Na 10 jaar bedenken, bouwen en plannen, was het eindelijk zover. DOKK1 (de openbare bibliotheek van Aarhus) ging open voor het publiek!
Op zaterdagavond mochten wij een kijkje nemen in de bibliotheek zonder publiek. Wat een ruimte!
Enorme vergezichten. De boeken overheersen niet.
Waanzinnig mooi uitzicht over de haven door de grote ramen en fijne hoge plafonds.
Veel verschillende soorten plekken voor grote en kleine mensen. En ook voor hele kleine mensen. De volgende dagen brachten de deelnemers van de conferentie door tussen de bezoekers van de biliotheek. Een bijzondere ervaring. Soms kwamen bezoekers even kijken wat we allemaal wel niet aan het doen waren.
Door de hellingbaan kan iedereen, met rolstoel of kinderwagen, naar boven. En je kan er stoelen neerzetten of tafels met spelletjes. Er staan ook banken. En zo wordt de hellingbaan multifunctioneel.
Tijdens openingstijden is het overal druk. Bij de studieplekken, op de kinderafdeling. Iedereen zoekt een plekje om te doen waarvoor hij/zij komt.
Het loket van burgerservices, dat ook in de bibliotheek is gehuisvest, zorgt voor nog meer aanloop. En ook buiten de bibliotheek wordt het terrein goed gebruikt. Maar wat wil je ook met zo’n enorme beerglijbaan.
Spelen heeft een grote rol in de bibliotheek. Zowel bordspellen als (oude) videogames. En dat is iets wat voor mij wel heel erg bij Scandinavie hoort. En misschien ook wel bij de Nederlanders.
De keynote op maandag was van Dimitris Protopsaltou uit Griekenland. Hij is de bedenker van Future Library (een interessante groep om te volgen). Hij vertelde over zijn bezoek aan Next Library in 2009 en de ideeen die hij toen mee naar huis nam. Hiermee ontwierp hij een nieuwe bibliotheek maar ook het plan om meer te doen voor openbare bibiotheken. Future Library werd opgericht. Het is een non-profit organisatie dat door samenwerking en experimenten nieuwe ideeen bij bibliotheken brengen. Zij maken het ongewone gewoon om zo nieuwe inzichten te vergaren. Dat zij daarom soms andere disciplines moeten gebruiken is niet erg. Zij willen dat de bibliotheek een positief effect heeft op mensen.
Dimitris sprak over transitie. Die van de Future Library, die van mensen (bijvoorbeeld een bibliotheekprogramma om de vluchtelingen te helpen) en van het gebouw van de nieuwe nationale bibliotheek. Deze nieuwe bibliotheek is ontworpen door Renzo Piano en maakt gebruik van de informatie die uit het Future Library beschikbaar komt. Het gaat om de toekomst van de bibliotheek en niet om wie de eigenaar is van een idee. Het gaat om delen en samenwerken. In 2017 gaat deze nieuwe bibliotheek open.
Hierna ging ik naar een workshop van Nate Hill. Ik ontmoette Nate in 2009 bij Next Library en werd enthousiast van zijn energie. Toen ik binnenkwam bij de workshop lag de lego al klaar en ook de opdracht.
Er waren 3 keuzes. Je maakte een Ceremic Studio waar je binnenkomt, geen idee hebt wat je er moet doen en dan is er iemand die je op je gemak stelt. Of je bedacht hoe de eerste dag op school was, onwennig want je bent er al 10 jaar uit. Of je maakte een Foreign Pharmacy waar je in het Chinees medicijnen wilt kopen voor hoofdpijn. Ik koos voor de eerste opdracht.
Het idee hierachter is dat de beschreven sitiaties ook in de bibliotheek voor kunnen komen. Je bent er al even niet geweest, alles is anders, je voelt je ongemakkelijk en je hebt het idee dat mensen Chinees tegen je praten.
Nadat iedereen zijn bouwwerk had gepresenteerd gingen we verder met 1 van de werkstukken aan tafel. Het idee was om van 3D naar 2D terug te gaan door een moodboard te maken.
Het is een leuke manier van werken aan de oplossing van een probleem en eigenlijk heel eenvoudig. Je hebt een grote bak lego nodig een iemand die het probleem omschijft en dan komt toch iedereen met een eigen oplossing.
Na de lunch had ik even tijd om van Aarhus te genieten en aan het einde van de middag ging ik mee met een excursie naar een nieuw ontwikkeld gebied. Bente Lykke Sorensen (Head of centre for urban development and mobility) vertelde ons over Docklands.
Per jaar komen er 5000 nieuwe bewoners in Aarhus wonen. We zagen al banners waar de stad 12.000 nieuwe studenten verwelkomden (van totaal 50.000 studenten). En iedereen wil in het centrum wonen. Er zijn heel veel jonge mensen in Aarhus en dat betekent iets voor de stad en de inrichting daarvan. Trends laten zien dat jongeren online winkelen dus hebt je geen winkels meer nodig, maar wat dan wel? Wat betekent een begrip als city life dan?
De Docklands is een nieuw ontwikkeld gebied aan de haven. Hier komen 8-10.000 mensen te wonen met 12.000 werkplekken. Het gebied beslaat ongeveer 1 vierkante kilometer. Wij bezochten pier 4 met gebouwen als the lighthouse, the iceberg, the house of generations, the ship en met een beetje fantasie zag je waar de town squares gingen komen. Het waaide heel hard toen we werden voorgesteld aan de man die verantwoordelijk is voor alles op de pier wat niet met huizen te maken heeft.
Hij vertelde over het Urban Gardening project.
Hier hebben 300 mensen/gezinnen een tuintje van 4 kratten dat zij naar eigen inzicht mogen inrichten. Er zijn kippen en bijen. En er staan nog eens 300 mensen op een wachtlijst. Het is een enorm succes. Er komen ook veel mensen van buiten kijken en genieten van het buitenleven. Er is weinig vandalisme omdat iedereen het gebied “beheerd”. Een mooi voorbeeld van een wijk in ontwikkeling waar de komende jaren nog veel zal veranderen.
Meer informatie over Docklands vind je hier.
Meer foto’s van vandaag en de andere dagen vind je hier.
Zondag was de 2e dag van Next Library 2015 en we begonnen al vroeg. Om 9 uur werden we weer verwacht in DOKK1. Omdat ik te laat was voor de keynote van Deborah Jacobs en ik buiten de zaal moest zitten heb ik hier weinig van meegekregen. Ik deed dus extra mijn best om op tijd te zijn voor de interactieve sessie Imagining the Library as Studio van Melani Huggins & Margaret Sullivan.
Beide dames hebben een toolkit ontworpen om bibliotheken te helpen bij user centered design. Nu is dat niets nieuws voor mij maar ik vind het altijd leuk om met nieuwe tools/kits en mensen aan de slag te zijn. De vraag is hoe ontwerp je vanuit de gebruiker diensten en producten. In plaats van dat uit jezelf te doen. Om dit te kunnen doen wordt er vaak gebruik gemaakt van persona’s en een customer journey. Zo ook deze keer. Ik zat samen met Susan McVey aan de tafel Career Engagement.
En Peter (onze persona) wilde, na zijn afstuderen, een nieuw ontwerp voor bestek op de markt gaan brengen. Wij mochten bedenken hoe de bibliotheek hier een rol in kon spelen. Om te beginnen door key moments aan te wijzen/ op te schrijven.
Daarna kozen we vanuit een vaste lijst van library as… kaarten welke ruimtes Peter nodig heeft voor de activiteiten.
Op de Library as Studio website vind je meer informatie over deze toolkit. Overigens was dit niet de enige toolkit die tijdens de conferentie werd gebruikt. Ook Design Thinking for Libraries was aanwezig. Interessant is dan om te onderzoeken welke toolkit beter werkt (of wat er goed werkt aan beide toolkits) en of het nodig is om een Nederlandse variant te maken naast de Scandinavische en de Amerikaanse. Waar het uiteindelijk om gaat is dat de gebruiker diensten en producten krijgt aangeboden die vanuit zijn belevingswereld zijn ontworpen. En voordat we zover zijn hebben we nog wel een landweggetje te gaan.
Deze bibliotheek heeft zichzelf her uit moeten vinden omdat zij niet heel succesvol waren. De 800 studenten van de School of Architecture wisten niet van het bestaan van de bibliotheek en kwamen er nooit. Totdat de bibliotheek besloot dat alles mogelijk was. Studenten mochten werk exposeren, eten en drinken. Ze mogen zelfs hun verjaardag vieren in de bibliotheek.
Rondlopend in de bibliotheek doet het een beetje gedateerd aan maar het voelt reuze gezellig. Overal vind je studentenwerk en heel veel (architecten)lego. Er zijn ongeveer 50 studieplekken in het gebouw en de bibliotheek is van 10-16 uur open. Niet optimaal als je bedenkt dat de studio’s of werkplaatsen 24/7 open zijn. Best frustrerend voor de mensen die in de bibliotheek werken dat snap je. Ze hebben we een hele mooie link met het onderwijs bedacht en dat is de materialen bibliotheek. In de kelder vind je deze.
Nu zag ik al eens in Londen ook zo’n materialenbibliotheek en ik blijf er enthousiast over. Uit deze bibliotheek mogen studenten ook materialen lenen (de materialen zijn ook opgenomen in de catalogus) om te gebruiken in presentaties.
Met de veranderingen heeft de bibliotheek een plek gecreerd waar studenten maar ook docenten graag komen om elkaar te ontmoeten, om te werken en om geinspireerd te raken. Eigenlijk met weinig investeringen heeft deze bibliotheek zichzelf opnieuw uitgevonden en dat is heel mooi om te zien. Qua m2 is het geen grote bibliotheek maar als betekenis voor de student is deze bibliotheek inmens. Een supermooi voorbeeld van hoe het ook kan.
Meer foto’s van vandaag en de andere dagen vind je hier.
Gister reisde ik met collega Karin naar Aarhus en vandaag startte de conferentie Next Library met een bezoek aan een filiaal van de openbare bibliotheek van Aarhus en een bezoek aan het museum Moesgaard.
We gingen op bezoek bij de Viby Bibliotek, een zeer populair filiaan in het zuiden van Aarhus. Dit filiaal heeft in de afgelopen jaren een transformatie ondergaan waarbij de bibliotheek opnieuw is uitgevonden. De bibliotheek is hiermee veel meer een community centre geworden dan zij al was.
Buiten werd aan ons uitgelegd dat de bibliotheek elke dag open is van 7.00 – 22.00 maar dat alleen overdag er medewerkers aanwezig zijn. Wil je blijven als de medewerkers naar huis gaan dan laat je insluiten. Je kan dan gebruik maken van de bibliotheek maar geen vragen stellen of ondersteuning krijgen. Heel af en toe wordt er wel eens iets gestolen maar dit gebeurd zo weinig dat het verwaarloosbaar is. In de bibliotheek is een punt aanwezig waar je dingen kan doen die wij in NL in het gemeentehuis doen; zoals paspoort verlengen, digid aanvragen, etc.
Wat het meeste opvalt als je binnenkomt in de bibliotheek is het ontbreken van een informatiebalie.
Wat er wel staat is deze, in hoogte verstelbare, tafel. Hier worden klanten geholpen door medewerkers die floor walkers genoemd worden. Deze floor walkers zijn medewerkers die rondlopen en herkenbaar zijn aan een keycord om hun nek. Zij beantwoorden vragen met een meer algemeen karakter voor zowel de bibliotheek als NemBS (de gemeentehuis taken). Zij zijn het gezicht van de bibliotheek. Ook zijn er meer kantoorachtige plekken waar gebruikers vragen kunnen stellen. Deze vragen zijn vaak wat complexer van aard en hiervoor is meer specialistische kennis nodig. De bibliotheekmedewerkers is ook opgeleid om deze vragen te beantwoorden.
Dit filiaal is niet heel groot. Er is een kinderafdeling, een hoekje met slow koffie en muziek vanaf een platenspeler en verschillende leeshoekjes. Er staan misschien maar 10 computers in de bibliotheek.
Door goed contact in de community kwamen de bibliotheekmedewerkers er achter dat sommige mensen de bibliotheek niet bezoeken omdat zij geen tijd hebben. Voor deze groep is toen in het winkelcentrum (paar 100 meter verderop) een free library geplaatst.
Louise die deze, en 6 andere, free libraries onderhoud kijkt elke week even of er boeken vervangen moeten worden. Ze heeft gemerkt dat er vaak oude boeken in de kast worden gezet. Waarschijnlijk omdat de bewoners van deze wijk veelal ouderen zijn. We bezochten ook een free library bij een school die onder een afdakje stond. De boeken die hier staan worden in het onderwijs gebruikt door kinderen die elkaar voorlezen of docenten die aan de kinderen vragen boeken van thuis mee te nemen en er over te vertellen.
In dit museum vind je archeologie en etnografie op een heel bijzondere manier vormgegeven. Onder het grasdak zijn verdiepingen ingericht als een ware experience en loop je van bronstijd, via de ijzertijd naar de Vikingen en zie je je voorouders op de trap van de evolutie.
Laura, onze gids, liep over van de informatie die zij in een uur op ons uitstortte. Interessante materie maar op een gegeven moment zit je hoofd vol en neem je niets meer op. Dus keken Karin en ik nog even naar het Terracotta leger en maakten we wat foto’s van de buitenkant van het gebouw. Hierna gingen we terug naar Aarhus voor een get-together en een officiele opening van de conferentie. Morgen een dag vol lezingen, we starten al om 9 uur!
Meer foto’s van vandaag en de komende dagen vind je hier.
Morgen vertrek ik (nogal vroeg) naar Kopenhagen. Ik heb daar namelijk op maandag een vergadering om de laatste dingen te bespreken over het Liber Architecture Group seminar dat volgend jaar in april in Praag van 18-20 april zal plaatsvinden. Nu had ik het idee, als ik er dan toch ben, laat ik eens kijken of er nog bedrijven zijn die mij kunnen inspireren. Misschien dat als ik ze mail, ik wel langs mag komen. Ik mailde vier innovatieve bedrijven. En ik mag bij allemaal langskomen. Dus dinsdag bezoek ik deze vier bedrijven/organisaties.
Workz is a creative change agency that helps organisations start and implement change through storytelling and involvement. To us the key word is involvement, which creates ownership and commitment. Involvement is the driving force that brings on succesful change.
…..
Using games, process tools, film, digital media, and creative processes, we create a focused and engaging involvement of all necessary stakeholders. By doing so, we find the best ideas and the create the optimal foundation for change and anchoring of that change.
We believe in the creative potential of all people!
En vooral het woordje storytellingviel op. En verandering gebruik makend van games, andere tools en creativiteit. Hier ontmoet ik Michael Thomsen de creative director. Midden in een verhuizing en hij maakt tijd voor mij vrij. Bijzonder!
Copenhagen Living Lab is a young Danish firm of knowledge creators and innovation organizers, operating in the field of user- or people driven innovation.
Copenhagen Living Lab promote the concept of living labs – a real-life source for insight into unmet customer needs, co-creation and a test bed for development, test and implementation of new products and services.
Ik wil wel eens een Living Lab zien. Is het hetzelfde als een FabLab, zoals wij dat in Nederland kennen. Hoe werkt dat, met die co-creatie en people driven innovation. Hier ontmoet ik directeur Hans Henrik Agger.
MIND LAB
Waarom Mind Lab?
MindLab is a cross-ministerial innovation unit which involves citizens and businesses in creating new solutions for society. We are also a physical space – a neutral zone for inspiring creativity, innovation and collaboration.
Mind Lab is een werkplaats waar medewerkers van de volgende ministeries gebruik van kunnen maken (Ministries of Economic and Business Affairs, Taxation and Employment). Dit perspectief vind ik heel bijzonder. Hier ontmoet ik Anette Væring (Projektleider / Designer).
DUCI lab is a unique effort to understand the issues involved in user innovation processes, with particular emphasis on managing user driven innovation.
…..
We bring together academic researchers and leading edge Danish companies in projects to develop, test and assess new methods and tools for user-centered innovation.
Dit is de groep die wetenschap en bedrijfsleven bij elkaar brengt en zo aan user-centered innovatie doet. Innovation Lab bevindt zich op het terrein van de universiteit dus kan ik de campus ook gelijk even bekijken. Misschien dat ik ook de universiteitsbibliotheek bezoek. Hier ontmoet ik Lóa Stefánsdóttir (Anthropologist).
Na deze werkbezoeken heb ik een afspraak met Karen Margrethe Ørnstrup. Ik ontmoette haar vorig jaar tijdens het Liber Architecture Group seminar in Madrid en leerde haar nog beter kennen toen wij een paar dagen langer mochten blijven.
Na mijn werkbezoeken natuurlijk een verslag en foto’s.
Van 14 tot 16 juni was ik in Aarhus (Denemarken) om de Next Library unConference te bezoeken. Op de website kon ik lezen wat er precies met een unConference werd bedoeld:
It is not the main scope to have a programme with a lot of long speeches and presentations – the idea is that the most of the time we will all work together in groups and bring up relevant topics and contribute with mutual knowledge and ideas.
Tijdens de opening op de eerste dag werd nog even uitgelegd wat we nu precies gingen doen. Hiervoor werden vier principes van een unConference gepresenteerd:
the people that are here are the right people
whatever happens is supposed to happen
whenever it starts it is the right time to start
when it’s over it’s over
Maar eerst de warming-up met Christian Byrge – oftewel een introductie in het nieuwe denken. De avond ervoor deed Christian ook al iets vergelijkbaars toen wij met zijn allen in de openbare bibliotheek van Aarhus werden ontvangen voor diner & drinks.
Christian was op zoek naar mensen in de zaal die iets gemeenschappelijks hebben, dit kan zijn de haarkleur, de kleding, de schoenen, de lengte, etc. Deze duo’s moeten dan tegenover elkaar gaan staan, ogen sluiten en denken aan een gebeurtenis, een idee, een visie en vervolgens dit in zeer korte tijd overbrengen aan de ander. Voor de mensen in de zaal die er de avond ervoor niet bij waren was dit een leuk spelletje, maar als je het al een keer gedaan hebt denk je toch al snel…. daar gaan we weer. Wat hij niet eerder deed en op zich wel grappig was, was dat hij de hele zaal tegelijk liet schreeuwen YES WE MADE A MISTAKE!! De energie was goed en de zaal enthousiast. Laten we beginnen met de keynotes. Ow nee. Christian heeft nog een aantal tips. Emailen, surfen op het web en je mobiel gebruiken leiden af tijdens de presentaties. Dus deze dingen liever niet gebruiken en je aandacht erbij houden.
Jens Thorhauge
Als eerste kwam Jens Thorhauge het podium op. Hij is de algemeen directeur van de Danish Agency for Libraries and Media. De titel van zijn presentatie: Next Library… or shrink.
In zijn meer inleidende verhaal sprak hij over de nieuwe bibliotheek, een plek waar gebruikers een belangrijke rol spelen in het aanleveren van content en het aanjagen van innovatie. Maar waar ook interactieve ruimten een plek krijgen. In de geschiedenis ziet Thorhauge drie golven van verandering: van kaartcatalogus naar database, van niet digitaal naar digitaal (internet) en van google en sociale technologieën naar globalisering waarbij een cultuuromslag belangrijk is. Ook ziet hij drie assen in de veranderende wereld: een nieuwe geglobaliseerde economie en technologie, een kennismaatschappij die gebaseerd is op netwerken en een nieuwe mindset die gecreëerd wordt. Dat deze nieuwe kansen ook zorgen voor nieuwe problemen is duidelijk. Er ontstaat een nieuw soort armoede, maar ook nieuwe vormen van fundamentalisme en sociale spanning. Thorhauge haalt hiervoor Otto Scharmer aan. Een naam die ik nog niet kende maar waarvan ik zeker het boek Theory U wil lezen. Volgens Thorhauge zijn er diepgaande culturele veranderingen wenselijk (hij noemde het van solid naar liquid en verwees naar het boek Liquid Modernity van Zygmunt Bauman) waarbij de wereld steeds platter wordt en nieuwe competenties noodzakelijk zijn. Lifelong Learning speelt hierbij een zeer belangrijke rol. Maar ook de constante herdefinitie van de eigen leefsituatie. Het veranderende medialandschap vraagt om nieuwe manieren om mensen te betrekken bij innovatie en verandering.
Hoe past de bibliotheek in dit plaatje? De bibliotheek moet volgens Thorhauge zorgen voor waarde voor haar gebruikers en moet de agenda van de maatschappij ondersteunen, sociale vooruitgang dus. De nieuwe media zijn een middel of een gereedschap om de doelen van de bibliotheek om een antwoord te geven op de uitdagingen die voor ons liggen. Door innovatie te ondersteunen en belang te hechten aan Lifelong Learning kan de bibliotheek haar plaats in de maatschappij veilig stellen. In Denemarken zie je dat het aantal bezoekers van de bibliotheek gelijk blijft maar dat er minder wordt uitgeleend. De gebruikers willen 24/7 toegang en dus zie je dat technologie wordt gebruikt om dit te realiseren.
the library space is becoming the medium
Maar hoe nu verder? Volgens Thorhauge claimen de openbare bibliotheken al een nieuwe rol door die derde plaats te zijn, activiteiten rondom leren te organiseren en door relaties aan te gaan in plaats van alleen maar aan te bieden.
Helene Blowers
Hierna was Helene Blowers aan de beurt. Haar presentatie had ik nog niet eerder in zijn geheel gezien maar er is (eerder) al zoveel over geschreven dat ik mijn samenvatting hier niet zal geven en zal volstaan met het embedden van haar presentatie.
En toen betrad Gene Tan het podium. Wat een bijzondere verschijning was dit, zeker een die je niet snel associeert met een bibliotheek. Hij begon met een spelletje.
Het kwam hier op neer: pak de wijsvinger van de persoon naast je vast in jouw hand en terwijl er een verhaal wordt voorgelezen knijp je heel hard in die vinger als je het woord book, face of facebook hoort. Hilarish.
Hierna sprak Tan over The Unlibrary Service: Subvert. Zijn presentatie maakte hij op een servetje in het vliegtuig en was redelijk chaotisch.Wat ik ervan heb onthouden is dat Tan met zijn team iets heeft ontwikkeld dat heet Ask Stupid Questions – the unGoogle Search. Met een groep gaat hij bij bedrijven langs en doet dan sessies die veel overeenkomsten hebben met Japanse gameshows. Nadat het bedrijf stomme vragen heeft gesteld gaat het team aan de slag en na 8 uur hebben zij de oplossing gevonden.
Project UnLibrary -redefining libraries: unconventional . unravelled . unbound
Project UnLibrary WHAT IF YOU TOOK OVER A LIBRARY? HOW WOULD IT LOOK LIKE?
Project UnLibrary is a social experiment to prototype a participatory ‘library within a library’. This would involve a group of outsiders who were non-librarians, who would ‘take over’ a space within a public library, and redesign it towards an end-goal in mind.
Na de keynotes was het tijd voor workshops. In vier verschillende zalen werd dieper ingegaan op bepaalde onderwerpen. Nu is het lastig om in een collegezaal een workshop te houden en dus werd de workshop van Chriss Batt over Libraries in the Knowledge Landscape meer een lezing dan een workshop.
Nate Hill & Peter Alsbjer
Nate Hill van de Brroklyn Public Library had hetzelfde probleem. Hij vertelde over de Library Outpost – a new service model for urban public libraries.
In het kort komt het model van Hill hierop neer.
Strategic location. The Outpost is a small space in a commercial area, a business improvement district, or a transportation hub. Rather than bring the patrons to the library, the Outpost brings the library to the patrons.
Extended service hours. The Outpost will be open from 8AM until 10PM, giving the community access to library materials, exhibitions, and programs during the times most convenient to them.
Collection available via online holds system. Rather than providing a localized browsing collection, the Outpost will connect users to all library materials via the catalog.
Reference service. Outpost staff will provide exceptional reference services using online databases and internet searching strategies. All reference sources will be electronic.
Wireless access and digital library content. The Outpost will be a comfortable WiFi zone to work in from a table or play in from a lounge chair. Through patrons’ portable devices they can access digital content via the library website.
Programming and Exhibition space. The Outpost will feature exhibitions that pair the library’s collection and services with art related to community interests. The space will also be flexible enough to accommodate performances, lectures, concerts, discussions, even meals during evening hours.
Dus geen collectie, maar wel de toegang tot de collectie. Op een strategische plek, dit kan zijn een kantorengebied in de stad, een winkelcentrum of op een station. En weinig vloeroppervlak, Hill heeft het dan over 160m2.
Hill vertelde ook over het project Greenpoint Poetry. Meer hierover lees je op zijn weblog.
Peter Alsbjer die ook in deze workshop als spreker op mocht treden is een oldschool librarian. Hij zette Ning in om de bibliotheek virtueel te maken.
De vraag aan de zaal aan het einde van deze workshop was: kun je een bibliotheek openen zonder boeken? Mag je het dan nog een bibliotheek noemen? Ook al kun je alles online aanvragen? En dat zijn vragen om eens langer over na te denken. Dan voeg ik deze vraag hier nog aan toe: als je het geen bibliotheek noemt komen er dan weer groepen binnen die je al jaren kwijt bent?
Martin Brynskov
De laatste workshop van de dag die ik volgde was die van Martin Brynskov. Hij is onderzoeker aan de universiteit van Aarhus en houdt zich bezig met Digital Urban Living waarvoor hij samenwerkt met journalisten en mensen uit de media. Brynskov vindat dat de dingen die mensen met hun mobiele telefoon doen allemaal relevantie hebben voor de bibliotheek.
Brynskov ziet de volgende relevante trends:
trend 1: digitalisering – ebook, kindle, iphone
trend 2: mobile en childern – in Scandinavië krijgen kinderen erg vroeg al een mobiel, eerder dan in Japan – new mobile services
trend 3: near field interaction – payment, ID
trend 4: contextualization (augmented reality) – location based services
trend 5: de contextualization – place is an optional experience, not a requirement
Na zijn korte presentatie gingen de deelnemers in de zaal nadenken over deze trends en wat de bibliotheek hiermee zou kunnen doen.
Chris Batt
De eerste spreker op de tweede dag was Chris Batt. Hij sprak over Learning Spaces en de titel van zijn presentatie was Learning was never was what it used to be. Batt heeft de laatste zeven jaar met politici gewerkt en denkt met hen na over nationale politieke framework rondom bibliotheken. Net als de spreker van de eerste dag gebruikt Batt quotes van andere auteurs om zijn verhaal te onderbouwen. De eerste auteur die hij aanhaalt is Manuel Castello en zijn boek The Rise of the Network Society (link naar Google Books). Batt beschrijft een van de problemen die in dit boek worden beschreven en die the land of informed bewilderment wordt genoemd. Iedereen heeft toegang tot informatie maar mensen weten niet wat ze ermee moeten doen. Dit probleem oplossen is datgene dat de maatschappij in de toekomst zou moeten doen.
Batt stelt het publiek een vraag: als bibliotheken nog niet zouden bestaan, zou iemand ze dan uitvinden? Bij deze vraag gaat het om een paar dingen. Kun je als bibliotheek op lange termijn sociale waarde opbrengen? Hoe ziet de next librarian er uit? Wie werken er de komende 50 jaar in de bibliotheek? Wat wil je het publiek geven en is dit haalbaar?
Boeken spelen nog altijd een grote rol in bibliotheken en zijn belangrijk in het debat. Volgens Batt is dat verkeerd. Hij ziet namelijk een gevaar in het feit dat wij onszelf blijven herhalen met iets dat al vanaf 1416 bestaat, namelijk boeken. Toen de boekdrukkunst ontstond kwamen belangrijke mensen bij elkaar die spraken over de toekomst van het handgeschreven boek. Toen dacht men, als wij de boekdrukkunst negeren, gaat deze vanzelf wel weg. En dus meent Batt dat wij los van het medium de rol van de bibliotheek moeten definiëren en hiermee maximale waarde aan de gemeenschap geven. Batt geeft quotes uit Susan Greenfields boek Tomorrow’s People en uit Clay Shirkys boek Here comes Everybody om aan te geven dat iemand die is geboren in de 21e eeuw geen nostalgische gevoelens heeft ten opzichte van het gedrukte boek.
Batt ziet een rol voor bibliotheken als het gaat om Learning for Life. Zijn onderzoek zal ook de komende tijd dit onderwerp hebben.
help everyone to discover and understand more about the world everyday
ziet Batt als de missie van de openbare bibliotheek. Hiervoor moet een ander soort bibliotheekmedewerker opgeleid worden. Een knowledge warrior in plaats van een bibliothecaris. En zullen samenwerkingsverbanden gezocht worden met andere instituten in het kennislandschap, zoals musea, archieven, etc. om samen leiders te worden in het kennisnetwerk.
Na Batt is het tijd voor Deborah Jacobs van de Bill & Melinda Gates Foundation om iets te vertellen over Global Libraries in haar presentatie Libraries building communities and communities building libraries – a call to action. Haar presentatie is meer een wakkerschudsessie. Het is wat haar betreft te laat als wij ons alleen maar bezig gaan houden met advocacy, wij moeten rebellen worden als wij willen dat de politiek ons werk blijft ondersteunen.
Haar vraag aan de zaal: welke competenties hebben nieuwe bibliothecarissen nodig? Uiteraard is dit charisma, maar ook durven opstaan en spreken voor datgene waarvoor je staat. Vaak zijn het niet de traditionele bibliothecarissen die dit doen maar mensen vanuit andere bedrijfstakken die de rol van de bibliothecaris overnemen. En je kunt je afvragen of dit heel erg is.
Conclusie
Na deze lezing stond er nog een workshop op het programma waarna het symposium alweer afgelopen was. Anderhalve dag unConference in Aarhus en ik ging weer op weg naar huis. Wat mij is bijgebleven is het enthousiasme van onze noorderburen. De medewerkers van de Openbare Bibliotheek in Aarhus die al jaren wachten op een nieuw gebouw dat er hopenlijk in 2017 gaat komen. De medewerkers van Library10 die juist eens niet doen wat je in een bibliotheek verwacht en hier ontzettend succesvol in zijn. Het is gewoon interessant om mensen te spreken met hetzelfde vak in een ander deel van de wereld, een ander deel dat eigenlijk heel dicht bij Nederland ligt. Vreemd eigenlijk als je erover nadenkt, mijn focus ligt vaak op de Verenigde Staten, terwijl er dicht bij huis ook voldoende te leren en te beleven valt. In ieder geval heeft het werkbezoek aan Helsinki en de conferentie in Aarhus ervoor gezorgd dat ik interessante contacten heb gelegd, heb kunnen vertellen over wat wij in Nederland doen en hiermee deuren heb geopend voor samenwerkingsverbanden in de toekomst.