Studiereis NVB-WB-HB – Canada – dag 5

Vanmorgen waren we op bezoek bij Ryerson University in Toronto. Wij kregen een supersnelle maar o-zo interessante presentatie van Bob Jackson over het nieuwe Student Learning Centre dat in 2014 klaar zal zijn. Een gebouw zonder boeken!

Transforming the vibrant intersection of Yonge and Gould streets (on the former site of retail landmark Sam the Record Man), the Student Learning Centre will give the entire Ryerson community an outstanding environment in which to study, collaborate and share ideas. Designed by two renowned architectural firms, the building will be accessible, digitally connected and ready to adapt to the newest modes of discovery.

De (gerenderde) afbeeldingen die Bob liet zien waren heel erg mooi, het licht en de ruimte komen je als kijker bijna tegemoet.

flexibel, informal, comfortable spaces for students is essential

Naast samenwerkplekken komen er ook plekken om in stilte te studeren. Deze laatste worden op de bovenste etages gesitueerd.

De architect zegt het volgende over het ontwerp:

En een laatste quote van Bob:

play as the social basis for learning

En net zo’n interessante, maar een heel ander onderwerp, presentatie kregen wij van Sally Wilson en Graham McCarthy. Het onderwerp was mobiel, voor meer dan alleen de catalogus.

In 2007 werd al een mobiele service voor de catalogus ontwikkeld namelijk het kunnen sms-en of emailen van een zoekresultaat. Superhandig en dus ook veel gebruikt (14.000 keer). Het percentage sms-en gaat nog steeds omhoog, emailen blijft gelijk.

Om te weten wat de studenten voor mobiel gebruiken en waarvoor zij deze gebruiken werd in 2008 en 2009 een enquete gehouden. In beide jaren reageerden ongeveer 800 studenten. In 2008 was het smartphone/internet enabled device percentage nog maar 20%, inmiddels is dit opgelopen tot 65% en Sally verwacht dat dit aantal alleen nog maar zal stijgen.

Bij Ryerson wilden ze niet alleen een mobiele versie van de website maken dus hebben ze in de laatste jaren extra diensten toegevoegd. Zoals zoeken in de catalogus, reserveren van ruimtes en een bibliotheekrondleiding. Per jaar wordt er 38.000 keer gebruik gemaakt van het online reserveren van ruimtes, waarvan 10% met een mobiele telefoon.

En een van mijn favoriete diensten, kunnen zien waar pc’s vrij zijn.

QRcodes worden gebruikt voor het kunnen luisteren naar een audiotour van de bibliotheek, of op papieren boekenleggers van boeken om gebruikers direct de link te geven naar het ebook. Ook hebben ze QRcodes toegevoegd aan de catalogus, dus per record een code.

In 2010 hebben Sally en Graham een iPhone en Android app gelanceerd. Inmiddels is de iPhone app 2660 x gedownload en de Android app 529 keer. Voor de Blackberry is de app in ontwikkeling.
In de app vind je zoeken naar medewerkers op trefwoord of afdeling. Als je degene die je zoekt vindt dan krijg je zijn telefoonnummer en locatie en een routebeschrijving naar die locatie toe.

Het rooster van college’s bevindt zich ook in de app en ook een barcode scanner.

Wat natuurlijk heel bijzonder is, is dat de bibliotheek dit allemaal ontwikkeld en dat inmiddels faculteiten naar hen toekomen om te vragen of zij voor hen ook apps willen ontwikkelen. Zo is Graham nu bezig met een app voor een architectuuropleiding waarin door middel van layers gebouwen worden getoond. ICT doet niet moeilijk en dat is echt heel speciaal!

Meer foto’s van de studiereis zijn op Flickr te vinden.

Studiereis NVB-WB-HB – Canada – dag 4

Op donderdag bezochten we McMaster University in Hamilton. Mijn speciale interesse ging uit naar het Lyons New Media Centre. Na de koffie kregen wij presentaties van een tweetal PostDocs die in dienst zijn bij de bibliotheek. Ook Stefan Sinclair was aanwezig en vertelde iets over het nieuw te bouwen Sherman Centre for Digital Scholarship. Voor dit nieuwe centrum kreeg de bibliotheek 2,5 miljoen aan subsidie van de Sherman familie. Een idee was er nog niet, het geld wel. Inmiddels is er ook een idee en een plan.

Maargoed het Lyons New Media Centre. Op de website staat het volgende:

A wide variety of new media editing and creating tools are available at the Lyons New Media Centre. Several Mac computers are available complete with the iLife suite and Adobe Creative Suite 3. A consultation room for group project viewing, as well as a gaming & media centre, a media classroom and two edit suites are available and bookable. There is also a laptop bar with plenty of plugs and chairs – use your own or borrow one of ours at the Library Services desk downstairs. Come in and relax on comfortable couches and chairs while seeing what we’re featuring on the video wall!

In het Centre werken vier fulltime medewerkers waarvan niet een een bibliotheekmedewerker is. Dit zijn mensen met speciale competenties die studenten met vragen over pc’s en games kunnen helpen. Studenten die met mediaprojecten bezig zijn krijgen voorrang als het gaat om toegang tot het Centre.

Het Lyons New Media Centre is op 10 september van vorig jaar geopend en nu al een succes.

‘s Middags hadden wij vrij en bezochten we de Niagara Watervallen. Wilma en ik moesten onze presentatie voor vrijdag nog voorbereiden dus na een rondje water doken wij een Starbucks in. Geen free wifi in dit filiaal omdat het was gekoppeld aan een hotel. Vreemd, wat Starbucks staat toch gelijk aan free wifi?

Meer foto’s van de studiereis zijn op Flickr te vinden.

Studiereis NVB-WB-HB – Canada – dag 3

York University stond op de derde dag op het programma. Deze universiteit is redelijk jong (50 jaar). Tijdens het ochtendprogramma kregen wij presentaties van Andrea Kosavic, Kent Murnaghan, Mark Robertson en Sarah Coysh die vertelden over informatievaardigheden, samenwerkingsverbanden, open access en learning commons. Op weg naar de luch liepen wij door de Scott Library met een waanzinnig mooi ingerichtte Learning Commons.

Wat opviel:

Pods – twee stoelen die tegenover elkaar staan waar een soort van huisje omheen is gemaakt om geluid te dempen (het kan heel druk zijn in die ruimte).

Een balie en een kamer zijn te formeel – studenten durven niet over de drempel te stappen, Pods zijn informeler en worden dus veel gebruikt. Een medewerker van de bibliotheek kan in de Pods korte college’s geven, vragen beantwoorden en als zij niet gebruikt worden mogen studenten ze gebruiken als studieplek.

De rij wachtende in de ruimte kan soms erg lang zijn, hiervoor zijn de pijl-banken neergezet, studenten kunnen hierop zitten terwijl ze wachten. Studenten vinden de banken mooi maar snappen het concept er achter niet.

Computers aan de zijkant worden gebruikt voor guerilla-training of snel iets opzoeken. Als een bibliotheekmedewerker de rij wachtende studenten afgaat en merkt dat veel vragen over hetzelfde gaan, geeft hij een korte training achter een computer. De rij wordt hierdoor korter, studenten worden snel geholpen en kunnen na zo’n spoedcursus van een paar minuten weer verder studeren.

De stoelen en banken in de collaboration-area worden constant verschoven. Maar dat is in Nederland ook zo.

Er zijn te weinig stilteplekken.

Ze hebben geen beveiligers rondlopen maar de medewerkers doen dit en spreken studenten aan op gedrag. De medewerkers worden hiervoor niet ingeroosterd, zij doen het dus als het uitkomt. Het is geen constant process.

En dan het eten en drinken in de bibliotheek….. wat zal ik er verder van zeggen. Oordeel zelf maar:

Fase 2 van de herinrichting is in grote lijnen bedacht, maar er is geen geld om het uit te voeren. Hiervoor worden sponsors gezocht.

Op dezelfde campus was ook Seneca College gevestigd. Na de lunch liepen wij hierheen en kregen wij een presentatie over informatievaardigheden. Nu had ik dit niet vanuit het programma begrepen dus voor mij was dit bezoek minder interessant. Het Learning Lab was een grote ruimte met veel computers en een helpdesk. Het meubilair en de aankleding was duidelijk aan vervanging toe.

Wat ik meeneem van dit bezoek is dat zij een User Experience Service hebben, een team dat zich bezighoudt met de UX van de klant. De klant/gebruiker/bezoeker moet op elk moment een goede UX hebben. Maar wat betekent dit nu precies? Toen wij rondliepen zagen wij medewerkers achter een balie (soms verstopt achter een beeldscherm). Is dit dan de beste UX? Toegangspoortjes om binnen te komen en op bijna alle muren briefjes van wat je allemaal niet mag in de bibliotheek. Is dat dan een goede UX? Het beeld dat zij schetsen en wij wat zien lijkt niet helemaal met elkaar te kloppen. Maar een UX-service is natuurlijk wel gewoon een heel goed idee.

Meer foto’s van de studiereis zijn op Flickr te vinden.

Studiereis NVB-WB-HB – Canada – dag 2

Op de tweede dag van deze studiereis bezochten wij Waterloo University en Conestoga College.

Waterloo is een redelijk grote universiteit met 30.000 studenten en twee bibliotheken op de campus. De eerste bibliotheek, Dana Porter, bestaat uit tien verdiepingen waarvan alleen de main floor (eerste etage) is gerenoveerd. Wat opviel was dat op deze main floor (waar de hoofdingang ook zit) een hele mooie coffeecorner aanwezig is maar geen toiletten. Die bevinden zich wel op de verdieping onder en boven de main floor. Het is voor mij lastig te begrijpen dat als je een verbouwing doet, die vervolgens 3 miljoen kost, je geen toiletten laat plaatsen. Maar zij zullen hier vast een hele goede reden voor hebben.

De Dana Porter bibliotheek heeft ook een aantal projectruimten. Zij hebben studenten gevraagd wat voor soort technologie zij hierin wilden hebben en de studenten gaven aan het zo sober mogelijk te houden. Dus geen smartboard of touchscreens maar gewoon een tafel met wat stoelen.

Wat viel nog meer op in deze, voor de rest traditioneel ingerichte bibliotheek? Er staan visitekaartjes van de leden van het managementteam en de directeur op de informatiebalie. De kaartjes worden meegegeven aan gebruikers als dat nodig is.

Wat toch wel heel anders is dan in Nederland is dat alles gesponsord lijkt te zijn. Alle ruimtes hebben de naam van de sponsor en vaak worden verbouwingen in fasen opgedeeld. Fase 1 wordt dan uitgevoerd terwijl nog wordt gezocht naar geld voor de volgende fasen.

Na de rondleiding in Dana Porter bibliotheek kregen wij een presentatie van Nancy Collins over outreach en engagement.

Outreach is about:

Finding common ground
Engaging students their relationship with the library
Developing events and activities

Met vrij eenvoudige tools en weinig budget hebben zij ontzettend leuke en succesvolle campagnes gecreëerd. Bijvoorbeeld why do you love the library – een filmwedstrijd of de buttoncampagne om aan gebruikers uit te leggen dat de bibliotheek meerdere locaties heeft. Binnen 7 maanden zijn er 25.000 buttons door studenten op de verschillende plekken opgehaald, de set compleet krijgen was het doel.

Studenten die filmpjes hebben ingestuurd wordt gevraagd of de bibliotheek het materiaal mag hergebruiken om nieuwe eerstejaars te laten weten wat de bibliotheek doet en kan. En studenten die al eerder aan een campagne hebben meegedaan komen vaak in andere campagnes terug. Soms worden ze zelfs een bekendheid op de campus, wat niet vreemd is als jouw gezicht op posters overal te zien is.

Davies Central is de tweede bibliotheek op de campus van Waterloo. Deze bibliotheek is zo druk dat studenten, maar ook medewerkers, klagen over geluidsoverlast. Toen wij er waren viel dat wel mee, ik kan me dan ook moeilijk voorstellen wat zij bedoelen met geluidsoverlast.

Na de luch vertrokken we per bus naar Conestoga College, een rit van ongeveer een half uur. De inrichting van deze bibliotheek is traditioneel en sober. Ze willen wel verbouwen maar hebben hier geen geld voor. De Learning Commons zit in een ander gedeelte van het gebouw, zij zouden het graag binnen de bibliotheek onderbrengen. Nu zijn er 500 studieplekken in de bibliotheek en 9 ruimtes om samen te werken. AV-middelen kun je lenen bij het AV-uitleen bureau. De bibliotheek en de Learning Commons zijn de enige studieplekken op de campus en met 6.000-8.000 studenten is dat niet echt veel.

Meer foto’s van de studiereis zijn op Flickr te vinden.

Studiereis NVB-WB-HB – Canada – dag 1

De studiereis begon officieel op maandag toen wij in de ochtend de Robarts bibliotheek van de University of Toronto bezochten.

De betonnen buitenkant van het gebouw beloofde weinig goeds. Hoe kun je van deze betonbak met weinig ramen een inspirerende studie-omgeving maken? De entree stemde mij niet vrolijk, laag plafond, weinig licht, niet heel uitnodigend. Gelukkig liepen we al snel door naar het gedeelte van de bibliotheek dat al verbouwd is. Hier is echt moeite gedaan om het gebouw open te breken, meer ramen, meer licht en ruimte. Mooi ingerichtte vitrines en grote beeldschermen om te laten zien wat zij aan diensten en producten aanbieden. Ik was onder de indruk van de schermen, de afbeeldingen boeiden mij en dus bleef ik even hangen terwijl de rest van de groep al een zaaltje in liep. Hier werden wij ontvangen door de directeur Carole Moore.

Meer dan 30 bibliotheken zijn er op de drie campussen gevestigd en daarmee heeft deze bibliotheek een van de grootste collecties in Noord Amerika. De bibliotheek is in 1973 geopend en sinds een aantal jaren wordt er hard gewerkt om het gebouw te upgraden naar betere studiefaciliteiten met meer natuurlijk licht. Toen het gebouw gebouwd werd ging het meer om de architectuur en boeken dan om de gebruikers van het pand. Nu is dat vaak omgekeerd. De bibliotheek heeft heel veel m2 die voor een groot deel wordt gevuld met studieplekken. De boeken zijn verdwenen naar een externe opslag of er worden ebooks gekocht (neemt ook minder fysieke ruimte in tenslotte).

Fase 1 van de herinrichting is inmiddels klaar en het verschil is duidelijk te zien. Voor deze herinrichting werd betaald door sponsors iets wat wij ons in Nederland moeilijk voor kunnen stellen. Voor fase 2 zijn ze nog aan het sparen, nog maar de helft van het gewenste bedrag is binnen. Uiteindelijk moet de herinrichting zorgen voor meer studieplekken. Met 18.000 bezoekers per dag geen overbodige luxe. Van september tot april is het gebouw voor studenten 24/7 open. Na 11 uur ‘s avonds gaan de deuren dicht en kom je alleen nog binnen met een studentenpas van de universiteit. Er mag in de bibliotheek niet gegeten en gedronken worden (afgesloten koffiebekers mogen wel) en overal hangen A4-tjes om te wijzen op de huisregels. Uiteindelijk worden deze (en ook de bewegwijzering) vervangen door beeldschermen.

Wat ik erg interessant vond is het beschikbaarheidssysteem voor computers dat zij hebben ontwikkeld. De volgende stap is het inzichtelijk maken welke stoelen nog vrij zijn. Hoe zij dit gaan doen werd niet uitgelegd maar spannend is het wel. Misschien krijgen de studenten wel een RFID-chip zodat de stoel weet dat deze bezet is.

Chatten met klanten die op die manier een vraag kunnen stellen doet deze bibliotheek binnen een consortium.

Na de rondleiding kregen wij een presentatie over OCUL – een consortium van universiteitsbibliotheken. Dit consortium bestaat al 40 jaar en samenwerken doen zij erg goed – kunnen we in Nederland nog wat van leren.

collaborate – innovate – deliver

Online leren of e-learning staat hoog op de agenda voor de komende jaren, mede omdat het aantal studenten blijft groeien en de gebouwen niet groter worden.

In een aantal slides werd ingegaan op de volgende onderwerpen:
Research, teaching and learning support -> member service -> digital collections -> preservation services.

AGO & OCAD

Na de lunch in de Faculty Club ging een deel van de groep lopend naar AGO Art Gallery of Ontario en OCAD Ontaria College of Art & Design, Sharp Centre for Design and OCADU library learning zone. Deze twee gebouwen waren zeer inspirerend.

Vooral de hangende trap en de blauwe titanium buitenkant van AGO waren spectaculair. Van OCAD zal ik nooit de learningzone vergeten.De Zine Library bestond uit magazines gemaakt door studenten van de kunstacademie. Een voor een bijzondere uitgaven en unieke stukjes werk.

Meer foto’s van de studiereis zijn op Flickr te vinden.

Studiereis NVB-WB-HB – Canada

Morgen vertrek ik met collega Wilma (en 37 anderen uit Nederland en België) naar Toronto. De reis wordt georganiseerd door de NVB-WB/HB die een subliem programma heeft samengesteld. Zo bezoeken wij (universiteits & openbare)bibliotheken in Toronto, Waterloo, Hamilton en St. Catherines, maar staan ook learning- en media centra op het programma. En uiteraard ontbreken de Niagara Falls niet. Ik hoop dat Amanda en ik tijd vinden om elkaar te ontmoeten want het is al even geleden dat wij elkaar in Amsterdam troffen. Ik bedenk me nu ook dat het boekje The Future of Libraries dat ik toen van haar kreeg in Delft ligt terwijl het natuurlijk leuk was geweest om onze Canadese collega’s er iets in te laten schrijven.

Na een week van werkbezoeken eindigen we met een minisymposium met als titel The Future is now waar Wilma en ik iets mogen vertellen over het Library Learning Centre van de TU Delft Library.

Op dit blog komen posts van verschillende deelnemers en er zal zeker ook getwitterd worden. De hashtag is #nvbcan. Op deze netvibes pagina vind je meer informatie over wat wij doen en waar wij op bezoek gaan.