van Wezenbeek (directeur) en Francine Houben (architect) hadden een presentatie voorbereid.

Het was leuk om terug te zijn maar ook gek. Want je werkt er niet meer en er zijn natuurlijk dingen veranderd. Toch was het goed om even koffie te drinken met collega’s en bij te praten.

Na een uurtje weer in de bus op weg naar Gouda.

Ook hier werden we opgewacht door de directeur (Erna Staal) en de architect (Jan David Hanrath). De chocoladefabriek waar de bibliotheek in zit is een bijzonder gebouw en tot stand gekomen door serieuze bezuinigingen. Alle locaties werden gesloten en er mocht een gebouw als bibliotheek worden ingericht. De focus in het gebouw is inspiratie, creatie, kennisdelen en participatie. Tijdens openingstijden vind je 2 personeelsleden op de vloer die klanten helpen (tussen 11.00 – 20.00 uur). In het nieuwe gebouw worden er veel meer boeken uitgeleend dan voorheen, ook al was dat niet een doel op zich. Het gebouw is 7 dagen per week open van 9.00 – 21.00 uur.


Ik werd blij van de huisregels. Maar ook van hun librarian in residence programma. En natuurlijk van het gebouw. Als je er nog niet geweest bent moet je zeker een keer langs gaan. En dan lekker gaan lunchen bij Kruim.

Zij maakten voor ons de lunchpakketjes voor in de bus. Tijd om even ergens te zitten was er niet. Hup op naar de volgende locatie, dat was Amsterdam.

Martin Berendse (directeur) en Thomas Offermans (architect) vertelden ons over de plannen en ideeën voor de toekomst, zoals de nieuwe bibliotheek op de zuidas, samen met de universiteit. Het plan is om hier 24/7 open te zijn. Een plan om in de gaten te houden dus. Momenteel wordt er veel verbouwd en opgeknapt in de OBA. De rondleiding was kort en snel maar gaf wel een goed beeld voor de mensen in de groep die er nog nooit geweest waren. We hadden nog wel een ritje voor de boeg dus snel in de bus en op naar Den Helder.

En dan kom je voor het eerst binnen in de beste bibliotheek van 2017, School 7 in Den Helder.

Wat een fantastisch gebouw met een supermooie inrichting. Marcel van der Veer ontwierp het interieur en vertelde over het proces. Het bibliotheekgebouw is een combinatie van oud en nieuw.

De boeken staan in het nieuwe gebouw, dit is vanwege het gewicht. Het oude gebouw zie je op verschillende plekken terug, zoals hier waar het dak en de oude ramen te zien zijn.

Maar ook hier in de doorkijkjes die je overal in het gebouw vindt.

Mooie doorkijkjes ook naar buiten. Ik kan me voorstellen dat bezoekers hier graag komen. Dat ze hun favoriete plekjes hebben. De ramen zijn omkleed met meubels waardoor een knusse sfeer ontstaat. De medewerkers zijn duidelijk herkenbaar door waanzinnig mooie bedrijfskleding (je snapt die staat op mijn wensenlijstje) en de koffiecorner heeft een mooi aanbod lekkere dingen. In oude wc’s zijn hoekjes gemaakt voor kinderen en dat vind ik een grappig detail.

Ik heb de overige kandidaten vorig jaar niet gezien maar ik snap wel dat Den Helder heeft gewonnen. Het is het totaalplaatje en dat was helemaal af.

Meer foto’s van deze bezoeken staan op flickr en die vind je hier.

op bezoek in Leuven

Op 19 april vorig jaar opende Leercentrum Agora en nu pas hadden collega Wilma en ik tijd om langs te gaan. In de tussentijd was Peter Verbist en zijn team allang weer een keer in Delft geweest. En waarom het zo lang duurde. Omdat wij graag samen met onze collega’s van de UB Gent een bezoek aan Leuven wilden brengen. De agenda’s van 2 directeuren, een winter (wij gingen met de trein) en nog zo wat gooide telkens roet in het eten. Maar op 20 februari is het dan toch gelukt.

Wilma en ik maakten er een dagje van. We moesten nog aan een artikel voor een Duits tijdschrift schrijven en zochten daarvoor een leuk tentje in de binnenstad van Leuven. Het werd The Foodmaker, heerlijke salades, super sapjes en allemaal met een zo klein mogelijke ecologische footprint.

Net na de lunch gingen we op zoek naar Agora. Het werd een soort kruip-door-sluip-door route maar we kwamen er. De collega’s uit Gent waren er al.
Het is fijn om te zien dat ook in Leuven er raar gebruik wordt gemaakt van de toiletten. Ik dacht al dat wij in Delft de enige waren.

toilet

Peter is een enthousiaste verteller en na een presentatie met de facts & figures nam hij ons mee het gebouw in. Het is een monument en dus moesten sommige dingen blijven. En dat zou vervelend kunnen zijn, maar ze hebben hier mooi heen gebouwd om datgene wat niet weg mocht.

overzicht

Ik vond de vormgeving van de bewegwijzering erg mooi gedaan. Niet overdreven aanwezig maar wel goed zichtbaar. En het was druk in het gebouw. Het is een enorm succes en dus zijn de openingstijden al verruimd en wordt er nagedacht over extra ruimte voor de studenten.

AGORA is méér dan een gebouw. Het is een concept, een sociaal kruispunt van informatie, technologie en dienstverlening.

De projectruimtes worden goed gebruikt en waar ik jaloers op ben is het systeem van reserveren waarbij studenten een titel aan de bijeenkomst kunnen geven. Op de schermen in de gangen zie je die titel dan terug.

schermen

Het is fijn om met gelijkgestemde te praten en elkaar over en weer te inspireren. Ik denk dan ook niet dat dit de laatste keer was dat Leuven-Delft-Gent elkaar ontmoet. We lopen allemaal tegen dezelfde uitdagingen aan. Het fijn om er dan samen over te discussiëren.

Meer foto’s van dit bezoek staan hier.

op de fiets van amsterdam naar brussel

Gistermorgen begon mijn dag in Den Haag. Daar arriveerde rond half 11 een internationale groep van 120 fietsende bibliotheekmensen bij de Tweede Kamer voor een debat over de toegang tot informatie en de rol van de bibliotheek in de samenleving. De groep fietst deze week van Amsterdam naar Brussel en bezoekt onderweg verschillende bibliotheken. Zo ook de twee in Delft.

aankomstdenhaag

In Den Haag werd de groep toegesproken door een aantal mensen waaronder Bas Savenije (KB), Ingrid Engelshoven (wethouder Den Haag) en Jasper van Dijk (SP). Hierna waren er korte discussies over drie thema’s die per tafel gevoerd werden. Mijn tafel besprak het thema copyright en de wetgeving hier om heen. Al snel ging het om e-books en het feit dat het auteursrecht niet van deze tijd is. Maar waar het door vervangen moest worden en hoe het er dan uit moest zien wist eigenlijk ook niemand.

hetdebat

Hierna fietste de groep door naar Delft. Ik ging gewoon met de trein. Pas om 19.00 uur zou de groep bij de TU Delft Library arriveren dus had ik nog tijd voor wat voorbereidingen.

Er waren twee presentaties en we hadden een opdracht voor de groep bedacht. Wilma van Wezenbeek opende de avond. We zaten midden in de Aula, tussen etende studenten en medewerkers, met uitzicht op de bibliotheek. Bijzondere ervaring.

presentatiewilma

Het liefste ontvingen wij de groep in de Library, maar vanwege tentamenperiode was dit geen optie. Na Wilma nam Francine Houben (architect van het TU Delft  Library gebouw, Mecanoo) het woord. Zij vertelde over onze bibliotheek en de Openbare Bibliotheek van Birmingham. Bij binnenkomt hadden de fietsers onze opdracht gekregen. Een ansichtkaart met de data cycle, ontworpen door Marina Noordegraaf. Achterop de kaart stond een vraag en ons adres. Aan de groep de vraag om na te denken over de vraag en de kaart ergens in Nederland in een brievenbus te doen. Uiteraard zat er ook een postzegel op de kaart.

deopdracht

Sommige deelnemers waren zo snel, die leverden de kaart nog dezelfde avond in. Na de presentaties werd de avond afgesloten met een BBQ. We hadden mooi weer dus iedereen zat buiten, op het dak van de Library of op het gras tussen de Library en de Aula. De sfeer was fijn, het eten goed.

debbq

Tussendoor gingen kleine groepjes de bibliotheek in. Allemaal kwamen ze er onder de indruk weer uit. Ik kreeg tijdens de avond veel complimenten. Er zijn vast heel veel foto’s gemaakt en ik hoop die ergens online nog tegen te komen. Zelf vond ik het ook mooi om te zien dat om 10 uur de bibliotheek nog bomvol zat.

Vandaag fietst de groep door naar Renesse en volgende week eindigen ze in Brussel. Wil je ze volgen? Dat kan, zowel hier als hier.

Een paar foto’s van mijn hand staan hier. Collega Jan maakte de hele avond foto’s, die zullen snel hier verschijnen.

 

TEDxDelft – the day after

Maanden leef je er naar toe en ineens is het dan weer voorbij, TEDxDelft 2012. Zoveel mensen, zoveel indrukken, zoveel te verwerken en dat deed ik vandaag. Tussen de schoonmaaklussen en wasjes die gedraaid moesten worden dacht ik aan de afgelopen 2 dagen. Maar eigenlijk begon TEDxDelft voor mij al maanden geleden. Ik was gevraagd om mee te doen en zonder te weten wat ik precies ging doen zei ik ja. Rob liet me niet veel later weten dat ik speaker liaison zou zijn, een soort van vraagbaak voor de perfomers, maar ook de persoon die zorgt voor alle informatie van de performers. Als een performer bekend werd mocht ik mailen om te vragen naar persoonlijke informatie en foto’s. Toine zorgde voor de coaching van de performers en soms gingen Toine en ik bij een performer op bezoek. Zoals bij Pim van den Akker. Ik kan me nog goed herinneren hoe ik binnenkwam bij zijn bedrijf op het industrieterrein van Delft, geen idee wat te verwachten. En ik herinner me ook hoe ik wegging, Toine aankeek en werkelijk geen idee had wat Pim op het podium zou gaan doen. Gister werd het duidelijk. Hij maakte een bijzonder mooi bloemkunstwerk terwijl hij vertelde over zijn leven en zijn werk.

Een ontzettend indrukwekkend verhaal wat ik zeker niet had willen missen. Ik ben blij dat ik in de zaal ben gaan kijken toen Pim op het podium stond. De meeste performers heb ik namelijk achter de schermen gezien, via de livestream.

Ook onder de indruk was ik van de 16-jarige Judith Adema. Zo was Judith donderdag de hele dag bij de generale repetitie en werd voor het diner bij IKEA haar zus van het station opgehaald zodat zij samen op vrijdag naar de Aula konden komen. Samen vond ik ze ook op de schommelbankjes in de gang.

Het was donderdag, de dag van de generale repetitie, nog best druk met voorbereiden. Met een aantal mensen hebben we ringetjes in sleutelhangers gedraaid en tasjes gevuld. Ondertussen liepen performers de ruimte in en uit. Stelden zij de laatste vragen en deed Judith haar huiswerk.

Om 6 uur gingen we met zijn allen bij IKEA eten en daarna borrelen in het IKEA hotel (hotel WestCord Delft).

En vrijdag, toen was het moment daar. De dag waar we allemaal op hadden gewacht. Een dag die zomaar weer voorbij was. Een dag vol positieve energie, complimenten, enthousiaste sprekers, bloggers en deelnemers. Een dag die ik niet had willen missen!

Als speakers liaison heb je maar 1 doel en dat is het de performers naar de zin maken. Ik hoop dat dat gelukt is. Ik vond het waanzinnig om met de performers te mogen werken. Met sommigen had ik via de mail al een iets uitgebreider contact en dan is het leuk om elkaar dan F2F te ontmoeten.

Alle blogposts, tweets en de livestream vind je online op de TEDxDelft website. De jongens van de tekeningen maakten een visuele presentatie van de dag. Hoe, dat zie je hieronder.

Op een rustig moment ga ik de livestream nog eens kijken. Ik heb niet alle performances kunnen zien en dat is jammer. Wil jij ook nog het een en ander terugzien kijk dan hier.

 

Regiobijeenkomst Sfeer en Samenwerking

Vanmiddag organiseerde het Centre for People and Buildings de eerste van drie lustrum bijeenkomsten. Het thema van vanmiddag was Sfeer en Samenwerking. Om half 3 werden we ontvangen in het gebouw van Steelcase in Amsterdam.

The company designs and manufactures architecture, furniture and technology products, with deep and long-term commitment to cradle to cradle and sustainable development.

We are dedicated to helping

  1. people work more effectively
  2. organisations use space more efficiently
Ik kende het bedrijf niet maar was gelijk onder de indruk van de inrichting en de slogan LOVE HOW YOU WORK die op de balie en de postvakjes geplaatst is.
Ook de grote posters met quotes doen het goed. Zoals deze of deze:

 

you can’t create fresh thinking in an ordinary office
you need an inspiration office

Na de koffie was het tijd voor twee korte presentaties. Wim Pullen (CfPB) opende de middag. Annemieke Garskamp en Nick Willemse vertelde iets over Steelcase (bij Steelcase Amsterdam noemen ze de showroom work life en de medewerkers werken hier ook echt) en over de trends die zij waarnemen als het gaat om samenwerken. Volgens hen wordt samenwerken belangrijk en dat heeft alles te maken met de ontwikkelingen rondom het nieuwe werken. Maar het nieuwe werken is niet nieuw, voorheen noemden we het alleen anders (flexwerken, innovatieve kantoorinrichting). 80% van al het werk dat we doen, doen we met iemand anders. We doen steeds minder werk alleen. Terwijl individueel werken overal en altijd kan als je beschikt over de juiste tools en een internetverbinding. Dus als je al naar kantoor komt doe je dat om samen te werken en te ontmoeten. Het werk dat wij 10 jaar geleden nog zelf deden is nu gedigitaliseerd of geoutsourced naar Azië. Het werk dat wij nu nog doen is niet te digitaliseren omdat je er creatief voor moet zijn. Momenteel werken we vaak samen op individuele werkplekken. De inrichting van de kantoren moet dus veel meer gericht zijn op het belang van het werkproces, en dat is samenwerken. En dus stappen steeds meer bedrijven over naar ontmoetingsplekken en samenwerkplekken in plaats van individuele werkplekken.

Na een korte pauze werd de zaal opnieuw ingericht zodat wij konden discussiëren met elkaar. De stellingen werden gegeven door Wim Pullen waarna eerst het panel (Annemieke Garskamp, Thijs Edelkoort (adviesbureau AT Osborne), Theo der Voordt (CfPB/TUDelft) en Nick Willemseruimte kreeg om te praten, maar al snel haakte de deelnemers in de zaal aan.

Stelling 1: in een sfeervolle omgeving werken mensen beter samen

Een aantal antwoorden:

  • de inrichting van de kantooromgeving is een teken van aandacht die je geeft aan mensen, iedereen is gevoelig voor aandacht
  • sfeer = design – is een gevaar omdat je voorbij gaat aan functionaliteit
  • vrijheid is belangrijker dan sfeer of de omgeving
  • je moet diversiteit aanbrengen
  • sfeer gaat niet alleen om fysieke aspecten maar zeker net zo goed om psycho-sociale aspecten (sfeer van vertrouwen, vrijheid, samen, identiteit)
  • identiteit van een persoon of van een groep/team
  • contrast tussen de inrichting van je eigen huis en van het kantoor is erg groot

Stelling 2: in een activiteitgerelateerde werkomgeving zonder vaste werkplekken komen mensen tot betere resultaten

Een aantal antwoorden:

  • er  wordt te veel gestandaardiseerd
  • denk na over de inrichting, hoeveel laat je vrij – laat je de medewerker zelf inrichten of geef je beperkte keuze
  • in plaats van iets afpakken (je hebt geen eigen werkplek meer) krijg je meer keuze (je kan kiezen uit heel veel verschillende vrije werkplekken)
  • bestaat een verschil tussen individuele- en team productiviteit (het individu wil een stilteplek, het team een samenwerkplek)
  • iedereen probeert zijn leven zo optimaal mogelijk in te richten zodat het bij hen past en een kantoorinrichting is vaak een eenheidsworst
  • vraag aan de gebruiker wat zij wil – laat eigen meubilair uitkiezen – bring your own furniture
  • waar liggen de grenzen van chaos
  • waarom 1 concept voor iedereen – doe iets met de diversiteit

Stelling 3: het is een managementillusie dat je samenwerking kunt sturen

Dit was een lastige discussie, zo aan het einde van de middag, met de borrel in zicht. De discussie ging vooral om het begrip sturen.

Wim Pullen concludeerde de discussie mooi met de woorden:

We kunnen allemaal appeltaart bakken maar hij zal bij iedereen anders smaken

De volgende lustrumbijeenkomsten zijn in Zwolle (3 november – thema Creatief & Comfortabel) en Hoofddorp (7 december – thema Rust & Ruimte). Aanmelden voor deze gratis bijeenkomsten is nog mogelijk. Ik zal ook bij de andere twee bijeenkomsten zijn dus misschien kom ik je daar tegen.

Meer foto’s van deze bijeenkomst zijn in deze Flickr set te vinden.

innovate – educate – create

De afgelopen maanden heb ik veel geschreven, niet op mijn blog, maar wel voor boeken, tijdschriften en websites. Een van die publicaties is een hoofdstuk in een Frans boek over nieuwe en verbouwde bibliotheken. Samen met mijn collega Wilma van Wezenbeek (@wvanwezenbeek) schreef ik Innovate – Educate – Create, uiteraard over de bibliotheekverbouwing naar een Library Learning Centre. Deze maand komt het boek uit en van de uitgever kregen wij alvast de omslag toegestuurd.

Innovate – Educate – Create

De afbeeldingen die bij het hoofdstuk horen hebben wij apart aangeleverd en worden als bijlage in het boek geplaatst. Afbeeldingen van de verbouwing staan op Flickr en op het weblog dat wij bijhielden tijdens de verbouwing.

Nieuw project: IKwerk!

Afgelopen dinsdag hadden wij intern de kick-off van een nieuw project. Een project dat wij als naam IKwerk! hebben gegeven, totdat wij een nieuwe naam hebben gevonden die beter past, maar vooralsnog voldoet IKwerk! prima. Het project heeft alles met het nieuwe werken te maken, een containerbegrip, een hype misschien wel, in ieder geval een nieuwe manier van het inrichten van, het kijken naar en nadenken over werken.

Microsoft is een van de eersten die het nieuwe werken in Nederland heeft omarmd en hierna volgden de andere bedrijven snel. Uiteraard bestond het begrip al veel langer, Dik Bijl (ambassadeur van Het Nieuwe Werken) schreef er 3 jaar geleden al een boek over en vorig jaar verscheen een tweede boek over het onderwerp (dat als gratis pdf te downloaden is).

Maar wat is het nieuwe werken dan precies? En waarom is het nodig?

  • we staan met zijn allen vaak en veel in de file en de treinen zijn overvol
  • we e-mailen ons suf en vergaderen nog veel vaker
  • wij zijn vaak meer tijd kwijt aan administratie dan aan het eigenlijke werk
  • het werk is nooit af, spoedklussen komen vaak tussendoor en wij  krijgen daardoor weinig tijd om in rust een klus te klaren of om eens goed na te denken over de toekomst en een visie te ontwikkelen, we worden moe en raken overwerkt
  • wij zijn geneigd om dan maar werk mee naar huis te nemen en ‘s avonds of in het weekend nog even snel iets af te maken
  • en met al deze drukte en rompslomp wordt het plezier in werken steeds minder, we vinden het werk minder zinvol en worden er soms ongelukkig van
  • het model waarbinnen wij werken stamt uit het industriële tijdperk, het werken in de huidige tijd vraagt om een andere manier van aansturing, andere competenties van medewerkers en een andere omgeving om het werk in te doen.

En daarom is het nieuwe werken nodig. Maar wat is het dan precies? Dik Bijl geeft de volgende definitie:

Het Nieuwe Werken is een visie om werken effectiever, efficiënter maar ook plezieriger te maken voor zowel de organisatie als de medewerker. Die visie wordt gerealiseerd door die medewerker centraal te stellen en hem – binnen bepaalde grenzen – de ruimte en vrijheid te geven in het bepalen hoe hij werkt, waar hij werkt, wanneer hij werkt, waarmee hij werkt en met wie hij werkt.

Uiteraard kan elk bedrijf deze definitie naar eigen inzicht gebruiken om het nieuwe werken te implementeren. Microsoft doet het op haar manier en heeft een website ingericht rondom het nieuwe werken en een aantal filmpjes op YouTube geplaatst, waaronder deze die als inleiding op het onderwerp zeer interessant is.

Maar niet alleen Microsoft gebruikt het nieuwe werken, ook zorginstellingen, KPN, de overheid en nu wij dus ook.

Na de kickoff zijn wij woensdag met een kleine delegatie naar KPN in Den Haag geweest. Bij KPN is men 3 jaar geleden klein begonnen, met een afdeling. En de doelstelling voor 2010 is dat iedere werknemer zich verbonden voelt met het nieuwe werken, iedereen krijgt dus ook een training. Het gaat namelijk niet alleen om een nieuw interieur of nieuwe ICT-toepassingen, het meest belangrijke is wel de mindset die anders wordt en waar medewerkers aan moeten wennen. Het is daarom niet een kwestie van dat doen we even, het kost tijd om die mindset te veranderen.

KPN maakt in de inrichting gebruik van vier verschillende soorten werkplekken:

  • open werkplek (4 bureau’s)
  • concentratie werkplekken (1 of 2 bureau’s)
  • informele overlegplek
  • formele overlegplek

Zij hebben door middel van een werkplekcalculator berekend hoeveel werkplekken er nodig zijn voor de hoeveelheid fte’s. Wij mochten een kijkje nemen op de afdeling Marketing & Communicatie. Per afdeling zijn de vier verschillende werkplekken ingericht. Je kan vanuit huis of met een check-in zuil een werkplek reserveren. Maar je hoeft niet naar kantoor te komen, thuiswerken of onderweg werken is ook een optie.

Bij KPN zijn veel ontmoetingsplekken ontstaan, die te vinden is bij de koffiemachine die op een open plek is gesitueerd tussen de kantoren in.

Ons project IKwerk! zal bestaan uit een onderzoek, een pilot (met de informaties- en de bibliotheekspecialisten) en het opleveren van een implementatieplan. Hiervoor hebben wij subsidie gekregen van het Europees Sociaal Fonds. En omdat wij subsidie hebben gekregen moet ik het logo van de Europese Unie in alle uitingen over ons project gebruiken.

Het implementatieplan zal zo gemaakt worden dat ook andere (universiteits)bibliotheken hier gebruik van kunnen maken. Daarom hebben wij  een focusgroep samengesteld met leden uit andere bibliotheken en onderwijsinstellingen, maar ook met collega’s van de eigen instelling (FMVG en P&O). Het komende jaar staat dus in het teken van IKwerk! Ik vind het heel spannend en ben uiteraard heel benieuwd hoe ons nieuwe werken en aan het einde van 2010 uitziet.

Bronnen:
Dik Bijl, Aan de slag met Het Nieuwe Werken, Zeewolde: Par CC, 2009.
Het nieuwe werken blog
Filmpjes op YouTube

WP Twitter Auto Publish Powered By : XYZScripts.com